محمد کاظمی از سرداران سایه‌نشین سپاه پاسداران بالاخره از پس پرده بیرون آمد و ریاست مهم‌ترین نهاد اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی را عهده‌دار شد.

کاظمی را بسیاری در تصاویر فرماندهان سپاه در برنامه‌ها و دیدار‌ها و مانور‌ها دیده‌ بودند، اما فقط عده‌ای محدودی می‌دانستند او کیست و چه مقامی دارد و میزان نفوذش در سپاه پاسداران چقدر است.

کاظمی سال‌ها خود را پشت نام محمدحسن کاظمی، جانشین فرمانده حفاظت سپاه پنهان کرد تا جایی که برخی رسانه‌های محافظه‌کار پیش‌تر و البته در ۴۸ ساعت گذشته این دو را با یکدیگر اشتباه گرفتند.

سایت بی‌بی‌سی فارسی از معدود رسانه‌هایی است که سال ۱۳۹۵ با انتشار گزارشی هویت، تصویر و پست سازمانی کاظمی را فاش کرد و مدتی بعد کانال «آمد‌نیوز» گزارشی در باره او با عنوان «سردار در سایه‌ها» منتشر کرد.

این کانال از کاظمی به عنوان «چهره‌ای بسیار کلیدی» نام برد که «مرد شماره یک سپاه پاسداران است و محمدعلی جعفری، فرمانده{وقت} سپاه بدون اطلاع او دست به هیچ اقدامی نمی‌زند».

آن‌طور که این کانال نوشته بود کاظمی «تمامی پروژه‌های مهم و سری سپاه، ماموریت‌ و ترورهای برون مرزی، خریدهای محرمانه، عزل و نصب فرماندهان» را برعهده داشته است.

ارتباط کاظمی با دفتر بازرسی ویژه رهبری و دفتر پیگیری ویژه نظامی علی خامنه‌ای از دیگر مواردی بود که این کانال به آن پرداخته و نوشته بود مسئولان بیت خامنه‌ای هم «بدون جلب نظر او هیچ اقدامی را انجام نمی‌دهند».

«آمد‌نیوز» در آن زمان از تشکیل واحد ویژه‌ای با عنوان «نظارت بر امور سرداران و مسئولین سپاه» خبر داده و گفته بود که مسئولیت آن با محمد کاظمی است.

محمد کاظمی به واسطه ریاست بر سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، از نفوذ فراوانی برخوردار بود زیرا اقتضای شغلش، رصد و کنترل تمام نیرو‌ها و تشکیلات درونی سپاه پاسداران بود. اکنون با تکیه زدن او به کرسی ریاست سازمان اطلاعات سپاه، بردامنه اختیارات و مسئولیت‌هایش افزوده شده است.

انتخاب کاظمی برای حساس‌ترین چشم و گوش نظام جمهوری اسلامی، می‌تواند پیامی درون سازمانی مبنی بر اینکه دامنه نظارت‌ بر فرماندهان سپاه و نیرو‌های این نهاد گسترده‌تر و جدی‌تر از قبل خواهد شد، داشته باشد.

با این همه، بخش مهمی از دلایل افزایش آسیب‌پذیری اطلاعاتی و امنیتی و عملیاتی جمهوری اسلامی در این سال‌ها به ضعف سیستم حفاظتی نهاد‌های اطلاعاتی به خصوص سازمان حفاظت اطلاعات سپاه باز می‌‌گردد که مسئولیت آن با محمد کاظمی بوده است.

مسئولیت درز اطلاعات، سرقت اسناد، جاسوسی، خبرچینی و هرآنچه که با عنوان داده از درون سپاه پاسداران و دستگاه‌های تحت حفاظت این نهاد نظامی در این سال‌ها روی داده و پایه سلسله عملیات «موساد» در خاک ایران شده هم با این سازمان بوده است.

این سازمان، مجموعه‌ای تقریبا مستقل از فرماندهی سپاه است و رئیس آن را رهبر با پیشنهاد فرمانده کل سپاه انتخاب می‌کند. رئیس سازمان اطلاعات سپاه با دفتر عمومی حفاظت اطلاعات در دفتر رهبری و شخص رهبر مرتبط است و به او گزارش می‌دهد.

ماموریت‌های این سازمان جمع‌آوری، پردازش و حفظ اطلاعات نظامی و تخصصی سایر واحدهای سپاه و به‌دست آوردن آگاهی‌های لازم از وضعیت دشمنان داخلی و خارجی نظام است.

عملکرد این سازمان با چنین جایگاه حساسی در شکست‌های اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی هرگز مورد توجه قرار نگرفته است و در این سال‌ها اگر انتقاد یا اعتراضی هم بوده بیشتر به عملکرد کلان سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بوده که در نهایت نیز منجر به برکناری حسین طائب شد.

پرسش از میزان موفقیت سازمان حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران در حفظ اسرار نظامی و مقابله با جاسوسی، از مهم‌ترین پرسش‌های این روز‌هاست که زیر سایه حواشی برکناری طائب گم شده است.

از قرار معلوم علی خامنه‌ای و مجموعه فرماندهی سپاه قصوری متوجه این سازمان و شخص کاظمی در شکست‌های سال‌های اخیر اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی نمی‌بینند که او توانسته است چنین ارتقا هم پیدا کند.

این ارتقای سازمانی می‌تواند ناشی از مجموع گزارش‌ها و گردش‌ کار‌های این سازمان به نهاد‌های بالادستی (بیت رهبری) در باره زمینه‌ها و عوامل ناکامی‌ها و شکست‌های اطلاعاتی باشد که ممکن است در برکناری حسین طائب هم موثر بوده باشد.

در صورتی که این گمانه درست باشد، آنگاه پرسش اساسی‌تر این خواهد بود که محتوای این مجموعه گزارش‌ها که احتمالا طی سال‌ها تهیه و به مقام‌های بلند‌پایه جمهوری اسلامی ارائه شده شامل چه اطلاعاتی است و نام چه فرماندهانی در این گزارش‌ها مطرح شده است.

در این صورت می‌توان چنین تحلیل کرد ارتقای سازمانی محمد کاظمی در واقع پاداش سال‌ها فعالیت او در شناسایی عوامل نفوذی در بدنه سپاه پاسداران بوده باشد که حالا نظام به واسطه نیاز مبرم به شناسایی‌های بیشتر نفوذی‌ها به کاظمی عنوان و اختیارات بیشتری داده است.

علی خامنه‌ای پیش‌تر برای مبارزه با فساد، ابراهیم رئیسی را که فردی «پاک‌دست» می‌داند به ریاست قوه مجریه رساند که در سیستم جمهوری اسلامی این قوه به خاطر در اختیار داشتن پول و بودجه سرمنشاء «فساد» نامیده می‌شود و خامنه‌ای با این اقدام امیدوار است با «فساد» در سیستم از سر منشاء مبارزه کند.

این رفتار خامنه‌ای را در ارتقای پست سازمانی محمد کاظمی هم می‌توان دید. با این فرضیه که به احتمال فراوان سیستم به این نتیجه رسیده است که ریشه برتری «موساد» بر نهاد‌های اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی در درون این نهاد‌ها به خصوص سپاه پاسداران نهفته است و شمار قابل توجهی از نیرو‌های سپاه در رده‌های مختلف با «موساد» همکاری می‌کنند که نیاز است برای شناسایی آنها طرحی نو درانداخته شود.