چطور احتمال حمله کوسه را کاهش دهیم و اگر حمله کرد چه کنیم؟

اگر کوسه دیدید، تماس چشمی‌ خود را با آن حفظ کنید

شناگران باید از مکان‌هایی که دهانه رودخانه به اقیانوس وصل می‌شود، دوری کنند - Joseph Prezioso / AFP

از آنجایی که دمای هوا همچنان به بالاترین حد خود می‌رسد، آمریکایی‌ها برای رهایی از گرمای شدید در حال سفر به سواحل ایالات متحده‌اند تا به دریا بروند. ولی به کسانی که به سواحل می‌روند، توصیه می‌شود خونسرد و هوشیار باشند؛ اخیرا تعداد گزارش‌های مربوط به حمله‌ کوسه‌ها و مشاهده آن‌ها افزایش یافته است.

در تابستان امسال، دست‌کم چهار نفر در لانگ‌آیلند نیویورک در نتیجه‌ رویارویی با کوسه مجروح شدند و با افزایش وحشت از حملات بیشتر کوسه‌ها، سواحل جاهای دیگر یا در حال بسته شدن‌اند یا تحت مراقبت دقیق قرار گرفته‌اند.

در حالی که کارشناسان به ما اطمینان می‌دهند که این رشته حملات اخیر، لزوما جای نگرانی ندارند (حمله کوسه‌ها همچنان «نادر» است) در همان حال، ابزاری به ما ارائه می‌دهند که برای کاهش احتمال حمله به آن نیاز داریم.

دکتر نیل هامرشلاگ، بوم‌شناس دریایی و دانشیار پژوهشی در دانشکده علوم دریایی و جوی دانشگاه میامی روزنستیل و مرکز علوم و سیاست اکوسیستم آبس و مدیر برنامه تحقیقات و حفاظت از کوسه‌ها «اس‌آرسی» (SRC) به ایندیپندنت گفت که مردم باید از شنا کردن در اقیانوس، در مکان‌ها و زمان‌هایی که احتمال دارد کوسه آن‌ها را با طعمه اشتباه بگیرد، خودداری کنند؛ مانند شب‌ها یا در آب‌های تیره که «برای کوسه سخت است فرق میان دست شما با ماهی را تشخیص دهد».

اما او تاکید می‌کند که مهم است به خاطر بسپاریم که «گاز گرفتن‌ کوسه نادر است»؛ زیرا «انسان‌ها در فهرست غذایی کوسه‌ها جایی ندارند».

دکتر هامرشلاگ همچنین توصیه کرد در مناطقی از اقیانوس که می‌دانید ماهی‌های زیادی دارد، شنا نکنید؛ مانند جاهایی که مردم ماهیگیری می‌کنند؛ چرا که «کوسه‌ها جذب این مناطق می‌شوند» زیرا پیدا کردن غذا در این مناطق آسان است. او توضیح داد: «ماهی ‌به‌دام‌افتاده در تور ماهیگیری که در حال خونریزی و تلاش است، زنگ شامی برای کوسه به حساب می‌آید. خیلی از کوسه‌ها به امید شکار یک غذای آسان به دنبال جاهایی‌اند که آدم‌ها ماهیگیری می‌کنند.»

شناگران همچنین باید از مکان‌هایی که دهانه رودخانه به اقیانوس وصل می‌شود، دوری کنند. همان‌طور که او خاطرنشان کرد، رودخانه‌ها می‌توانند مقدار زیادی موادغذایی و شن داخل اقیانوس بریزند که به دید ضعیف منجر می‌شود. این مناطق که سرشار از مواد غذایی و موجودات کوچک‌اند، حیوانات بزرگ‌تری را هم که در پی طعمه‌اند، جذب می‌کنند. دکتر هامرشلاگ می‌گوید این هم مهم است که به خاطر بسپاریم «امنیت در تعداد است» و اینکه در کل، نباید به تنهایی در یک منطقه دورافتاده شنا کرد.

دکتر هامرشلاگ همچنین توصیه می‌کند برای کاهش بیشتر خطر جذب یک کوسه، زیورآلات خود را قبل از آنکه فرصت از دست برود، درآورید. درخشش ممکن است نور را جذب کند و به دلیل شباهتش به فلس ماهی برای کوسه‌ها جذاب باشد.

به عنوان آخرین توصیه، دکتر هامرشلاگ گفت که از حس و غریزه خود پیروی کنید.

او به ما گفت: «بسیاری از کسانی که گاز گرفته شده بودند، گفتند که احساس عجیبی داشته‌اند؛ یا اینکه ندای درونشان به آن‌ها گفته بود که از آب خارج شوند. احتمال اینکه ضمیر ناخودآگاه ما در حال شناسایی چیزی است که ضمیر خودآگاهمان آن را شناسایی نمی‌کند، زیاد است. این علمی نیست، ولی به غریزه خود اعتماد کنید.»

دکتر هامرشلاگ گفت در یک «رویداد بعید» که کوسه در حالی که در اقیانوس شنا می‌کنید، به شما نزدیک شود، چند کار دیگر نیز وجود دارد که شناگران می‌توانند انجام دهند تا احتمال هدف حمله قرار گرفتن را کمتر کنند.

یکی از مهم‌ترین کارهایی که او به شناگران پیشنهاد می‌دهد این است که تماس چشمی با حیوان را حفظ کنند. او خاطرنشان کرد که آن‌ها «شکارچیان کمین‌‌کرده»اند و وقتی به آن‌ها نگاه کنید، احساس ناراحتی می‌کنند.

او توضیح داد: «مهم‌ترین چیزی که باید به خاطر داشت، این است که اگر کوسه‌ دیدید، تماس چشمی خود را با کوسه حفظ کنید زیرا آن‌ها شکارچیان کمین‌کرده‌اند و این‌طور که به نظر می‌رسد از اینکه به آن‌ها نگاه کنید خوششان نمی‌آید. در دنیای طبیعی، یکی از راه‌هایی که به شکارچی نشان دهید که نمی‌تواند مخفیانه به شما نزدیک شود، این است که تماس چشمی را حفظ کنید.»

دکتر هامرشلاگ گفت این همچنین به معنای مانور دادن بدن شما به همان شیوه کوسه است. او گفت: «اگر کوسه به سمت چپ شنا کرد، شما هم به سمت چپ شنا کنید. اگر او را با چشم و بدنتان دنبال کنید، به کوسه این پیام را می‌دهید که او را می‌بینید و او نمی‌تواند در کمین شما باشد.»

در مورد کارهایی که نباید انجام دهید، او بر اهمیت حفظ آرامش و اجتناب از شنا کردن هرچه سریع‌تر که غریزی است، تاکید کرد. شناگرانی که در اطراف دست‌وپا می‌زنند، ممکن است تصادفا به کوسه القا کنند که غذا هستند.

«غذا از شکارچی فرار می‌کند. شما نباید مثل غذا رفتار کنید.» او این را گفت و سپس افزود که به جای آن، شناگران باید راه بروند یا به آرامی به عقب شنا کنند و در عین حال تماس چشمی را حفظ ‌کنند. او گفت: «انسان‌ها از بسیاری از موجودات دیگر در اقیانوس خیلی بزرگ‌ترند. من کوسه را دنبال می‌کردم تا به آن نشان دهم که می‌بینمش و از وجودش آگاهم و آهسته عقب می‌روم. به عقب به سمت راه خروج راه بروید یا شنا کنید.»

دکتر هامرشلاگ کسانی را که با کوسه‌ روبه‌رو می‌شوند، تشویق می‌کند از «تماس» با حیوان خودداری کنند؛ چرا که ممکن است به جای انصراف، کوسه را عصبانی کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

او گفت: «هیچ وقت سعی نکنید که به کوسه دست بزنید. آن‌ها معمولا نمی‌خواهند به سمت بالا شنا کنند و کسی را گاز بگیرند. اگر آن را تکان دهید یا به آن مشت بزنید، احتمال بیشتری دارد که تنش و واکنشی تهاجمی ایجاد کنید یا سرانجام دستتان را در دهانش قرار دهید. هیچ وقت سعی نکنید آن را بزنید.»

دکتر هامرشلاگ پیشنهاد می‌کند کسانی که با جسمی مانند لوله تنفس زیر آب یا تخته موج‌سواری شنا می‌کنند، می‌توانند آن را به عنوان یک مانع بین خودشان و کوسه قرار بدهند، زیرا به گفته او، کوسه خواهد فهمید که «یک مانع فیزیکی وجود دارد».

او چنین جمع‌بندی کرد: «بهترین کار حفظ کردن تماس چشمی است، سعی نکنید که به آن ضربه بزنید، فاصله‌تان را حفظ کنید و فقط سعی کنید که با آرامش و به‌آهستگی عقب بروید؛ اما همچنان در جهتی که او قرار دارد، نگاه کنید، ولی واضح است که برای کمک فریاد بزنید تا کسی بتواند به شما کمک کند.»

دکتر هامرشلاگ گفت اگر موارد بالا جواب نداد و کوسه به نزدیک شدن ادامه داد و سعی کرد گاز بگیرد، افراد باید با هدف قرار دادن پوزه یا قسمت‌هایی که بسیار حساسند مانند آبشش‌ها یا چشم‌ها، با آن بجنگند.

در حالی که او دوباره تاکید می‌کرد که «خیلی بعید» است که [کوسه] شما را گاز بگیرد، ولی گفت اگر هدف حمله قرار گرفتید، «با تمام قدرت» بجنگید. او گفت: «هرچه می‌توانید ضربه، مشت، لگد و فریاد بزنید. ادای مرده را درنیاورید. آن‌ها به احتمال زیاد شما را رها خواهند کرد.»

دکتر هامرشلاگ در مورد اینکه چرا باید یک کوسه انسانی را گاز بگیرد، به ما گفت که این می‌تواند به دلایل متعددی اتفاق بیفتد؛ از جمله اینکه حیوان گرسنه یا صرفا کنجکاو باشد. او می‌گوید در بیشتر موارد حمله‌ کوسه، حیوان فقط یک‌بار گاز می‌گیرد؛ چرا که «آن‌ها متوجه می‌شوند شما طعمه طبیعی نیستید؛ شخص یا جیغ می‌زند یا لگد می‌اندازد و کوسه آن را پیش‌بینی نکرده است».

البته مواردی هم وجود دارد که کوسه برمی‌گردد و دوباره گاز می‌گیرد. او گفت که در این موارد نادر، باید به خاطر داشت که کوسه‌ها شکارچی‌اند و ممکن است که شما را به شکل یک طعمه احتمالی ببینند.

دکتر هامرشلاگ گفت اگر کوسه‌ای شما را گاز گرفت، مهم‌ترین کاری که باید بکنید این است که کمک بخواهید. مرحله بعدی این است که «هرکاری که می‌توانید بکنید تا جلو خونریزی را بگیرید».

انجمن نجات غریق آمریکا (ای‌ال‌ای) این توصیه را تایید کرد و یک سخنگو به ما گفت که در صورت هدف حمله قرار گرفتن، «سعی کنید حتی قبل از خروج از آب با فشار دادن مستقیم روی زخم خونریزی را متوقف کنید یا کاهش دهید.»

ای‌ال‌ای گفت: «تا جایی که می‌توانید سریع و با آرامش از آب خارج شوید.» و افزود که قربانیان باید «هر چقدر هم که جراحتشان جزئی است، مراقبت‌های پزشکی فوری دریافت کنند».

ای‌ال‌ای در مورد چگونگی کمک‌رسانی به کسی که کوسه او را گاز گرفته است، گفت که اولین قدم باید «اطلاع‌رسانی به گشت ساحلی یا نجات غریق و تماس با ۹۱۱ در اسرع‌وقت باشد».

سپس قربانی باید از آب خارج شود. این انجمن خاطرنشان می‌کند که هنگام اجرای این کار باید «شدیدا مراقبت» بود و مهم است که «خود را به خطر نیندازید». آن‌ها توصیه می‌کنند که بهترین راه برای خارج کردن قربانی گازگرفتگی کوسه از آب قایق یا جت‌اسکی است.

ای‌ال‌ای گفت: «به یاد داشته باشید که امدادگر باید همیشه اطمینان داشته باشد که محل حادثه برای نزدیک شدن امن است و همیشه سعی کند که برای آن‌ها دست دراز کند، چیزی پرتاب کند یا با قایق به طرفشان برود، ولی وارد آب نشود؛ مگر اینکه یک نجات‌غریق آموزش‌دیده باشد و برای کمک، تجهیزات مناسب داشته باشد.»

سپس امدادگر باید «با استفاده از فشار مستقیم» و در صورت لزوم، با استفاده از شریان‌بند، خونریزی را متوقف کند. ای‌ال‌ای توصیه می‌کند پس از اینکه قربانی از آب خارج شد، از جابه‌جایی او مگر در صورت لزوم، خودداری شود و «برای محافظت قربانی از سرما دور او پتو پیچیده شود تا جلو از دست دادن گرمای بدن گرفته شود».

ای‌ال‌ای گفت: «در کنار قربانی بمانید، به کنترل خونریزی ادامه دهید، علائم حیاتی را زیر نظر داشته باشید و منتظر بمانید تا اورژانس از راه برسد.»

در حالی که تعدادی گزارش از حمله کوسه در تابستان امسال رسیده، دکتر هامرشلاگ تعجب نکرده است. او گفت که با توجه به تعداد مردم در اقیانوس، باید انتظارش را داشت.

او گفت: «وجود کوسه‌ها در اقیانوس عادی است. آن‌ها در اقیانوس زندگی می‌کنند و آن‌جا جایی است که شما پیدایشان خواهید کرد.» او در ادامه گفت که وقتی که تعداد مردم در اقیانوس بیشتر می‌شود، «بدیهی ا‌ست که احتمال گاز گرفتگی با کوسه‌ نیز افزایش می‌یابد؛ این یک دودوتا چهارتا است».

دکتر در ادامه گفت که ممکن است تعداد رویارویی با کوسه‌ها در نتیجه تغییرات اقلیمی افزایش یابد.

دکتر هامرشلاگ توضیح داد: «آب‌هایی که برای این گونه‌ها خیلی سرد بودند، حالا به اندازه‌ای در حال گرم شدن‌اند که قابل سکونت شده‌اند.» او سپس افزود که آب‌های گرم سوخت‌وساز کوسه‌ها را افزایش می‌دهد و این احتمالا به افزایش نیاز این حیوانات به تغذیه منجر می‌شود.

او گفت: «آب گرم‌تر سرعت سوخت‌و‌ساز را بالا می‌برد، از این رو ممکن است نیاز آن‌ها را به غذا افزایش دهد که این ممکن است آن‌ها را کنجکاو کند تا به دنبال غذای احتمالی به مناطق بیایند.» او همچنین به مطالعه‌ای که در مورد کوسه‌های ببری منتشر کرد، اشاره کرد که نشان می‌داد کوسه‌های ببری بیشتر به سمت شمال مهاجرت می‌کنند و زمان بیشتری را آن‌جا می‌گذرانند زیرا آب‌های شمال شرق با سرعتی بسیار بالاتر در حال گرم شدن‌اند.

دکتر هامرشلاگ تکرار کرد در حالی که هنگام شنا در اقیانوس همیشه احتمال برخورد با کوسه وجود دارد، گازگرفتن کوسه‌ها «واقعا نادر» است و ترس از آن‌ها ممکن است بیشتر مربوط به «ترس ذاتی» از موجودات ساکن در اقیانوس باشد.

او گفت: «ما این ترس ذاتی را داریم. روی خشکی، ما همه‌چیز را فتح کرده‌ایم ولی در اقیانوس، این ترس ذاتی از شنا کردن را داریم و اینکه چیزی بالا بیاید و ما را بخورد. این باعث می‌شود که شما خیلی بیشتر از آن بترسید و موضوع بسیار حساس‌تر شود.»

انجمن نجات غریق آمریکا در مورد احتمال حمله کوسه گفت: «احتمال مرگ شما در اثر صاعقه خیلی بیشتر از حمله یک کوسه است.» در عین حال دکتر هامرشلاگ اضافه کرد: «اگر هیچ وقت نمی‌خواهید کوسه گازتان بگیرد، وارد آب نشوید. این تنها راهی است که می توانید آن را تضمین کنید.»

© The Independent

بیشتر از علوم