مدت‌ها است که فعالان حوزه گردشگری معتقدند که ایران به‌رغم داشتن ظرفیت‌های بسیار برای جذب گردشگر خارجی، به‌دلیل محدودیت‌های اجتماعی از بهره‌مندی از این فرصت محروم است. اخیرا، سفیر روسیه در مورد استقبال نکردن مردم روسیه از سفر به ایران گفته بود که «حجاب اجباری» و «ممنوعیت مشروبات الکلی» از دلایل اصلی این مسئله است. در مقابل علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس شورای اسلامی، به این حرف‌ها واکنش نشان داد و با انتقاد از سفیر روسیه گفت: «این گفته سفیر گذشته از دخالت در امور ایران، توهین به گردشگران روسی است. چراکه ایران جاذبه‌های دیگری دارد و کسی برای آن‌گونه جاذبه‌ها به ایران نمی‌آید. اتفاقا تجربه نشان داده است که آن ممنوعیت‌ها هم برای گردشگران جاذبه دارد زیرا چند روزی زندگی انسانی را تجربه می‌کنند.»

پیش‌تر، لوان جاگاریان در مصاحبه‌ای با روزنامه ایزوستیا روسیه ضمن تعریف از جاذبه‌های گردشگری و باستانی ایران، در توضیح دلیل اینکه چرا روس‌ها سفر به امارات، ترکیه، تایلند و ... را ترجیح می‌دهند، گفته بود: «من بارها و با صراحت به ایرانی‌ها گفته‌ام که دو مسئله عمده مانع ورود شهروندان روس و گردشگران به ایران می‌شود. یکی مسئله دستورالعمل پوشش زنان است که امروزه حجاب حتی در گرما در همه جای این کشور، اجباری است و دیگری اینکه مشروبات الکلی ممنوع است.»

او در این مصاحبه تلویحا به نبود آزادی‌های اجتماعی در ایران انتقاد کرد و ابراز امیدواری کرد که «گردشگران روسی به کشورهای غیردوست سفر نکنند و در آنجا ارز خرج نکنند و به جای آن این کار را منحصرا در کشورهای دوست روسیه انجام دهند».

انتقادهای فوق را پیش از این نیز بارها کارشناسان حوزه گردشگری مطرح کرده بودند، اما مسئولان جمهوری اسلامی مدعی‌اند ایران می‌تواند به جای آنکه مقصد مسافران سیاحتی باشد، به مقصد زیارتی تبدیل شود. در واقع با این استراتژی ایران دیگر جزو مقاصد اصلی بسیاری از گردشگران خارجی نخواهد بود.

در همین رابطه، پس از سخنان جاگاریان، رسول موسوی، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در توییتی مشکل صنعت گردشگری در ایران را ضعف زیرساخت‌ها دانست و خواسته‌های سفیر روسیه را «تقاضا برای مهیا شدن بساط عرق‌خوری» خواند.

اگرچه ممنوعیت‌های اجتماعی و مشکلاتی مانند ضعف زیرساخت‌ها و وجهه ناامن ایران در نگاه بین‌المللی پس از دستگیری گردشگران خارجی از عوامل اصلی وارد نشدن گردشگران به ایران است، به نظر می‌رسد با وجود همسایگانی مانند ترکیه که هم جذابیت تاریخی و سیاحتی دارند و هم گزینه سفر ارزان را فراهم می‌کنند، امکان رقابت ایران برای حضور در صنعت گردشگری بسیار کاهش یافته است.