اجساد در بخش‌های بیمارستان روی هم تلنبار می‌شوند، کوره‌های سوزاندن اجساد به‌شدت درگیرند و تابوت کم آمده است؛ داستان موفقیت واکنش به کووید در هنگ کنگ با مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا که از اوج جهانی بالا زده است، به‌سرعت به داستانی هشداردهنده تبدیل می‌شود.  

پیش از سال ۲۰۲۲، این قطب مالی با راهبرد کووید «صفر پویا»ی خود -با هدف مهار شیوع بیماری که با ردیابی تماس، گرفتن آزمایش و جداسازی (قرنطینه) انجام می‌شود- الگویی برای چگونگی مهار همه‌گیری بود که توانست زندگی بیشتر جمعیت ۷.۵ میلیون نفری خود را نسبتا در حالت عادی حفظ کند.

سپس سویه اومیکرون آمد که این قلمرو تحت‌ کنترل چین را غافلگیر کرد و نظام سلامت و مراقبت‌ خانگی آن را از پا درآورد و به افزایش موارد ابتلا و مرگ‌ومیر، به ویژه در میان سالمندانی که از تزریق واکسن امتناع کرده بودند، دامن زد.

در دو سال اول همه‌گیری، هنگ‌کنگ تنها ۲۱۳ مورد مرگ [ناشی از]  کووید را ثبت کرد. تنها در دو ماه گذشته، بیش از شش هزار نفر جان خود را از دست دادند.

تعداد موارد ابتلا به ویروس کرونا در هنگ کنگ در هفته گذشته از یک میلیون نفر فراتر رفت؛ در حالی که میانگین چرخشی (متحرک) هفت روزه تلفات جدید کووید ۲۴ نفر یا ۳۲ مرگ در یک میلیون نفر- بالاترین حد آن در جهان- است. برخی کارشناسان بهداشت تخمین زده‌اند که احتمالا تا چهار میلیون نفر آلوده شده‌اند و بسیاری از مبتلایان هم بدون اطلاع مسئولان در خانه‌ بستری‌اند. 

افزایش سریع تعداد مبتلایان، بیمارستان‌های سراسر شهر را از توان انداخته، در همین حال صنعت تشییع جنازه هنگ کنگ درمورد کمبود تابوت هشدار داد: «تلنبار شدن اجساد همچنان ادامه دارد.»

درحالی که شهر برای مهار پنجمین و بدترین موج ویروس کرونا مبارزه می‌کند، کارشناسان بر عوامل متعددی به عنوان علت افزایش موارد ابتلا و میزان مرگ و میر تاکید کردند.

ویجیکریشنا داناسکاران، ویروس‌شناس دانشگاه هنگ کنگ (اچ‌کی‌یو)، گفت: «ظرفیت اومیکرون برای انتقال سریع با میزان پایین واکسیناسیون در میان آسیب‌پذیرترین افراد ربط دارد. نبود ایمنی از موج‌های قبلی و تراکم بالای جمعیت دست به دست هم داد و نظام مراقبت بهداشتی هنگ کنگ را از پا درآورد و به چنین میزان بالایی از مرگ و میر منجر شد.»

او به ایندیپندنت گفت که مشکل عمده، ناتوانی مسئولان برای واکسیناسیون سالمندان است.

براساس داده‌های پورتال واکسیناسیون کووید هنگ کنگ، حداقل ۸۲ درصد کل جمعیت دست‌کم دو بار واکسن زده‌اند، که برای افراد ۸۰ سال و بالاتر این تعداد به کمتر از ۴۰ درصد می‌رسد.

با اینکه مقام‌ها محدودیت‌های شدیدی برای گردهمایی‌های اجتماعی لحاظ کرده‌اند و بیمارستان‌ها می‌کوشند مراقبت‌های اولیه را به تمام کسانی که ممکن است به این نوع خدمات نیاز داشته باشند ارائه دهند، برخی جوامع، به ویژه افراد سالمند، به خصوص دربرابر ویروس کرونا، آسیب‌پذیر شده‌اند.

استنلی، کشیش ۵۰ و چند ساله که به جوامع به حاشیه‌رانده شده در هنگ کنگ خدمت می‌کند، گفت: «افراد مسن در هنگ کنگ به دلیل ناآشنایی با فناوری‌های دیجیتال و نبود معاشرت از زمان شروع همه‌گیری، اغلب نتوانسته‌اند در (دریافت) اطلاعات مهمی مثل معاینه اجباری، واکسیناسیون و نحوه برخورد با تشخیص کووید خود را به‌روز نگه دارند.»

کشیش -که به دلیل نگرانی‌های امنیتی نام کامل خود را ذکر نکرد- گفت که شهروندان مسنی که به اجبار به مدت طولانی‌تر در قرنطینه به سر بردند، با افسردگی دست‌وپنجه نرم کردند و اغلب مجبور شدند برای تهیه اقلام ضروری مثل غذا و دارو به کمک خیریه‌ها اتکا کنند.

در پایان، استنلی گفت که می‌ترسد افراد مسن مبتلا به کووید جان خود را از دست بدهند؛ چون نظام بهداشت و درمان زیر بار خطوط تلفن فوری غالبا اشغال بیمارستان و آمبولانس‌هایی که رسیدنشان تا یک ساعت طول می‌کشد، از پا درآمده‌ است.  

چند هفته پیش که تعداد موارد ابتلای روزانه به ده‌ها هزار مورد رسید، بیمارستان‌های هنگ کنگ مملو از بیمار شد. مبتلایان کووید روی تخت‌های بیرونی در محوطه بیمارستان خوابیده بودند و دیگران در چادرهای موقت تحت درمان قرار گرفتند.

کارن گرپین، دانشیار دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه اچ‌کی‌یو، همان نگرانی استنلی را تکرار کرد.

او گفت: «وقتی نظام مراقبت‌های بهداشتی شما این‌طور باشد، محال است بتوان مراقبت سطح بالایی را به تمام افرادی که به آن نیاز دارند، ارائه داد؛ که همین نیز در افزایش میزان مرگ‌و‌میر بسیار موثر است.»

خانم گرپین معتقد بود ارزیابی اشتباه هنگ کنگ از میزان شیوع اولیه اومیکرون در ژانویه باعث شد این ویروس آن‌قدر در این کشور منتشر شود که دیگر از کنترل خارج شود. او گفت که دولت می‌توانست در آن مرحله به سمت یک راهبرد کاهشی معطوف شود که بتواند میزان انتقال را کنترل کند و بیمارستان‌ها را به آخر خط نرساند.

به دلیل اوضاع نابسامانی که بر سرتاسر شهر حاکم است، هنگ کنگ به اجبار در اواخر ماه گذشته، برخی جنبه‌های اصلی راهبرد کووید-صفر را کنار گذاشت. بیماران با علائم خفیف را دیگر به بیمارستان یا قرنطینه نمی‌فرستند؛ در همین حال، مسئولان (بهداشت) تا حد زیادی به جایگزین کردن آزمایش آنتی‌ژن سریع با آزمایش پی‌سی‌آر روی آورده‌اند.

روز دوشنبه، کری لام، مدیر اجرایی هنگ کنگ، اعلام کرد که از ماه آینده، چندین محدودیت کووید کاهش خواهد یافت؛ سیاست عقب‌نشینی کاملی که به دنبال نقد گسترده مردم، مشاغل، سیاستمداران و رسانه‌های طرفدار پکن وضع شد.

خانم لام گفت که این شهر ممنوعیت پرواز مرتبط با کووید خود را از ۹ کشور از جمله استرالیا، کانادا، هند، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا لغو خواهد کرد و از آوریل، در صورت منفی بودن نتیجه‌ آزمایش مسافران، قرنطینه اجباری از ۱۴ روز به هفت روز کاهش می‌یابد.

از ۱۹ آوریل مدارس می‌توانند کلاس‌های حضوری خود را از سر بگیرند و دولت قصد دارد از ۲۱ آوریل، به‌تدریج محدودیت‌های گردهمایی‌های اجتماعی را لغو کند. لام گفت که علاوه بر این، طرح گرفتن آزمایش گسترده ویروس کرونا به تعویق خواهد افتاد.

بسیاری از بومیان هنگ کنگ در جریان همه‌گیری در خارج از این کشور گیر کرده‌اند و به دلیل کمبود هتل‌های قرنطینه اجباری، نمی‌توانند به خانه بازگردند و خانم لام در یک جلسه توجیهی رسانه‌ای پیشنهاد کرد که فضای بیشتری تدارک دیده شود.   

با وجود این، داناسکاران گفت که با شروع پروازهای بین‌المللی از ماه آینده، تردید دارد که ظرفیت هتل‌های هنگ کنگ جوابگو باشد؛ درحالی‌ که خانم گرپین دلیل آورد که بعید به نظر می‌رسد که کاهش زمان قرنطینه و تعلیق طرح برنامه آزمایش جهانی در موج فعلی تفاوتی ایجاد کند.

هر دو این کارشناسان موافق بودند که مجموعه طرح‌های معرفی شده در روز دوشنبه نشانه‌هایی حاکی از آن دارد که هنگ کنگ باید برای (دوره) گذار به آموزش زندگی با این ویروس آماده شود.

گرپین گفت:« [این] نشانه وقفه‌ در اعمال سختگیرانه راهبرد کوید-صفر در کوتاه‌مدت در هنگ کنگ است.»