مدارکی که نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسراییل در تایید گزارش وال استریت ژورنال مبنی بر دستیابی ایران به اسناد محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای دور زدن این نهاد ناظر بر فعالیت‌های هسته‌ای منتشر کرد، فراتر از نشست آتی شورای حکام، چشم‌انداز هرگونه توافق با تهران را نشانه می‌گیرد.
اسنادی که بنت روز سه‌شنبه در اختیار عموم قرار داد، تایید گزارش‌های قبلی از نقش عالی‌ترین مقامات نظامی در فعالیت‌های هسته‌ای است که جمهوری اسلامی آن را «صلح‌آمیز» می‌خواند. این اسناد همچنین مهر تاییدی بر ضعف‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که برای دو دهه پاسخ‌های طراحی شده بر مبنای اطلاعات محرمانه درز کرده به تهران را دریافت می‌کرد و بر اساس آن گزارش‌های فصلی خود را ارایه می‌داد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
اسناد مربوط به رایزنی درباره دور زدن آژانس که به امضا محسن فخری‌زاده، چهره‌کلیدی فعالیت‌های هسته‌ای نظامی جمهوری اسلامی ایران رسیده است (فخری‌زاده آذرماه ۱۳۹۹ کشته شد)، مربوط به نیمه نخست دهه ۸۰ خورشیدی و زمانی است که ایران پس از افشا شدن فعالیت‌های هسته‌ای محرمانه در دولت محمد خاتمی، در حال مذاکره با اروپا بود. بیانیه سعد‌آباد و توافق‌های بروکسل و پاریس زیر عنوان «اعتماد‌سازی و شفافیت» حاصل همان دوران است.
از آنجایی که این اسناد قبل از علنی شدن در اختیار نهادهای اطلاعاتی آمریکا و اروپا قرار داشته است، نمی‌توان انتظار داشت که تحولی در موضع طرف‌های مذاکره‌کننده با تهران ایجاد کند، اما می‌تواند یک زنگ خطر باشد.
اسنادی که بنت منتشر کرد می‌تواند بخشی از اطلاعات جاسوسی جدید اسراییل از ایران یا بخشی از ۵۵ هزار صفحه اطلاعاتی باشد که سال ۱۳۹۶ از آرشیو هسته‌ای ایران به سرقت رفت. اسنادی مربوط به پرونده فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی که نشان می‌دهد این فعالیت‌ها دست‌کم تا سال ۲۰۰۲ سمت‌و‌سوی نظامی داشته است. پرونده ابعاد احتمالی نظامی (PMD) به اندازه‌ای پیچیده و دردسرساز بود که دولت باراک اوباما تصمیم گرفت برای کمک به دستیابی به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ آن را مختومه اعلام کند.
باوجود بسته شدن پرونده پی‌ام‌دی ذیل برجام، این پرونده با همه جزییاتش در اسراییل که از نگاه رهبر جمهوری اسلامی باید از نقشه جهان پاک شود، باز است.
اکنون این پرسش مطرح است که آیا در این آرشیو هسته‌ای و اطلاعاتی که اسراییل در سال‌های اخیر از فعالیت‌های هسته‌ای و نظامی جمهوری اسلامی ایران به دست آورده است، تنها اطلاعات سوخته یا کم‌اهمیت‌تر موجود است، یا اسراییل کارت قوی‌تر را برای بازی به‌موقع نگاه‌داشته است.
اسراییل پیش‌تر هم توانسته بود با افشای سایت تورقوزآباد که مقامات تهران آن را «قالیشویی برادران رضایی» عنوان کردند، جهان را غافلگیر کند و روند فروپاشی برجام را کلید بزند. حسن روحانی، رییس‌جمهوری پیشین جمهوری اسلامی ایران مردادماه ۱۴۰۰ گفته بود: «اسرار را اسرائیلی ها از کشور خارج کردند و پیش ترامپ بردند و ترامپ هم از توافق خارج شد.» محسن رضایی، دبیر وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز فروردین‌ماه همان سال با تایید اینکه اسراییلی‌ها اسناد هسته‌ای را به سرقت بردند گفت: کشور دچار «آلودگی امنیتی» شده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از مهرماه ۱۳۹۷ که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر وقت اسراییل از تریبون سازمان ملل تصاویر این سایت مشکوک به فعالیت هسته‌ای را به جهان نشان داد، تا امروز به دنبال پاسخ تهران به ردپای اورانیوم غنی‌نشده در تورقوزآباد و چند سایت اعلام نشده دیگر است.
اسراییل با وجود اشراف اطلاعاتی در ایران که به گزارش نیویورک‌تایمز آمریکا نیز وابسته به آن است، واشینگتن را در جریان همه آنچه که در اختیار دارد قرار نمی‌دهد. به ویژه که نخست‌وزیر پیشین اسراییل به صراحت گفته بود دولت جو بایدن قابل اعتماد نیست و ممکن است اطلاعات را تهران درز بدهد. با اقدامات اخیر بنت به‌نظر می‌رسد که نخست‌وزیر فعلی اسراییل نیز رویکرد مشابهی را به نمایش گذاشته است.
به این ترتیب همواره این احتمال وجود دارد که روند مذاکرات هسته‌ای یا یک توافق احتمالی ضعیف که نگرانی‌های کشورهای منطقه در آن در نظر گرفته نشده باشد با افشای اطلاعات جدید منحرف شود. این روند باتوجه به پرهیز طرف‌ها از درگیری تمام‌عیار، محدودیت گزینه‌های سیاست ایرانِ دولت بایدن و نبود اراده جدی در تهران برای حل‌و‌فصل ریشه‌ای بحران هسته‌ای، می‌تواند برای آینده قابل پیش‌بینی ادامه پیدا کند.
