بارندگی‌های روزهای اخیر در مناطق مرزی غرب ایران، جابه‌جایی مین‌های به‌جامانده از جنگ ایران و عراق را در پی داشت. کیانوش احسانی‌پور، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست سرپل ذهاب، با اعلام این خبر که تعدادی مین و گلوله جنگی خنثی نشده در پناهگاه حیات‌وحش قراویز از توابع این شهرستان کشف شده است، به مردم توصیه کرد از حضور در مناطق حفاظت‌شده خودداری کنند. هم‌زمان، سازمان حقوق بشری هه‌نگاو در گزارشی جدید اعلام کرد در سال ۲۰۲۱ دست‌کم ۴۳ نفر به دلیل انفجار مین در کردستان قربانی شده‌اند.

کیانوش احسان‌پور با اشاره بارندگی‌های شدید و سیلاب روزهای گذشته که مهمات مدفون شده در اعماق خاک را نمایان کرد، از مردم خواست در صورت مشاهده این مهمات از «دستکاری» آن‌ها خودداری کنند و برای جلوگیری از حوادث جبران‌ناپذیر، موضوع را به نیروهای انتظامی در منطقه گزارش دهند.

این ادعا که مردم مین‌ها و مهمات به‌جامانده از جنگ ایران و عراق را دستکاری می‌کنند، در حالی مطرح می‌شود که انفجار ناگهانی مین‌ در مناطق مسکونی و چراگاه‌ها همچنان از شهروندان مناطق مرزی ایران قربانی می‌گیرد و نیروهای انتظامی برای پاکسازی این مناطق اقدام موثری انجام نمی‌دهند.

گزارشی که سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، روز دوشنبه، ۴ بهمن منتشر کرد، حاکی از آن است که در یک سال منتهی به دی‌ ۱۴۰۰ (سال ۲۰۲۱)، دست‌کم ۴۳ نفر در استان‌های کردنشین ایران در انفجار مین و مهماتی که برخی از آن‌ها از جنگ ایران و عراق به‌جا‌مانده‌ و برخی را نیز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال‌های اخیر کاشته است، قربانی شده‌اند. این گزارش می‌افزاید که از مجموع ۴۳ قربانی، ۱۵ نفر جان باختند و ۲۸ نفر زخمی یا دچار نقص عضو شدند و شمار کشته‌شدگان انفجار مین در بازه زمانی اعلام شده نسبت به سال‌های گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته است.

در سال گذشته، یک کودک ۱۰ ساله به نام امیررضا رضایی مجد هم در مرز دهلران، در اثر انفجار مین کشته شد و سه زن و یک نوجوان زیر ۱۸ سال نیز در میان قربانیان بودند. بیشتر قربانیان نیز از طبقه کارگرند؛ به‌ طوری‌ که ۲۹ نفر آنان شغل‌هایی مثل کولبری، رانندگی و چوپانی داشته‌اند.

خبرگزاری دولتی ایرنا در گزارش اخیر خود ادعا کرده است که شرکت‌های مین‌زدایی وابسته به وزارت دفاع در مناطق آلوده قصرشیرین حضور دارند و در حال بازنگری اراضی پاکسازی‌شد‌ه‌اند اما فراز فیروزی، حقوقدان، به سازمان حقوق بشری هه‌نگاو گفت: «حکومت ایران با توجیه حفاظت از مرزها و مبارزه با احزاب اپوزیسیون کرد از التزام به تعهدات بین‌المللی سرباز می‌زند و با زندگی شهروندان بازی می‌کند.»

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر، در حال حاضر حدود ۴۲ هزار کیلومترمربع از اراضی ایران به مین‌های باقیمانده یا عمل‌نکرده از جنگ ایران و عراق آلوده‌اند. با این‌ حال، جمهوری اسلامی ایران ‌همچنان به تولید و کاشت مین‌های ضدنفر ادامه می‌دهد و برخلاف توافق‌نامه‌های بین‌المللی، ادعا می‌کند که استفاده از این مین‌ها تنها راه موثر برای تامین امنیت مرزهای طولانی این کشورند.