نه به حجاب اجباری؛ واکنش‌های گسترده به دستور تازه طالبان برای زنان

«بگذار نفس بکشم، هوا را از من نگیر»

زنان معترض گفتند، برقع جایگاهی در فرهنگ جامعه افغانستان ندارد-ایندیپندنت فارسی

دو روز پس از صدور فرمان طالبان در مورد اجباری شدن پوشیدن برقع برای همه زنان در افغانستان، شماری از زنان با برپایی تجمع اعتراضی و نیز پخش ویدیو در فضای مجازی، مخالفت خود را با این فرمان طالبان ابراز کردند. روز دوشنبه، ۱۹ اردیبهشت (۹ مه)، گروهی از زنان با پوشیدن لباس‌های سنتی افغانستان و با تجمع در یکی از پارک‌های شهر کابل، علیه اجباری شدن حجاب از سوی طالبان اعتراض کردند. این زنان با حمل پلاکاردهای «نه به حجاب اجباری»، «بگذار نفس بکشم، هوا را از من نگیر»، فرمان اخیر طالبان را غیر قابل پذیرش خواندند.

روز شنبه، ۱۷ اردیبهشت (۷ مه)، وزارت «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان فرمانی را اعلام کرد که  براساس آن، زنان جوان باید چهره خود را بپوشانند و برای این کار باید «برقع» بپوشند. در فرمان این گروه آمده است که برقع رایج در افغانستان « بهترین حجاب» است، چون می‌تواند همه اعضای بدن زنان را بپوشاند. در این فرمان مجازات‌هایی نیز برای مردان خانواده‌ها و زنانی که حجاب مورد نظر طالبان را نپوشند، در نظر گرفته شده است. اخراج از کار، بازداشت و حبس، از جمله مجازات‌هایی است که برای نقض‌کنندگان این فرمان در نظر گرفته شده است.

زنانی که به فرمان حجاب اجباری اعتراض کردند، در بیانیه‌ای گفتند که برقع مورد نظر طالبان شاید سنت فرهنگی یک قبیله یا گروه باشد، اما در فرهنگ و سنت همه زنان افغانستان جایگاهی ندارد و از پذیرش همه زنان افغانستان برخوردار نیست.

در بیانیه آنان آمده است که زنان افغانستان همیشه پیرو دستورهای دینی بوده‌اند و حجاب داشته‌اند، بنابر این نیازی نیست که طالبان در این زمینه تصمیم جدیدی بگیرند. زنان معترض از دولت‌های جهان و سازمان‌های حقوق بشری خواستند که به طالبان فشار آورند تا دست از تبعیض و خشونت علیه زنان بردارند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در همین حال، مقام‌های شماری از کشورها، از جمله آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نیز به تصمیم اخیر طالبان اعتراض کردند و آن را اقدامی تبعیض‌آمیز علیه زنان افغانستان دانستند. هنریک تون، معاون وزارت خارجه نروژ، روز دوشنبه با انتشار بیانیه‌ای، از پیامد فرمان‌های صادر شده از سوی طالبان در مورد زنان ابراز نگرانی کرد.  معاون وزارت خارجه نروژ گفت که طالبان بر افغانستان حاکم شده‌اند، اما دولت این گروه در انزوا است و به رسمیت شناخته نشده است. به گفته هنریک تون، در حالی که طالبان باید به راه‌هایی برای بهبود اوضاع نابسامان اقتصادی توجه کنند، بر وضع قیدهای سختگیرانه و سرکوب زنان تمرکز کرده‌اند. او افزود: «طالبان با  وضع محدودیت‌های جدید بر زندگی و آموزش زنان و دختران، افغانستان را به یک فاجعه انسانی، اقتصادی، و حقوق بشری نزدیک‌تر می‌کند.»

هنریک تون افزود که افغانستان با این‌گونه اقدام‌های طالبان در مسیر اشتباهی قرار گرفته است و این روند بحران را تشدید می‌کند. او گفت، نروژ چندین سال است با طالبان مذاکره می‌کند و هدف از این کار، تسهیل تامین صلح و ثبات در افغانستان است.

توماس نیکلسون، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان که در کابل است، نیز در توییتی نوشت که در دیداری با مولوی امیرخان متقی، وزیر خارجه گروه طالبان، نگرانی‌های عمیق خود را در مورد اجباری شدن پوشیدن برقع و بدتر شدن اوضاع زنان افغانستان ابراز کرده است. 

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز در توییتی گفت که فرمان اخیر طالبان در مورد اجباری شدن برقع برای همه زنان، نگرانی او را برانگیخته است. او افزود که همه زنان افغانستان حق دارند نوع پوشش خود را انتخاب کنند و در این زمینه نباید تصمیمی بر آن‌ها تحمیل شود.

پس از بازگشت طالبان به قدرت در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، حق کار و آموزش از زنان سلب شد و اعتراض‌های زنان نیز با روش‌های خشونت‌بار از سوی طالبان سرکوب شد. اعتراض‌های گسترده برای تامین حق کار و آموزش زنان، به ویژه بازگشایی مدارس دخترانه و بازگشت زنان به مشاغل‌شان، نتیجه‌ای در پی نداشته است. طالبان در اوایل سپتامبر سال گذشته، «وزارت امور زنان» را که در دولت‌های پیشین افغانستان فعال بود به «وزارت امر به معروف و نهی از منکر» تبدیل کردند و این وزارت تاکنون چندین فرمان و دستور سختگیرانه در مورد نحوه پوشش و فعالیت زنان صادر کرده است.