ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، گفت که روسیه در حملات صبح دوشنبه، ۱۸ مهر، به کی‌یف و دیگر شهرهای اوکراین، از پهپادهای ایرانی شاهد استفاده کرده است.

به گزارش رسانه‌ها، مجموعه‌ای از انفجارها صبح دوشنبه چندین شهر اوکراین را لرزاند؛ از جمله مرکز کی‌یف را که در آن دست‌کم هشت نفر کشته شدند و آرامش نسبی که ماه‌ها بود در پایتخت اوکراین حکمفرما شده بود، از بین رفت.

علاوه بر پایتخت اوکراین، انفجارهایی هم در ترنوپیل و ژیتومیر در غرب، دنیپرو و کرمنچوک در مرکز، زاپوریژژیا در جنوب و خارکیف در شرق اوکراین گزارش شد. شهر لویو پس از حملات صبح دوشنبه با قطع برق و آب گرم مواجه شد.

حملات جدید روسیه به اوکراین یک روز پس از آن صورت گرفت که مسکو اوکراین را مسئول انفجار پل کریمه اعلام کرد. پل کریمه مسیر اصلی ارتباطی بین کریمه و روسیه است و نمادی از کنترل این کشور بر شبه‌جزیره‌ کریمه که در سال ۲۰۱۴ به روسیه الحاق شد، محسوب می‌شود. این پل ۱۹ کیلومتری طولانی‌ترین پل در سراسر اروپا و مهم‌ترین مسیر ارسال تدارکات و تجهیزات از روسیه به کریمه و از آنجا به جنوب اوکراین است؛ بنابراین تخریب آن برای اجرای نقشه‌های پوتین در اوکراین مشکلات فراوانی به‌ وجود خواهد آورد و به خشم مسکو منجر شده است.

گفته می‌شود که نیروهای روسیه روز دوشنبه در یک انتقام‌گیری شدید، حدود ۷۵ موشک به سمت اوکراین شلیک کردند. زلنسکی گفت که روسیه در جریان این حملات، زیرساخت‌های انرژی را هدف قرار داده و از پهپادهای ساخت ایران استفاده کرده است.

زلنسکی پیش از این هم به بهره‌گیری روسیه از پهپادهای ایران در جنگ اوکراین انتقاد کرده و گفته بود که تهران به حاکمیت اوکراین و مردم آن کشور آسیب می‌رساند. وزارت خارجه اوکراین روز جمعه، اول مهر، با صدور بیانیه‌ای، از ایران به دلیل ارسال سلاح به روسیه که با سیاست بی‌طرفی ایران در تضاد است، انتقاد کرد. در آن بیانیه، ارسال سلاح از طرف جمهوری اسلامی به روسیه اقدامی غیردوستانه معرفی شد که به روابط دوستانه اوکراین و ایران ضربه شدیدی می‌زند. در ادامه، ذکر شد که دولت اوکراین تصمیم گرفته است سفیر ایران در کی‌یف را اخراج کند و تعداد کارکنان سفارت ایران در این شهر را کاهش دهد.

با وجود تکذیب وزارت امور خارجه ایران در مورد ارسال پهپاد به روسیه، برخی رسانه‌های ایران به‌طور ضمنی ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه را تایید کرده بودند. روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، روز ۲۱ تیر، در یادداشتی با عنوان «چرا روسیه از ایران پهپاد می‌خرد؟»، از ابراز تمایل روسیه برای در اختیار گرفتن پهپادهای ایرانی خبر داده بود.

بنا به گزارش روزنامه آمریکایی پولیتیکو، نخستین هدف پهپادهای رزمی ایرانی، دو تانک نیروهای ویژه ارتش اوکراین بودند که در نزدیکی شهر خرسون در جنوب آن کشور منهدم و خدمه داخل آن‌ها همگی کشته شدند.

گفته می‌شود که طی هفته‌های گذشته، روسیه پهپادهای رزمی ایرانی از انواع شاهد و مهاجر را به تعداد زیاد در سراسر اوکراین مستقر کرده است. برخی از آن‌ها به مواضع نظامی حمله کردند و تانک‌ها و خودروهای زرهی را درهم شکستند و برخی دیگر هم به زیرساخت‌های غیرنظامی از جمله در شهر بندری اودسا، ضربه زدند.

چند نظامی اوکراینی در گفت‌وگو با پولیتیکو، پهپادهای ایرانی را «هم برای نیروهای نظامی و هم برای غیرنظامیان»، تهدیدی بزرگ دانستند و گفتند که ورود آن‌ها به میدان نبرد، نیاز به ارسال تسلیحات مدرن اضافی ازسوی غرب را حتی فوری‌تر می‌کند؛ زیرا کی‌یف در تلاش است تا پیش‌ از شروع زمستان، از دستاوردهای اخیرش برای بازپس‌گیری مناطق بیشتر، استفاده کند.

روزنامه وال‌استریت‌ ژورنال نیز روز شنبه، ۲۶ شهریور، در گزارشی، با اشاره به استفاده گسترده از پهپادهای شاهد-۱۳۶ در جنگ اوکراین، نوشت که این اتفاق مهم‌ترین دستاورد حکومت ایران در توسعه برنامه پهپادی‌اش در خارج از خاورمیانه به‌ شمار می‌‌رود. این مسئله در عین حال، ضعف برنامه پهپادی روسیه را آشکار می‌کند و نشان می‌دهد که در مقابله با هواپیماهای بی‌سرنشین اوکراین ناکام مانده است.