۷۰ درصد گونه‌های برجسته حیات‌ وحش ایران در نیم قرن اخیر از بین رفت

حکومت ایران تعدادی از کنشگران محیط‌ زیست را پس از اعتراض به سیاست‌های مخرب زندانی کرد 

بسیاری از گونه‌ها از جمله یوزپلنگ آسیایی در «لبه پرتگاه انقراض» قرار دارند - ایران‌تور

حسن اکبری، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت از محیط‌ زیست، گفت: «در نیم‌قرن اخیر، ۷۰ درصد گونه‌های برجسته حیات‌ وحش را از دست داده‌ایم.» به گفته او، بسیاری از گونه‌ها از جمله یوزپلنگ آسیایی نیز در «لبه پرتگاه انقراض» قرار دارند.

در حالی‌ که کارشناسان حیات‌ وحش تاکید می‌کنند اقدام‌های غیراصولی سازمان‌ها و مدیران دولتی به نابودی حیات‌ وحش ایران منجر شده است، یک مقام سازمان حفاظت محیط‌ زیست توپ را در زمین شهروندان انداخت و گفت: «برای نجات محیط‌ زیست باید سراغ اقدام‌های مشارکتی برویم و دنبال راهکارهایی باشیم که شهروندان را به‌طور مستقیم در روند حفاظت از محیط‌ زیست دخیل کند.»

او در ادامه جنگ ایران و عراق را با حفاظت از محیط‌ زیست مقایسه کرد و افزود: «زمانی که مردم مطالبه‌گر و به تخریب محیط‌ زیست حساس باشند، سرمایه‌های زیستی کشور حفظ خواهد شد؛ همان‌گونه که برای نجات ایران تعداد بی‌شماری شهید تقدیم شد.»

به گزارش خبرگزاری ایسنا، حسن اکبری با اشاره به لزوم آموزش احترام به طبیعت از کودکی، گفت: «هرچه آسیب به محیط‌ زیست و تخریب آن ادامه یابد، جبران آن نیز سخت‌تر می‌شود. پس باید از خودمان شروع و برای احترام به طبیعت تمرین کنیم؛ چرا که شادمانی واقعی انسان از محیط‌ زیست سالم نشات می‌گیرد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اگرچه مشارکت شهروندان در حفاظت از محیط‌ زیست را نمی‌توان انکار کرد، بررسی‌های کارشناسان حیات‌ وحش و محیط‌ زیست در سال‌های اخیر آشکار می‌کند که اقدام‌هایی همچون جنگل‌خواری، تعرض به حریم رودخانه‌ها، شهرسازی غیراصولی و نگهداری گونه‌های در حال انقراض در شرایط نامساعد، حیات‌ وحش و محیط‌ زیست ایران را در معرض خطر جدی قرار داده و در همه این موارد نیز نقش سازمان‌های دولتی پررنگ‌تر از شهروندان بوده است.

مقام‌های سازمان حفاظت محیط‌ زیست بارها از نبود بودجه کافی برای این سازمان خبر داده‌اند. اصغر دانشیان، معاون توسعه سازمان حفاظت محیط‌ زیست، نیز به تازگی در جلسه مدیران این سازمان با رئیس دیوان محاسبات، به این موضوع اشاره کرد و گفت: «ما در شرایطی قرار داریم که در بعضی موارد حتی پول پوتین محیط‌‌بانان را نیز نداریم.»

به گفته او، «۸۰ درصد ناوگان خودرویی سازمان حفاظت‌ محیط‌ زیست فرسوده است؛ در‌ حالی‌ که شکارچی غیرمجاز با بهترین خودرو می‌آید و محیط‌‌بان نمی‌تواند او را دستگیر کند.»

در همین جلسه که خبرگزاری تسنیم گزارش آن را منتشر کرد، حسن اکبری نیز از ضعف قوانین برای حفاظت از محیط‌ زیست خبر داد و گفت: «ما چندین گونه کمتر از ۲۰ عددی از جمله یوزپلنگ ایرانی و میش مرغ را در کشور داریم که امکان بقای آن‌ها در هکتارها مناطق حفاظت‌شده بسیار پایین است. همچنین ۱۲۰ گونه در معرض انقراض داریم که حفظ تمام این‌ها به هوشمندسازی برنامه‌های حفاظت و تامین اعتبارات لازم نیاز دارد.»

کنشگران محیط‌ زیست بر این باورند که تنگناهای اقتصادی و مشکلات اجتماعی بر تخریب محیط‌ زیست نیز تاثیر دارد؛ پیش‌تر، سپهر سلیمی، کارشناس حیات‌ وحش، درباره ارتباط گسترش فقر با تخریب حیات‌ وحش گفته بود: «طبیعی است که وقتی انسان‌ها به‌خصوص ساکنان حاشیه عرصه‌های طبیعی و مناطق حفاظت‌شده در فقر و بیکاری گرفتار می‌شوند، بیش از قبل به تخلف‌هایی از جمله شکار، قاچاق چوب، قاچاق حیوانات وحشی و چراندن غیرمجاز دام در مناطق حفاظت‌شده دست می‌زنند. تمام این موارد هم زیستگاه‌های حیات‌ وحش را ناامن می‌کند و هم کاهش غذای در دسترس حیوانات را در پی دارد و در نتیجه فقر از جوامع انسانی به حیات‌ وحش سرایت می‌کند.»

محمد درویش، استاد دانشگاه و فعال محیط‌ زیست، نیز با بیان اینکه ۸۰ تا ۹۰ درصد حیات‌ وحش ایران از بین رفته است، درباره «بحران تنوع زیستی» در ایران هشدار داد و گفت: «زمانی که کلنگ تاسیس سازمان محیط‌ زیست به زمین خورد، یک میلیون و ۳۰۰ هزار راس آهو، گوزن، گورخر، قوچ و میش و کل و بز در ایران زندگی می‌کردند؛ اما اکنون این آمار به کمتر از ۱۱۰ هزار راس رسیده است؛ یعنی در این چهار دهه، ایران‌زمین بیش از ۹۰ درصد حیات‌ وحش خود را از دست داده است.»

مقام‌های جمهوری اسلامی ایران در حالی مردم را به مشارکت در حفظ محیط‌ زیست دعوت می‌کنند که در سال‌های گذشته تعدادی از کنشگران این حوزه را با برخوردهای قهری دستگیر و زندانی کردند؛ زیرا آنان به سیاست‌ها و اقدام‌های مخرب حکومت در محیط‌ زیست اعتراض کرده بودند.