خبرگزاری رویترز در گزارشی از سفر خاورمیانه‌ای جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، این سفر را در مجموع ناکام ارزیابی و تاکید کرده است که این سفر، هیچ‌یک از نگرانی‌های عربستان و اسرائیل در مورد ایران را برطرف نکرد.
به گزارش رویترز، روز شنبه به رهبران کشورهای عربی گفت که ایالات متحده یک شریک فعال در خاورمیانه باقی خواهد ماند، اما او نتوانست تعهدات خود را نسبت به تشکیل یک محور امنیتی منطقه‌ای، تضمین کند.
بایدن اولین سفر خود به خاورمیانه را به عنوان رئیس جمهوری، با سفر به اسرائیل آغاز کرد. او چشم انداز و استراتژی خود را برای تعامل آمریکا در خاورمیانه نیز در نشست سران کشورهای عربی در جده ارائه کرد. با این حال، بیانیه اجلاس سران مبهم بود و عربستان سعودی، مهم‌ترین متحد عرب واشنگتن، امیدواری‌اش را از دست داد که این اجلاس بتواند زمینه را برای ایجاد یک اتحاد امنیتی منطقه‌ای با حضور اسرائیل برای مبارزه با تهدیدهای ایران فراهم کند.
به گزارش رویترز، بایدن در دیدار با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، موضوع بسیار حساس حقوق بشر را مطرح کرد، اما با انتقادهای متقابل از سوی ولیعهد سعودی مواجه شد. یکی از مقامات ارشد عربستان گفت: «ما معتقدیم گنجاندن هر چه بیشتر ظرفیت‌ها در این منطقه ارزش زیادی دارد و اسرائیل از قابلیت‌های دفاع هوایی و موشکی قابل توجهی برخوردار است. اما ما این گفتگوها را به صورت دوجانبه با این کشورها انجام می‌دهیم.»
طرحی برای اتصال سامانه‌های پدافند هوایی اسرائیل به کشورهای عربی که رابطه‌ای به آنها ندارد و عضویت در ائتلافی علیه جمهوری اسلامی که دارای یک شبکه منطقه‌ای قوی از نیروهای نیابتی در عراق، لبنان و یمن است، می‌تواند راه سختی باشد. البته فیصل بن فرحان آل سعود، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، گفت که او از هیچ گونه بحثی در مورد اتحاد دفاعی خلیج فارس و اسرائیل آگاه نیست و پادشاهی سعودی در چنین مذاکراتی مشارکت ندارد.
او پس از نشست سران آمریکا و کشورهای عربی به خبرنگاران گفت که تصمیم ریاض برای باز کردن حریم هوایی خود به روی همه شرکت‌های هوایی هیچ ارتباطی با برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل ندارد و این اتفاق زمینه‌ساز گام‌های بعدی نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گزارش رویترز، بایدن در نشست با شش کشور حاشیه خلیج فارس و مصر، اردن و عراق تمرکز کرد. او می‌خواست دیدار با شاهزاده محمد بن سلمان را که باعث انتقاد در ایالات متحده به دلیل نگرانی‌های حقوق بشری شده، کم اهمیت جلوه بدهد.
بایدن روز جمعه یک جدل با شاهزاده محمد بن سلمان را تجربه کرد، اما گفت که به ولیعهد گفته است که او را مسئول قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی در کنسولگری عربستان در استانبول می‌داند.
عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان، گفت: «بایدن این موضوع را مطرح کرد و ولیعهد پاسخ داد که این یک اتفاق دردناک و یک اشتباه وحشتناک برای عربستان سعودی بود. متهمان به دادگاه معرفی شدند و به مجازات حبس محکوم شدند.»
سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا معتقدند که ولیعهد دستور قتل خاشقجی را صادر کرده است، اما او آن را رد می‌کند.
الجبیر، در گفتگو با رویترز درباره مکالمه روز جمعه، گفت که شاهزاده محمد بن سلمان این ادعا را مطرح کرده است که تلاش برای تحمیل ارزش‌ها به دیگر کشورها با زور می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد.
به گفته الجبیر، ولیعهد عربستان سعودی به رئیس‌جمهوری آمریکا گفته است: «وقتی آمریکا تلاش کرد ارزش‌هایی را بر افغانستان و عراق تحمیل کند، کارساز نبود. در واقع نتیجه معکوس داشت. کشورها ارزش‌های متفاوتی دارند و باید به آن ارزش‌ها احترام گذاشت.»
این تنش میان دو کشور بر روابط واشنگتن و ریاض، بر سر مسائل دیگر از جمله قیمت نفت و جنگ یمن تاثیر گذاشته است. بایدن در زمان قیمت بالای نفت خام و سایر مشکلات مربوط به درگیری روسیه و اوکراین به کمک عربستان سعودی غول اوپک نیاز دارد. واشنگتن همچنین می‌خواهد از نفوذ ایران در منطقه و نفوذ جهانی چین جلوگیری کند.
بایدن به این امید به عربستان سعودی رفت که به توافقی بر سر تولید نفت دست یابد تا به کاهش قیمت بنزین کمک کند. گرانی بنزین در آمریکا یاعث شده است که تورم به بالاترین حد در ۴۰ سال اخیر برسد و محبوبیت بایدن را تهدید کند. او منطقه را با دست خالی ترک کرد، اما امیدوار است که گروه اوپک پلاس، متشکل از عربستان سعودی، روسیه و سایر تولیدکنندگان، تولید خود را در نشست ۳ اوت افزایش دهند.
بایدن گفت: «من مشتاقانه منتظرم ببینم در ماه‌های آینده چه اتفاقی می‌افتد.»
کشورهای حاشیه خلیج فارس در دوگانه روسیه و اوکراین، سمت غرب ایستادند و از تعامل با روسیه سر باز زدند. ریاض و ابوظبی از شرایط آمریکا در زمینه فروش تسلیحات و محرومیت آنها از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مورد احیای توافق هسته‌ای ناامید شده‌اند.
آنها از رفتار ایالات متحده دریافته‌اند که واشنگتن به نگرانی‌ها در مورد برنامه و رفتار موشکی ایران از سوی این کشورها توجهی نمی‌کند. اسرائیل سفر بایدن به عربستان سعودی را تشویق کرده بود و امیدوار بود که این سفر به نزدیکی بیشتر به اعراب و روابط گرم‌تر بین تل آویو و ریاض منجر شود، اما بایدن هیچ پاسخی برای این خواسته اسرائیل و عربستان نداشت و هیچ‌کدام از نگرانی‌های عربستان و اسرائیل در مورد ایران رفع نشد.
