هزاران پناهجوی افغان که در هشت ماه اخیر و پس از بازگشت گروه طالبان به قدرت، به پاکستان پناه برده‌اند، اکنون در بلاتکلیفی محض گرفتارند. شماری از این پناهجویان از روز دوشنبه، ۲۹ فروردین، اعتراض‌هایی را در اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان، به راه انداخته‌اند تا توجه مسئولان سازمان‌های حامی پناهجویان و دولت پاکستان را به وضعیت خود جلب کنند.
این معترضان صبح پنجشنبه، اول اردیبهشت، با ارسال عکس و ویدیو به ایندیپندنت فارسی، از ادامه اعتراض‌هایشان خبر دادند و گفتند تا زمانی که پاسخ قانع‌کننده‌ای از مسئولان کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد دریافت نکنند، از اعتراض دست نمی‌کشند.
صبغت‌الله (مستعار)، خبرنگار افغان که از مدتی پیش در پاکستان است و می‌کوشد به یکی از کشورهای پناهنده‌پذیر برود، به ایندیپندنت فارسی گفت که با گذشت چهار روز از اعتراض‌ها، هنوز توجهی به آنان نشده است. صبغت‌الله که خود یکی از سازمان‌دهندگان این اعتراض‌ها است، می‌گوید به دلیل افزایش بهای مواد خوراکی و نبود امکان کار برای پناهجویان افغان در پاکستان، شماری از افراد و خانواده‌ها توان خرید سه وعده غذایی را هم ندارند و از بلاتکلیفی در پارک‌ها و مکان‌های عمومی زندگی می‌کنند.
صبغت‌الله گفت: «اوضاع برای همه وخیم و تحمل‌ناپذیر است اما برای خانواده‌هایی که تعداشان بیش از چهار نفر است، آزاردهنده‌تر است. اینجا به کسی که اعضای خانواده‌اش از چهار نفر بیشتر باشند، خانه اجاره نمی‌دهد و تامین مواد غذایی و بقیه نیازهای اولیه که قیمتشان افزایش یافته، بسیار دشوار است.»
به گفته صبغت‌الله، فساد اداری در بخش‌هایی از نمایندگی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد باعث می‌شود کسانی که توان پرداخت پول به کارمندان این اداره را ندارند، نتوانند برای مشخص شدن تکلیفشان وقت ملاقات بگیرند. او در این مورد افزود: «مشکل عمده پناهجویان این است که در روند اداری دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد فساد وجود دارد. یک نفر با پرداخت ۲۰۰ دلار می‌تواند وقت ملاقات و مصاحبه بگیرد، اما کسی که این پول را ندارد، ماه‌ها منتظر می‌ماند و به او وقت ملاقات داده نمی‌شود.»
صبغت‌الله تصریح کرد برخی کارمندان محلی دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در پاکستان از وضعیت پیش‌آمده برای پناهجویان افغان سوءاستفاده و اقدام به اخاذی می‌کنند.
با اینکه در روز چهارشنبه که سومین روز اعتراض پناهجویان افغان در اسلام‌آباد بود، چند تن از مسئولان دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد از تجمع اعتراضی این پناهجویان دیدن کردند، هنوز برای شنیدن خواسته‌های آنان و رسیدگی به مشکلاتشان اقدامی صورت نگرفته است.
در یکی از ویدیوهای سومین روز اعتراض پناهجویان افغان در اسلام‌آباد، یکی از معترضان که زنی باردار است، از شدت گرسنگی و گرما غش می‌کند. او در این ویدیو می‌گوید، به دلیل دسترسی نداشتن به غذای کافی و همچنین از شدت گرما، حالش بهم خورده است.
صبغت‌الله گفت پس از آنکه این زن از حال رفت، اعضای خانواده‌اش او را به یکی از بیمارستان‌های دولتی بردند اما چون سند مهاجرت یا کارت شناسایی را که کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد برای پناهجویان صادر می‌کند، نداشتند، به آن‌ها اجازه داده نشد وارد بیمارستان شوند. به گفته صبغت‌الله، در تمام بیمارستان‌های دولتی به روی پناهجویان و مهاجران افغان بسته است و مراجعه به بیمارستان‌های خصوصی هم که هزینه دارد، در توان این افراد نیست.
تعداد افرادی که در پی سلطه گروه طالبان بر افغانستان، به پاکستان پناه بردند آمار مشخصی وجود ندارد، اما دو کشور ایران و پاکستان که در همسایگی افغانستان‌اند، از هشت ماه پیش با هجوم بی‌سابقه افغان‌های فراری از افغانستان را مواجه بوده‌اند.
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران ادعا می‌کنند که اکنون حدود پنج میلیون افغان در این کشور زندگی می‌کنند. برخی از رسانه‌های پاکستانی هم تعداد پناهجویان و مهاجران افغان در پاکستان را حدود سه میلیون نفر براورد می‌کنند. در وب‌سایت کمیساریای عالی پناهندگان سازمان مل متحد، تعداد پناهجویان و مهاجران افغان در پاکستان را که به شکل رسمی در این نهاد ثبت شده‌اند، ۱.۴ میلیون نفر اعلام شده، اما به دلیل اینکه در هشت ماه گذشته، شمار زیادی از افراد به‌شکل غیر قانونی وارد پاکستان شدند و نامشان در نهادهای رسمی ثبت نشده است، آمار دقیقی از آنان وجود ندارد.
