واشنگتن پست: مراقب اتحاد روسیه و ایران باشید

دولت بایدن بیش از یک ماه است که درباره خطر عرضه هواپیماهای بدون‌سرنشین ایران به روسیه هشدار داده است

اگر تحریم‌ها علیه تهران به عنوان بخشی از تمدید توافق هسته‌ای، برداشته شوند، کمک مالی ایران به روسیه آسان‌تر خواهد شد - IRANIAN PRESIDENCY / AFP

واشنگتن پست از قول مقام‌های امنیتی هشدار داد که روسیه، پس از شش ماه درگیری بی‌رحمانه در اوکراین تلاش خواهد کرد با کمک‌های جدید ایران، سرنوشت بازی را تغییر دهد. یکی از مقام‌های امنیتی توضیح داد: «مراقب اتحاد نوظهور تهران و مسکو باشید. این فقط یک اتحاد تاکتیکی نیست. با امتناع چین و هند از فروش تسلیحات به روسیه، ایران می‌تواند به یک خط لوله اضطراری انتقال تسلیحات و پول تبدیل شود.»

به گفته مقام‌های اطلاعاتی غربی، روسیه استفاده از پهپادهای ساخت ایران در اوکراین را آغاز کرده و ایران پیشنهاد داده است که برای کمک به روسیه به منظور دور زدن تحریم‌ها، شبکه‌های مالی خود را با این کشور به اشتراک بگذارد.

این مقام اطلاعاتی درباره ایران گفت: «آن‌ها تمام فوت‌وفن‌های دور زدن تحریم‌ها را بلدند.» ایران می‌تواند از شبکه زیرساختی موجود خود شامل شرکت‌ها و موسسات مالی، در این کارزار ضدتحریم‌ها استفاده کند.

این مقام‌های اطلاعاتی هشدار دادند که اگر تحریم‌ها علیه تهران به عنوان بخشی از تمدید توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران برداشته شود، کمک مالی ایران به روسیه آسان‌تر هم خواهد شد. به گفته آنان، جمهوری اسلامی ایران برای تقویت موجودی تسلیحاتی روسیه که به اتمام رسیده، تحویل «صدها» پهپاد انتحاری را آغاز کرده است. این پهپادها احتمالا بخشی از سری شاهدند که به اندازه یک پهپاد ام‌کیو-۱ پرداتور، پهپاد آمریکایی، است و ایران در عراق و سوریه با موفقیت از آن‌ها استفاده می‌کند.

تنش‌های آمریکا و ایران به‌شدت افزایش یافته است؛ حتی در شرایطی که به نظر می‌رسد دو کشور به توافق برای احیای برجام نزدیک شده‌اند. نیروهای نیابتی تحت حمایت ایران ۱۵ اوت با یک فروند هواپیمای بدون سرنشین پیچیده به پایگاه آمریکا در التنف، در جنوب سوریه حمله کردند. اگرچه هیچ آمریکایی کشته یا زخمی نشد، این یک حمله جسورانه بود و فرماندهی مرکزی ایالات متحده روز سه‌شنبه اعلام کرد که ایالات متحده با «حملات هوایی دقیق» به پایگاهی در نزدیکی دیرالزور که گروه‌های مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از آن استفاده می‌کنند، این تهاجم را تلافی کرده است.

یک مقام ارشد دولت آمریکا روز چهارشنبه گفت: «ما از مردم خود محافظت خواهیم کرد و در صورت ادامه آن، به مسئولان حملات آن از جمله سپاه حمله خواهیم کرد.»

دولت بایدن بیش از یک ماه است که درباره خطر عرضه هواپیماهای بدون‌سرنشین ایران به روسیه هشدار داده است. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، ۱۵ ژوییه به سی‌ان‌ان، گفت که ایران آماده می‌شود تا چند صد پهپاد از جمله پهپادهای با قابلیت حمل تسلیحات را در اختیار روسیه قرار دهد و یک هیئت روسی، این پهپادهای به نمایش‌گذاشته‌شده را در فرودگاهی در ایران بررسی کرده است.

ایران بی‌درنگ به وزیرخارجه اوکراین اطمینان داد که گزارش‌های آمریکا نادرست است. سخنگوی شورای امنیت ملی ایران روز چهارشنبه گفت: «طی چند هفته گذشته، مقام‌های روسی به عنوان بخشی از توافق‌نامه انتقال پهپاد، در ایران آموزش دیدند». او همچنین گفت که روسیه در این ماه، یک ماهواره ایرانی به نام خیام را پرتاب کرده است که «قابلیت‌های جاسوسی قابل‌توجهی» دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

نشریه پولیتیکو روز سه‌شنبه اعلام کرد که روسیه برای گسترش روابط اقتصادی خود با ایران و همچنین ایجاد چارچوبی برای دور زدن تحریم‌ها، مدیران گازپروم، شرکت نفت‌وگاز روسیه و سایر شرکت‌ها را به تهران فرستاده است. مقام‌های اقتصادی ایران نیز به مسکو سفر کرده‌اند.

پولیتیکو نوشت: «بر اساس آنچه آن را قرارداد «سوآپ» می‌نامند، ایران می‌تواند نفت خام روسیه را به سواحل شمالی خزر وارد کند و سپس مقداری نفت خام معادل آن را از طرف روسیه در نفت‌کش‌های ایرانی که از خلیج فارس خارج می‌شوند، بفروشد.»

اتحاد نوپای مسکو-تهران مانع جدیدی سر راه تمدید توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایجاد می‌کند. مقام‌های ایالات متحده متقاعد شده‌اند که محدودیت‌های این کشور در مورد غنی‌سازی اورانیوم ایران، امنیت ایالات متحده و اسرائیل را تقویت می‌کند؛ اما تهران خواستار امتیازهایی خارج از چارچوب توافق است که دولت بایدن از دادن آن امتناع کرده است.

مهم‌ترین خواسته ایران این است که ایالات متحده به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین فشار بیاورد تا تحقیقات در مورد سایت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده ایران را متوقف کند. سخنگوی تیم مذاکره‌کننده ایران روز سه‌شنبه در توییتر نوشت: «تا شورای حکام آژانس پرونده اتهام‌های واهی را برای همیشه نبندد، هیچ توافقی اجرا نمی‌شود.»

رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز قبل از آن گفته بود که آژانس او تحقیقات را متوقف نخواهد کرد؛ مگر اینکه ایران همکاری کند. گروسی گفت: «پاسخ‌های لازم، افراد و مکان‌ها را به ما بدهید تا بتوانیم بسیاری از موارد موردنیاز برای شفاف‌سازی را روشن کنیم.»

جان کربی، هماهنگ‌کننده شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز چهارشنبه گفت: «ظاهرا ایالات متحده مایل نیست در مورد موضوع تحقیقات آژانس تسلیم شود. ما به ایران، چه به صورت علنی و چه خصوصی، اعلام کرده‌ایم که باید به سوالات آژانس پاسخ دهد. موضع ما در این مورد تغییر نخواهد کرد.»

به نظر می‌رسد دو خواسته دیگر ایران نیز ترمز توافق باشند. تهران از واشنگتن خواسته بود نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را از فهرست گروه‌های تروریستی خود حذف کند اما دولت بایدن قاطعانه با آن مخالفت کرد. از طرفی، ایرانی‌ها می‌خواهند اطمینان یابند که دولت بعدی ایالات متحده از توافق خارج نخواهد شد؛ کاری که دونالد ترامپ انجام داد. اما واضح است که بایدن نمی‌تواند رئیس‌جمهوری بعدی را متعهد کند و کنگره نیز چنین تعهدی را تصویب نخواهد کرد.

قرارداد خرید هواپیماهای بدون سرنشین روسیه با ایران نشان می‌دهد که مشکلات مسکو در تامین تسلیحات پس از شش ماه جنگ در اوکراین چقدر جدی است. مقام‌های امنیتی می‌گویند که مسکو ابتدا برای برقراری ارتباط با تهران که به رهبران آن بی‌اعتماد و با جاه‌طلبی‌های هسته‌ای آن همواره مخالف است، مردد بود؛ چون روسیه دوست دارد فکر کند ابرقدرتی است که به کمک این همسایه دردسرساز نیازی ندارد.

به گفته این مقام ارشد دولتی، «این موضوع نشان‌دهنده استیصال شدید روس‌ها است و آن‌ها در اینجا به ایرانی‌ها وابسته‌ شده‌اند».

در حال حاضر، روسیه که در تلاش برای تطبیق خود با جریان انتقال تسلیحات از ایالات متحده و متحدانش در ناتو به اوکراین است، نمی‌تواند این‌قدر سختگیرانه عمل کند. روسیه در حال حاضر یک نیاز کوتاه‌مدت را تامین می‌کند اما این اتفاق روسیه را در موقعیتی منزوی‌تر و خطرناک‌تر قرار می‌دهد.