تمرکز جدی فعلی بر رخدادهای داخل اقامتگاه‌های سلطنتی مثل کاخ باکینگهام و کاخ هالی‌رود صرفا یادآور احترام ملت به ملکه سابق نیست- بلکه تایید می‌کند که هیچ چیز به پای تماشای فضای داخلی اقامتگاه‌های مجللی که خانواده‌های حاکم بر جهان بنا کرده و در آن زیسته‌اند، نمی‌رسد. در این مقاله ۹ قصر و قلعه درخور خاندان سلطنتی (که بازدیدشان برای عموم مردم نیز آزاد است) معرفی می‌کنم.

کاخ شون‌برون، وین اتریش

این منطقه میراث جهانی یونسکو اقامتگاه تابستانی سابق هابسبورگ‌های حاکم و بهترین راه برای شناخت تاریخ این کاخ ۳۰۰ساله، امپریال تور [گشت داخلی] است که در آن، از ۲۲ اتاق تشریفات بازدید خواهید کرد. ورود به کاخ رایگان است و توصیه می‌کنیم دست‌کم یک روز برای دیدن کل این ملک- زمین‌های وسیعی که در آن یک هزارتو، پالم‌هاوس (بزرگ‌ترین در اروپا) و نارنجستان قرار گرفته است، وقت بگذارید. یک موزه کالسکه فوق‌العاده‌ هم وجود دارد که در آن، مجموعه فوق‌العاده پرزرق‌وبرق وسایل نقلیه خاندان هابسبورگ را می‌بینید. به حرف ما اعتماد کنید؛ حتی چشمگیر‌ترین لیموزین‌ها هم بعد از دیدن این [موزه] بی‌‌رنگ‌ورو به نظر می‌رسند.  

کاخ فونتن‌بلو، فونتن‌بلو، فرانسه

این کاخ سلطنتی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، قدمتش به قرون وسطی باز می‌گردد؛ هرچند این فرانسیس اول بود که در سال ۱۵۲۸ از نظر سلطنتی به آن سروسامان درستی بخشید و آن را با طراحی ایتالیایی، به عمارتی مجلل بدل کرد که بعد از آن تا قرن نوزدهم، منزلگاه تک‌تک پادشاهان فرانسوی شد. اگرچه چندین یادمان از ریشه‌های قرون وسطایی‌ آن (از جمله قصر قبلی) در آن وجود دارد، به لطف صنعتگران ایتالیایی که فرانسیس اول آن‌ها را به خدمت گرفت، به تمامی جلوه عظمت و شکوه است. از جمله رویدادهای مهمی که در این کاخ، که ورود به آن برای عموم آزاد است، رخ داد، تولد لویی سیزدهم آینده در آپارتمان شاه و زندانی شدن پاپ پیوس هفتم در اتاق تاج و تخت ناپلئونی بین سال‌های ۱۸۱۲ تا ۱۸۱۴ است.

شهر ممنوعه، پکن، چین

شهر ممنوعه پکن که اوایل دهه ۱۴۰۰ ساخته شد، کاخ امپراتوری سابق چین بود؛ البته بهتر است به آن مجتمع بگوییم. آن‌سوی خندق پرپیچ‌وخم این شهر ۹۰ مجموعه قصر وجود دارد که تا سال ۱۹۲۵ در اختیار امپراتورهای چین بودند. حیاط‌ها، کاخ‌ها و تالارهای تشریفات که با شکوه آراسته شده‌اند، نام‌های باابهتی دارند- مهم‌ترین آن‌ها کاخ «خلوص آسمانی» (کیانکینگ‌گونگ)، کاخ «آرامش زمینی» (کونینگ‌ گونگ) و تالار «اتحادیه آسمانی و زمینی» (جیائو تایدیان) است. یکی از جذاب‌ترین مناطق این شهر اقامتگاه‌های مسکونی (فوق‌العاده شیک) است که بزرگ‌ترین حرم [اندرونی] دنیا از آن‌ها استفاده می‌کرد تا برای امپراتورها وارثان احتمالی فراوان بیاورند. امروزه در این اتاق‌ها اشیاء نفیس چینی که خانواده امپراتوری جمع‌آوری کرده‌اند، به نمایش درآمده است.

قلعه سلطنتی واول، کراکوف، لهستان

اینجا مهم‌ترین منطقه لهستان است- مقر سابق فرمانروایان لهستان؛ و جایی که تاریخ این کشور شکل گرفت. یکی دیگر از اقامتگاه‌های سلطنتی سابق که بیش از یک مجتمع است- برخی از حیرت‌انگیزترین بناها از جمله اقامتگاه شاهزاده پیش از رومانسک و بال‌های غربی و شمالی کاخ که در دهه ۱۵۰۰ به سفارش شاه سیگیسموند قدیمی (بله، نامش واقعا همین بود) ساخته شد و به سنگ‌کاری‌ پرنقش و نگارشان معروف‌اند. برای دیدن کل این مجموعه دست‌کم سه ساعت زمان لازم دارید و یکی از جاهایی که حتما باید ببینید، «کراون ترژری» [خزانه‌ تاج و تخت] است که اشیایی نظیر یک زره اندازه کودک در آن است که شاه سیگیسموند آگوستوس در قرن شانزدهم آن را می‌پوشید.

قلعه هیمجی، هیمجی، ژاپن

از دیدن قلعه هیمجی نمی‌توان گذشت؛ قلعه‌ای عظیم که به دلیل دیوارهای سفید درخشانش به آن لقب «حواصیل» داده‌اند. هیمجی که آن را بهترین نمونه بازمانده از معماری قلعه‌های اولیه ژاپن می‌دانند، از معدود قلعه‌هایی است که از گزند آتش‌سوزی‌ها، زمین‌لرزه‌ها و جنگ‌های فئودالی که به ویرانی بسیاری دیگر از قلعه‌های ‌ژاپن منجر شد، در امان ماند. این کاخ که در دهه ۱۳۰۰ ساخته شد و به‌تدریج طوایف مختلف حاکم به وسعت آن افزودند، از ۸۰ بنا تشکیل شده است. طراحی مسیرهای پرپیچ‌وخم دیوارکشی و دروازه‌های متعدد آن طوری است که نیروهای مهاجم را سردرگم کند (به هنگام گشت‌وگذار ممکن است به شکل خوفناکی در آن گم ‌شوید) و جلو رسیدنشان به برج چوبی شش طبقه را که معبدی بر آن قرار دارد، بگیرد. بهترین ماه‌های بازدید از این قلعه مارس و آوریل است- زمانی که درختان گیلاس کاخ مملو از شکوفه رنگین می‌شوند.

کاخ باکینگهام، لندن، انگلستان

دیدار از کاخ باکینگهام در بیشتر روزهای سال برای عموم ممنوع است اما بازدیدکنندگان بین ماه‌های ژوییه و اکتبر می‌توانند در باغ‌های آن بگردند و ۱۹ تا از زیباترین اتاق‌های تشریفات آن از جمله چندین اتاق را که هنوز از آن‌ها برای برگزاری مراسم ویژه استفاده می‌شود، ببینند. تصمیم ملکه الیزابت دوم در سال ۱۹۹۳ برای گشودن در کاخ به روی عموم، تا حدی برآمده از نیاز به تامین بودجه بازسازی قلعه وینزر بعد از آن آتش‌سوزی ویرانگر بود. بازدید از نمایشگاه سالیانه گنجینه سلطنتی را که هم‌زمان با این گشت‌های عمومی برگزار می‌شود، از دست ندهید- در گذشته این تورها همه‌چیز از کاخ‌های سلطنتی ژاپن تا آثار هنری متعلق به خاندان سلطنتی را نشان می‌دادند. بزرگ‌ترین اتاق تشریفات که به روی عموم باز است، اتاق نشیمن سفید است که ویژگی جذابش برای ما یک در مخفی است که شبیه یک بوفه آینه‌کاری طراحی شده است.

کاخ سلطنتی، مادرید، اسپانیا

از جاروبرقی کشیدن خوشتان نمی‌آید؟ تصور کنید خانه‌دار کاخ سلطنتی مادرید شد‌ه‌اید که سه هزار و ۴۱۸ اتاق دارد و هنوز اقامتگاه رسمی سلطنتی است. از جمله اتاق‌هایی که برای بازدید عموم آزاد است، اتاق تاج‌وتخت و اتاق کار گاسپارینی است که هر دو اوج شکوه سبک روکوکو به شمار می‌روند. اسلحه‌خانه سلطنتی نیز به همین اندازه تماشایی است و یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های اسلحه و زره‌های نظامی جهان در آن است. توصیه می‌کنیم باغ کمپو دل مورو را که فیلیپ دوم در قرن نوزدهم به تقلید از باغ‌های کاخ ورسای بنا کرد، ببینید. حرف از آن ...

کاخ ورسای، ورسای، فرانسه

کاخی مجلل‌تر از این اقامتگاه سلطنتی سابق فرانسه وجود ندارد. اینجا ابتدا شکارگاه خصوصی لویی سیزدهم بود که بین سال‌های ۱۶۱۰ تا ۱۶۴۳ حکومت می‌کرد. لویی چهاردهم عمده شهرتش را از بازسازی ویرانی این کاخ- در اوایل دهه ۱۷۰۰ به دست آورد. او معماران سرشناس و هنرمندان محیطی را به کار گرفت تا باغ‌های مملو از فواره و دروازه‌های سلطنتی و تالارهای بزرگ مفروش به سنگ مرمر را به آن بیفزایند. ویژگی معروف آن تالار آینه است که اواخر قرن هفدهم ساخته شد. بر دیوارهای این اتاق ۷۳متری نقاشی‌های دیواری نقش بسته که لحظات کلیدی تاریخ فرانسه را به تصویر کشیده است؛ از جمله سلطنت لویی چهاردهم (با توجه به اینکه هزینه این دکوراسیون را پرداخته است، تعجبی هم ندارد) و در کنار آن، پیروزی‌های نظامی گوناگون دیده می‌شود. معروف‌ترین ویژگی این اتاق ردیفی از ۳۵۷ آینه است و تا حدی به این دلیل افزوده شده است که معرف قابلیت‌های تولید در فرانسه باشد؛ آن‌هم در زمانی که انحصار تولید آینه در اختیار ونیز بود.

کاخ هالی‌روودهاوس، ادینبورو، اسکاتلند

کاخ هالی‌روود هاوس بهترین مکان برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تاریخ اسکاتلند است. خاندان سلطنتی از اتاق‌های ویژه این کاخ استفاده می‌کنند؛ جایی که بیشتر با نام خانه مری، ملکه اسکاتلند در دوران کوتاه سلطنتش، شناخته می‌شود. از جمله محوطه‌های کاخ که برای بازدید عموم آزاد است ۱۴ اتاق خواب و باغ است که بازدیدکنندگان اجازه دارند آنجا در خرابه‌های کلیسای هالی‌روود که در قرن ۱۲ ساخته شد، به گشت‌وگذار بپردازند. جیمز چهارم این کاخ را در اواخر دهه ۱۶۰۰ ساخت؛ بعدها جورج پنجم در دهه ۱۹۰۰ آن را بازسازی کرد و یک آسانسور و سیستم گرمایش مرکزی به آن افزود.