تحلیل گاردین: حکومت ایران نمی‌داند چطور با «جنبش بی‌رهبر» برخورد کند

«آمریکا و اروپا انتظار داشتند که جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران، این دور از اعتراضات را هم مثل موارد قبلی سرکوب کنند»

پاتریک وینتور، دبیر دیپلماتیک روزنامه «گاردین» لندن، روز چهارشنبه، ۵ اکتبر (۱۳ مهر)، در تحلیلی راجع به جنبش اعتراضی در ایران، نوشت که نظام جمهوری اسلامی ایران بار دیگر با سرکوب و خشونت به سراغ جامعه رفته است، اما نمی‌داند چطور با جنبش بی‌رهبر زنان جوان در ایران برخورد کند. 

وینتور به شعار دانشجویان دانشگاه مشهد اشاره می‌کند که می‌گفتند «این دیگه اعتراض نیست، شروع انقلابه».

به گفته این روزنامه‌نگار، آمریکا و کشورهای اروپایی هنوز به این تحلیل نرسیده‌اند و انتظارشان این بوده است که حکومت جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران، این دور از اعتراضات را هم مثل موارد قبلی سرکوب کنند. او اشاره می‌کند که رویکرد سرکوب، پیش از این در موارد متعددی جواب داده است؛ از ۱۸ تیر ۱۳۷۸ تا اعتراضات زنان در سال‌های ۸۴ و ۸۵، و از جنبش سبز ۱۳۸۸ تا آبان خونین ۱۳۹۸، و در این مورد آخر، با کشتار ۱۵۰۰ معترض. وینتور می‌نویسد: «اگر گذشته آموزنده باشد، راحت می‌توان از مرگ این دور از اعتراضات سخن گفت.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

این تحلیلگر یادآوری می‌کند که علی خامنه‌ای، که در ۸۳ سالگی دیرپاترین رهبر خاورمیانه است، بار دیگر از سناریویی همیشگی استفاده کرده و تقصیر اعتراضات را بر گردن آمریکا و اسرائيل انداخته است. اما او در ادامه می‌افزاید که ایران سابقه غافلگیر کردن ناظران را نیز دارد؛ چنانچه در «غرور و سقوط»، کتاب خاطرات آنتونی پارسونز، سفیر سابق بریتانیا، می‌بینیم که او قادر به پیش‌بینی انقلاب ۵۷ و سرنگونی شاه نبود.

تا همینجا هم اعتراضات ایران، با توجه به اینکه سه هفته به درازا کشیده‌ است، بسیاری را غافلگیر کرده‌ است. وینتور می‌نویسد: «به نظر می‌رسد که رهبری ایران غافلگیر شده و نگران شیوه به چالش کشیدن مشروعیت خود از سوی این پدیده جدید انقلابی غیرمسلح و بی‌رهبر است که حتی کودکان مدرسه‌ای را هم به میدان کشیده است.»

روزنامه «گاردین» در ادامه با چهره‌های مختلفی صحبت کرده است که از ابعاد جنبش کنونی گفته‌اند؛ از جمله آوا هما، رمان‌نویس کرد ایرانی-کانادایی، و فاطمه شمس، شاعر و دانشور ایرانی و استاد دانشگاه پنسیلوانیا. آوا هما از احجاب اجباری به مثابه نماد از خودبیگانگی در ایران گفته است و دکتر شمس، جنبش در ایران را با جنبش‌های شهروندی در سراسر جهان، مثل جنبش «جان سیاهان اهمیت دارد»، مقایسه کرده است. دکتر شمس می‌گوید: «این نسل خیلی با نسل دهه ۱۹۸۰ تفاوت دارد. نگرش و آمال آن‌ها خیلی متفاوت است. نسل من هرگز نمی‌توانست تصور کند که به خیابان برود و روسری‌هایش را آتش بزند. جمهوری اسلامی ایران با هدف گرفتن این نسل، دست به خودکشی سیاسی زده است.»