یک پژوهش جنجالی که شرکت‌کنندگان در آن با میل خود به ویروس کرونا آلوده شدند، نشان داده است که عوارض بیماری معمولا دو روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس آغاز می‌شود.

پروژه موسوم به «هیومن چلنج پروگرم» (Human Challenge Programme) نتیجه‌گیری کرد که عفونت در ابتدا در گلو ظاهرمی‌شود و پس از پنج روز به اوج خود می‌رسد. در این مرحله ویروس در بینی بیشتر است تا در بخش فوقانی دستگاه تنفسی.

در این پژوهش تعداد ۳۶ جوان سالم که هیچ‌گونه مصونیتی در مقابل کووید نداشتند در معرض مقادیر محدودی از ویروس قرار داده شدند و سپس وضعیت سلامتی‌شان به مدت دو هفته و ۲۴ ساعته در یک محیط کنترل‌شده زیر نظارت دقیق کادر پزشکی قرار گرفت.

از این ۳۶ داوطلب، ۱۸ نفر دچار بیماری شدند که ۱۶ نفر آن‌ها عوارضی ملایم تا متوسط ازجمله آبریزش بینی، گلودرد، درد عضلانی و تب نشان دادند. هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان در این پژوهش دچار عوارض جدی نشدند.

در میان مبتلایان، ۱۳ نفر حس بویایی خود را به‌طور موقت ازدست‌ دادند، اما همه آن‌ها جز سه نفر آن را ظرف سه ماه بازیافتند. روند بهبودی در سایر بیماران همچنان پس از سه ماه ادامه یافت. همه شرکت‌کنندگان در این پژوهش تا یک سال زیر نظارت‌های پزشکی خواهند بود.

این تحقیقات را که تیم امپریال کالج لندن با سرمایه دولت انجام داده است، همچنین نشان می‌دهد که می توان به تست‌های جریان جانبی در تعیین آلودگی فرد به کووید اتکا‌ کرد. 

اما این تحقیقات نشان داد که عملکرد این تست‌ها در ردیابی میزان کم بار ویروسی در آغاز و پایان بیماری کمتر است.

پژوهشگران می‌گویند شرکت‌کنندگان در این تحقیقات در معرض ویروس نوع سارس کوو-۲ که سویه پیش از آلفا بوده است قرار گرفتند که از یک بیمار بستری در بیمارستان در اوایل سال ۲۰۲۰ گرفته شده بود. 

پرفسور سر جاناتان ونتم، معاون مقام ارشد پزشکی بریتانیا که به‌زودی این سمت را ترک خواهد کرد، گفته است نتیجه‌گیری‌های «بسیار ارزشمند» این پژوهش به سیاست‌گذاران امکان می‌دهد «واکنش ما را‌» در مقابل کووید ۱۹«با دقت تنظیم کنند.»

زمان متوسط میان نخستین آلودگی به ویروس و عوارض اولیه بیماری در میان ۱۸ نفری که به کووید ۱۹ مبتلا شدند، به‌طور متوسط ۴۲ ساعت بود که به‌گونه‌ای چشمگیر از برآوردهای کنونی که دوره کمون بیماری را میان پنج تا شش روز تعیین کرده، کوتاه‌تر بوده است. 

پژوهشگران می‌گویند در میان مبتلایان، عوارض و بار سنگین ویروسی در بینی در همان مدت‌زمان به اوج خود رسید.

هرچند شرکت‌کنندگان در این پژوهش تنها در معرض میزان «بسیار کمی» ویروس سارس -کوو -۲ قرار گرفتند، اما افراد آلوده به آن – حتی گروهی که هیچ‌گونه عارضه‌ای نشان ندادند – همچنان بار ویروسی سنگینی تولید کردند. 

پرفسور کریستوفر چیو، محقق ارشد این پژوهش می‌گوید: «این دلیل گسترش سریع همه‌گیری را توضیح می‌دهد.»

هرچند میزان ویروس در میان مبتلایان در روز پنجم به اوج خود رسید، اما تست‌های آزمایشگاهی همچنان پس از ۹ روز و در برخی بیماران تا حداکثر ۱۲ روز قادر به ردیابی اجزای سارس- کووـ ۲ بودند.

پژوهشگران اصرار دارند که بسیاری از کشفیات و نتیجه‌گیری‌های این تحقیق‌ها که هنوز مورد داوری سایر دانشمندان قرار نگرفته است، در مورد سویه‌های مختلف ویروس کرونا صدق می‌کند.

پرفسور چیو گفت: «هرچند به علت بروز سویه‌های مختلف مثل دلتا و اومیکرون تفاوت‌هایی در قابلیت سرایت وجود دارد اما در اصل این همان بیماری است و همان عوامل در مصونیت در مقابل آن مسئول‌اند.»

انتظار می‌رود که این پژوهش به تولید داروهای ضدویروس، واکسن و تست‌های تشخیصی آینده کمک کند.

پرفسور پیتر اوپن شاو، هماهنگ‌کننده این پژوهش می‌گوید نتایج این تحقیقات می‌تواند درک ما را در مورد «پرسش‌های مهمی ازجمله این‌که پس از قرار گرفتن ویروس در بینی چه اتفاقی می‌افتد و چه ارتباطی میان مخاط بینی و ویروس به وجود می‌آید، تسریع کند.»

دانشمندان تایید کرده‌اند که این پژوهش پیچیده و گاه جنجال‌برانگیز بوده و یک چهارچوب روشن‌ اخلاقی و ملاحظات عملی راهنمای آن بوده است. 

پرفسور چیو گفت: «بالاترین اولویت برای ما حصول اطمینان از این بود که از شرکت‌کنندگان در این پژوهش به‌خوبی مراقبت شود و هیچ‌گونه خطری در مورد ابتلای آن‌ها به نوع حادتر کووید وجود نداشته باشد.» 

با توجه به مصونیت گسترده درمیان جمعیت، تقریبا غیرممکن است بتوان فردی را پیدا کرد که چه با واکسن یا بیماری نوعی پادتن در مقابل کووید تولید نکرده باشد. به همین دلیل دانشمندان قادر به تکرار این پژوهش نیستند.

اما طرح‌هایی برای تطبیق الگوی چالش انسانی در نظر گرفته شده است. شرکت‌کنندگان در این تحقیقات با یک پاتوژن [عامل بیماری‌زا] آلوده می‌شوند تا واکنش بدنشان ارزیابی شود و داوطلبان واکسینه شده در معرض ویروس کووید قرار داده می‌شوند تا ابتلا به این بیماری [به‌رغم واکسینه بودن] در آن‌ها تجزیه‌وتحلیل شود.

پژوهشگران همچنین به ارزیابی داده‌های جاری و درک این‌که چرا نیمی از شرکت‌کنندگان در این پژوهش «مبتلا نمی‌شوند» ادامه می‌دهند. در برخی از این افراد نشانه‌های کوتاه‌مدتی از آلودگی به ویروس ردیابی شد، اما این نشانه‌ها به‌سرعت محو شدند.    

پرفسور چیو می‌گوید «این به ما این سرنخ» را می‌دهد که یک واکنش فعال ایمنی وجود دارد که به‌سرعت ویروس را از میان می‌برد و از تبدیل آن به یک بیماری قابل‌ردیابی ممانعت می‌کند. 

او افزود: «ما به‌منظور درک این‌که چرا این افراد بیمار نشدند و سازوکار بالقوه سیستم ایمنی برای فرونشاندن بیماری، درحال کار روی یک تحلیل بسیار دقیق ایمونولوژیک [مصونیت شناسی] هم در بیماران و هم در افرادی که بیمار نشدند هستیم.»