نزاع بر سر محصول چلغوزه، جنگل‌های نورستان را به آتش کشید

بیش از ۱۶۰ هکتار جنگل از چهار روز پیش به این سو، در شهرستان نورگرام در شرق افغانستان در آتش سوخته‌اند

جنگل‌های انبوه و حاصلخیز شهرستان نورگرام استان نورستان در شرق افغانستان، از چهار روز به این سو در آتش می‌سوزند. مقام‌های محلی طالبان در نورستان می‌گویند آتش‌سوزی اتفاقی و در اثر مصرف دخانیات در جنگل بوده است؛ اما منابع محلی مدعی‌اند که این آتش‌سوزی عمدی و دلیل آن نزاع میان اقوام نورستانی و قوم گوجر (کوچی‌ها) بر سر محصول چلغوزه است.

جنگل‌های نورستان یکی از بزرگ‌ترین منابع چلغوزه در افغانستان است که سالانه صدها تُن چلغوزه از این منطقه صادر می‌شود. به گفته منابع محلی، اقوام نورستانی و قوم گوجر، که کوچی‌های محلی‌اند و از مسیر نورستان عبور می‌کنند، سال‌ها است بر سر برداشت چلغوزه در این استان با هم درگیرند. از چهار روز پیش به این سو، بیش از ۱۶۰ هکتار جنگل که بیشتر درختان چلغوزه‌اند، در آتش می‌سوزد و هنوز هیچ گونه امکاناتی برای مهار آتش وجود ندارد. منابع محلی می‌گویند دولت مرکزی طالبان هیچ اقدامی برای مهار این آتش نکرده است و طالبان محلی نیز امکاناتی در دست ندارند.

سجاد نورستانی، روزنامه‌نگار اهل نورستان، که در روزهای اخیر با منابع آگاه در این استان در ارتباط است، به ایندیپندنت فارسی گفت: «آتش‌سوزی جنگل‌های نورستان عمدی است» و دلیل آن نزاع بر سر برداشت محصول این جنگل است. نورستانی تصریح کرد: «طالبان قوم گوجر با طالبان نورستانی، شماری از طالبان استان لغمان و برخی از قاچاق‌بران چوب از روزها قبل بر سر برداشت محصولات چلغوزه این جنگل‌ها که قرار است تا چند ماه دیگر به ثمر برسد، با هم درگیر بودند.» او افزود: «این افراد سرانجام بر سر برداشت محصول به توافق نرسیدند و نتیجه آن آتش‌سوزی جنگل‌های نورستان شد.»

از سال‌ها پیش، جنگل‌های نورستان هم به‌دلیل برداشت محصول چلغوزه و هم برای قاچاق چوب به کشورهای همسایه، محل نزاع و درگیری‌ بوده است. در سال ۱۳۹۹، درگیری خونینی میان اقوام نورستانی و گوجر بر سر همین موضوع رخ داد که سرانجام با میانجی‌گری دولت پیشین خاتمه یافت. هر دو طرف درگیری، هم اقوام نورستانی و هم قوم گوجر، خود را مالک این جنگل‌ها می‌دانند، در حالی که هیچ‌کدام سند قانونی و حقوقی در این مورد در دست ندارند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

با وجود این، دولت‌های پیشین افغانستان هرگز موفق نشدند این جنگل‌ها را به‌عنوان منابع طبیعی دولتی ثبت رسمی کنند تا از نزاع و درگیری بر سر آن جلوگیری شود. اکنون که طالبان به قدرت رسیده‌اند، هر دو طرف درگیر، در صفوف طالبان‌اند و هر دو به‌دنبال منفعت بیشتر.

سجاد نورستانی با تاکید بر اینکه علت آتش‌سوزی جنگل‌های نورستان نزاع بر سر محصولات این جنگل‌ها بوده است، گفت: «طالبان قوم گوجر جنگل‌های نورستان را پاداش جنگ بیست ساله‌شان در صفوف طالبان می‌دانند و مدعی‌اند که اکنون باید مالک محصولات آن باشند.»

علاوه بر اینکه بخش زیادی از جنگل‌های نورستان، که بیشتر درختان چلغوزه‌اند، در روزهای اخیر خاکستر شده‌اند، امکان رسیدن آتش به مناطق مسکونی نیز وجود دارد. به گفته سجاد نورستانی، «مناطق مسکونی ۲ تا ۳ کیلومتر بیشتر با جنگل فاصله ندارند» و آتش به سمت شهرستان‌های علیشنگ و دولتشاه استان لغمان در حال گسترش است. او تاکید کرد اگر این آتش مهار نشود، ممکن است مناطق مسکونی به‌شدت آسیب ببینند.

پیش‌تر نیز آتش‌سوزی‌هایی در جنگل‌های شرق افغانستان رخ داده بود، اما معمولا کوچک بودند و زود مهار شدند. اما در چهار روز اخیر، گستره آتش در جنگل‌های نورستان وسیع‌تر شده است و مقام‌های دولت مرکزی طالبان هنوز هیچ اقدامی برای مهار این آتش نکرده‌اند.

بیشتر از جهان