بر اساس یافته‌های پیشین دانشمندان، گفته می‌شد که افراد دارای ویژگی‌های تاریک شخصیتی اغلب در ابراز همدلی ناتوان‌اند. در حالی‌ که نتیجه یافته‌های جدید قدری متفاوت است.

فصلنامه «پرسونالیتی و ایندیویژوال دیفرنسز» (Personality and Individual Differences) در پژوهشی که به‌تازگی منتشر کرد، افرادی که چنین صفاتی دارند را «همدلان تاریک» نامید.

همدلی به سه دسته تقسیم می‌شود: می‌تواند «شناختی» باشد که درک عقلانی احساسات دیگران را بدون حس کردن آن ممکن می‌کند؛ می‌تواند «عاطفی» باشد، به‌گونه‌ای که فرد بتواند عواطف دیگری را مانند عواطف خود احساس کند؛ یا «دلسوزانه» باشد که ترکیبی از همدلی شناختی و عاطفی است.

حالا وقتی فرد به‌عنوان «همدل تاریک» شناخته می‌شود که هم‌زمان هم ویژگی‌های سه‌گانه تاریک- که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم- را داشته باشد و هم دارای ویژگی‌های شناختی و/یا عاطفی باشد.

سه‌گانه تاریک اصطلاحی است که در توصیف سه ویژگی شخصیتی تاریک به‌کار می‌رود: ماکیاولیسم، روان‌پریشی و خودشیفتگی. این اصطلاح زمانی به‌کار گرفته شد که محققان با جست‌وجو بین مردمی که در شرایط متعارف زندگی می‌کردند، دریافتند که اگر روان‌پریش‌های جنایتکار یا خودشیفتگان و ماکیاولیست‌های بیمار را در نظر نگیریم و توجهمان به مردم نسبتا عادی باشد، درمی‌یابیم که این صفات کم و بیش در همه افراد قابل مشاهده‌اند و اینجا است که نمی‌توان بین این سه ویژگی تفاوتی قائل شد؛ بنابراین این صفات در یک مفهوم به‌ نام سه‌گانه تاریک معرفی شدند.

اکنون به شخصیت تازه‌معرفی‌شده «همدل تاریک» برگردیم؛ محققان با آزمایش روی یک هزار نفر به این نتیجه رسیدند که ادعای دانشمندان پیشین مبنی بر وجود نداشتن همدلی در افراد دارای ویژگی‌های تاریک تا حدی درست است و پژوهش آن‌ها نیز به‌نوعی این ادعا را تقویت می‌کرد، اما این پژوهش حضور پررنگ همدلی برای گروه همدلان تاریک را نیز نشان داد. مسئله‌ای که باید برای روانشناسان بالینی فرصتی تازه فراهم کند تا بتوانند به همدلی جور دیگری نگاه کنند.

محققان افرادی را که در این بررسی شرکت کرده بودند، به چند دسته تقسیم کردند.

دسته نخست، افرادی با ویژگی سه‌گانه تاریک بودند که در همدلی نمره بسیار پایینی داشتند؛ دسته دوم، افرادی بودند که در همه صفات، نمرات متوسط یا پایین داشتند و دسته سوم، افرادی بودند که خیلی کم ویژگی‌های تاریک داشتند و در عوض سطح همدلی در آن‌ها بالا بود؛ دسته چهارم هم افرادی بودند که دو صفت سه‌گانه تاریک و همدلی را به میزان بالاتری داشتند؛ آن‌قدر که در همدلی شناختی و عاطفی از دو گروه «سه‌گانه تاریک» و «متوسط» هم امتیاز بیشتری گرفتند.

تیم محققان این پژوهش مدعی است از امتیاز همدلان تاریک در این آزمایش شگفت‌زده نشده است: «این موضوع به‌نوعی می‌تواند منطقی باشد؛ فرد برای دستکاری ذهن دیگران به‌ نفع خود یا در واقع برای لذت بردن از درد دیگران، باید دست‌کم توانایی درک آن‌ها را داشته باشد.»

دکتر رامانی دورواسولا، روانشناس بالینی، معتقد است: «همدلی تاریک حتی می‌تواند از سه‌گانه تاریک و بی‌احساس خطرناک‌تر باشد؛ چرا که چیزی به‌نام همدلی سبب نزدیکی افراد به هم می‌شود و در آن صورت، امکان آسیب رساندن بیشتر فراهم می‌شود. هرقدر به کسی نزدیک‌تر باشید، می‌توانید آسیب بیشتری به او بزنید.»