با ادامه جنگ اوکراین در دومین ماه و درحالی‌که روسیه اولویت اصلی خود را بر آن‌چه که «آزادسازی منطقه دونباس در شرق اوکراین» می‌خواند، متمرکز کرده، گزارش‌هایی از آماده‌شدن نیروهای «گروه واگنر»، مزدوران روسی با تجربه رزمی در سوریه و لیبی، برای ایفای نقش فعال‌تر در این مرحله و همچنین توافق این گروه با شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان برای اعزام نیروهای لبنانی به اوکراین منتشر شده است. 

به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، تعداد مزدوران اعزامی گروه واگنر به اوکراین، که ماه گذشته حدود ۳۰۰ نفر بود، بیش از سه‌برابر شده و دست‌کم به یک‌هزار نفر افزایش یافته است. یک مقام آمریکایی گفته است که این مزدوران بر جنگ در نقاط شرق اوکراین تمرکز خواهند کرد.

به گفته مقام‌های غربی، اعزام این مزدوران برای کمک به نیروهای روسیه، بر تلاش‌های کرملین برای سازماندهی مجدد و تمرکز دوباره بر اهداف اولیه تهاجم به اوکراین که در یک ماه گذشته به نتیجه نرسیده است، حکایت دارد. 

یک مقام آمریکایی به نیویورک‌تایمز گفت: «واگنر نه‌تنها برخی از مزدوران خود در لیبی و سوریه را به اوکراین منتقل می‌کند، بلکه توپخانه، پدافند هوایی و رادارهایی را که این گروه در لیبی از آن‌ها استفاده می‌کرد، نیز منتقل می‌کند. ارتش روسیه با ارسال هواپیماهای باری نظامی برای جابه‌جایی نیروها و تجهیزات از این انتقال‌ها پشتیبانی می‌کند.»

هم‌زمان خبرگزاری آناتولی ترکیه نیز به‌نقل از یک کارشناس امنیتی لیبیایی، از اعزام ۱۳۰۰ نفر از مزدوران «گروه واگنر»، از لیبی به اوکراین خبر داده است.

عادل عبدالکافی، کارشناس امنیتی و نظامی، به خبرگزاری آناتولی گفت پیش از این حدود ۲۲۰۰ مزدور نظامی «گروه واگنر» در لیبی حضور داشتند و روسیه با خارج‌کردن ۱۳۰۰ نفرشان، آن‌ها را به اوکراین اعزام کرده است تا در کنار نیروهای روس بجنگند. 

گروه واگنر ابتدا عمدتا از کهنه‌سربازان ارتش روسیه شکل گرفت، اما به گفته‌ عبدالکافی، درحال حاضر این گروه، به‌طور فزاینده‌ای به جنگجویان کشورهای آفریقایی متکی است و به جذب نیرو از کشورهای مالی، چاد و سودان ادامه می‌دهد. 

تلویزیون الحدث نیز به‌تازگی در یک گزارش اختصاصی خبر داد که گروه واگنر با شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان برای اعزام ۸۰۰ نیرو با حقوق ماهیانه ۱۵۰۰ دلار، به اوکراین توافق کرده است.

(اختصاصی الحدث| در نشستی در پایگاه «حمیمیم» بین رهبران «واگنر» و حزب‌الله… با اسناد و مدارک… «الحدث» جزئیات توافق اعزام مزدوران حزب‌الله به اوکراین را فاش کرد.)

بنابر این گزارش که روز پنجشنبه، چهارم فروردین‌ماه از تلویزیون الحدث پخش شد، این توافق در نشستی در پایگاه نظامی حمیمیم در استان لاذقیه سوریه با حضور الکساندرکوزنتسوف از گروه واگنر با یک مقام ارشد از واحد امنیتی ناجی حزب‌الله به‌نام حسن الشرطونی (ملقب به حاج ابوعلی) انجام شده است. 

به گزارش الحدث، پس از این نشست، گروه حزب‌الله در شهر قصیر واقع‌در استان حمص سوریه، دفتری برای نام‌نویسی و اعزام داوطلبان گشوده  و سپس در شهرهای حلب، یبرود و سیده زینب سوریه و همچنین حومه جنوبی بیروت در لبنان نیز دفاتری برای جذب نیرو راه‌اندازی کرده است.

این گزارش می‌افزاید که نخستین گروه از این نیروها، شامل ۲۰۰ نفر خواهد بود و قرار است نهم فروردین‌ماه (۲۹ مارس) از دمشق به یک پایگاه هوایی در منطقه گومل بلاروس اعزام شوند.

گروه واگنر شناخته‌شده‌ترین گروه خصوصی مزدوران نظامی روسی است که بیشتر شبیه پیمانکاران نظامی غربی عمل می‌کند و از زمان مداخلات مخفیانه روسیه در شرق اوکراین (دونباس) در سال ۲۰۱۴ به شهرت جهانی رسید؛ شبه‌نظامیان مسلح مرتبط با کرملین آن زمان در دونباس به جدایی‌طلبان دونتسک و لوهانسک کمک می‌کردند. 

اندکی پس از ورود روسیه به درگیری‌های سوریه نیز گروه واگنر وارد آن کشور شد و به گزارش روزنامه وال‌استریت‌ ژورنال، عملیات‌های پشتیبانی مانند تصرف میادین نفت و گاز و تامین امنیت زیرساخت‌های دولتی مانند فرودگاه‌ها را برعهده داشت.

براساس گزارش سازمان ملل متحد، مزدوران گروه واگنر از اکتبر ۲۰۱۸ نیز برای حمایت از نیروهای خلیفه حفتر، فرمانده ارتش ملی لیبی، که با دولت قانونی لیبی می‌جنگیدند، وارد آن کشور شدند.

تنها چند روز پس از حمله روسیه به اوکراین در پنجم اسفندماه (۲۴ فوریه)، ایهور اوستاش، سفیر اوکراین در لبنان، روسیه را به اعزام ۴۰۰ مزدور واگنر به کی‌یف، پایتخت اوکراین، برای ترور رهبران سیاسی و دیگر مقام‌های ارشد آن کشور متهم کرد.

البته کرملین پیش از این، هرگونه ارتباط رسمی با این گروه را رد کرده، اما براساس گزارش‌ها، یوگنی پريگوژین، از بنیان‌گذاران و یکی از سهامداران اصلی شرکت امنیتی واگنر، از نزدیکان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، است. 

این گروه مزدوران شبه‌نظامی از ژوئن ۲۰۱۷ در فهرست تحریم‌های ایالات متحده آمریکا قرار دارد و اتحادیه اروپا هم در دسامبر سال ۲۰۲۱ آن را به‌عنوان نیروی نیابتی وزارت دفاع روسیه، تحریم کرد. بریتانیا نیز به‌تازگی در روز پنجشنبه، چهارم فروردین‌ماه، در مجموعه تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه، «گروه واگنر» را تحت تحریم قرار داد.

لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا، در بیانیه‌ای که درباره این تحریم‌ها علیه ۶۵ فرد و نهاد روسیه به‌دلیل تجاوز آن کشور به اوکراین منتشر کرد، «گروه واگنر» را سازمانی خواند که «مزدوران روسی آن، بنابر گزارش‌ها، وظیفه ترور ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین را برعهده دارند».  

دولت‌ها و تحلیلگران غربی نیروهای گروه‌های واگنر را به ارتکاب نقض حقوق بشر در آفریقا و دست‌داشتن در درگیری‌های سوریه، لیبی، جمهوری آفریقای مرکزی، چاد و به‌تازگی مالی متهم کرده‌اند.