اظهارات اخیر یائیرلاپید، وزیر امور خارجه اسرائیل، مبنی بر امتناع از مذاکره با تشکیلات خودگردان فلسطین پس از تصدی سمت نخست‌وزیری در سال آینده، منجر به ناامیدی محمود عباس و کشورهای عربی که در انتظار ازسرگیری روند صلح پس از خروج نفتالی بنت از قدرت بودند، شد.

لاپید گفت که دولت کنونی اسرائیل که متشکل از احزاب سیاسی از راست افراطی تا چپ افراطی است، «با توافقی تشکیل شده است که در چهارچوب آن هیچ مذاکره سیاسی با فلسطینی‌ها انجام نخواهد شد». بااین‌حال، او بر حمایت از «تقویت جایگاه تشکیلات خودگردان فلسطین، ادامه هماهنگی‌های امنیتی و بهبودی وضعیت اقتصادی فلسطینیان» به‌منظور حفظ گزینه مذاکرات در آینده، تاکید کرد.

یائیرلاپید، رهبر حزب چپ میانه‌رو «یش عتید» (آینده‌ای هست) اظهار داشت که دیدارهایش با مقام‌های فلسطینی بهتر از سال‌های گذشته بوده است. او افزود اما «جهان این واقعیت را می‌پذیرد که در حال حاضر هیچ مذاکره سیاسی انجام نمی‌شود.» بااین‌حال، او از اذعان به این‌که زمان اجرای «راه‌حل دو کشور» به پایان رسیده است، خودداری کرد و خاطرنشان کرد که «باید با پنج میلیون فلسطینی که در اینجا زندگی می‌کنند، طوری تعامل و برخورد صورت گیرد که آینده کودکان اسرائیل تضمین شود.»

تل‌آویو با حمایت دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در تلاش برای تقویت تشکیلات خودگردان فلسطین، بهبود وضعیت اقتصادی فلسطینی‌ها، کاهش درگیری‌ها و جلوگیری از بروز آشفتگی است، اما هیچ افق سیاسی دیگری برای پایان دادن به منازعه فلسطین و اسرائیل وجود ندارد.

از سوی دیگر، پایان دوره نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل که حدود‌ ۱۲‌سال در قدرت بود، باعث شد فلسطینی‌ها، اعراب، جامعه جهانی و حتی آمریکا نسبت به آینده ابراز امیدواری کنند و درنتیجه، فلسطینی‌ها و اردنی‌ها دیدارهای خود را با مقام‌های اسرائیلی ازجمله بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل از سر گیرند.

به همین ترتیب، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین روز سه‌شنبه، هفتم دی‌ماه ۱۴۰۰ با بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل در خانه‌اش در جنوب تل‌آویو دیدار کرد، سپس روز چهارشنبه گذشته، ۱۵ دی‌ماه‌، عازم امان، پایتخت اردن شد تا در مورد اقدام‌های موردنظر برای حفظ آرامش همه‌جانبه و دستیابی به صلح فراگیر و عادلانه بر اساس «راه‌حل دو کشور»، با ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن گفت‌وگو کند.

بااین‌حال، ریاض المالکی، وزیر امور خارجه فلسطین، همتای اسرائیلی‌اش را به‌شدت موردانتقاد قرارداد و افزود که او «با ادعای این‌که علاقه‌مندی به راه‌حل دو کشور دارد، جامعه جهانی را فریب می‌دهد، درحالی‌که موضع‌گیری واقعی او برخلاف این مدعا است.» او افزود «سیاست دولت نفتالی بنت بسیار بدتر از سیاست دولت نتانیاهو است.» او گفت: «یائیرلاپید با ارائه سخنانی که به‌ظاهر علاقه‌مندی او را به ادامه مذاکرات نشان می‌دهد، حمایت جامعه جهانی را به خود جلب کرده است.» ریاض المالکی خاطرنشان کرد که «وزرای خارجه اتحادیه اروپا نیز متقاعد شده‌اند که دولت نفتالی بنت سیاست مثبت‌تری نسبت به دولت نتانیاهو دارد.»

البته در صورت تداوم ائتلاف دولت کنونی و بر اساس توافق احزاب «یش عتید»، حزب «سفید و آبی»، حزب «یامینا»، حزب «اسرائیل خانه ما»، حزب «میرتس» و احزاب «عربی»، یائیرلاپید در ۲۷ ماه اوت آینده برابر با پنجم شهریورماه ۱۴۰۱، نخست‌وزیر اسرائیل خواهد شد.

در همین حال، اریب رنتاوی، مدیر مرکز مطالعات سیاسی قدس، گفت که یائیر لاپید «حاضر به انجام تعهدات مرتبط به توافق‌نامه صلح نهایی نیست، افزون بر این‌که گام برداشتن در این مسیر، در دولت کنونی اسرائیل عملا غیرممکن است.» او افزود «جامعه اسرائیل که در‌۳۰ سال گذشته همواره به راست گرایش داشته است، هیچ طرحی برای صلح در دستور کار خود ندارد.»

او خاطرنشان کرد که «تل‌آویو، واشینگتن، امان، قاهره و فلسطینی‌ها می‌دانند که در سال‌های آینده مذاکرات جدی سیاسی انجام نخواهد شد، اما آن‌ها به دلیل نگرانی که از وقوع هرج‌ومرج و موفقیت جنبش‌های حماس و جهاد اسلامی در تشدید اوضاع کرانه باختری دارند، در تلاش‌اند که تشکیلات خودگردان فلسطین را ازلحاظ امنیتی و اقتصادی تقویت کنند.»

رنتاوی اظهار داشت که هدف از دیدارهای اسرائیل با مقام‌های فلسطینی، اردنی و مصری، «تثبیت آرامش در کرانه باختری و نوار غزه، جلوگیری از وقوع تنش و درگیری و حفظ حضور یک مرجع سیاسی قوی در کرانه باختری است». او گفت «این راهبرد درصورتی‌که با مقاومت روبه‌رو نباشد، گمراه‌کننده است»، زیرا تقویت تشکیلات خودگردان فلسطین بدون حرکت به سمت یک راه‌حل سیاسی، زمینه را برای شهرک‌سازی فراهم می‌کند و منجر به گسترش دامنه اشغال اسرائیل بر سرزمین‌های فلسطین می‌شود.

او گفت که دیدار پادشاه اردن و وزیر دفاع اسرائيل در ادامه دیدار اخیر محمود عباس با بنی گانتز، نشست وزرای امور خارجه و روسای سرویس‌های اطلاعاتی مصر، اردن و تشکیلات خودگردان فلسطین، ‌در قاهره و سفر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات‌متحده به خاورمیانه، صورت می‌گیرد. رنتاوی گفت که همه طرف‌ها می‌دانند که در حال حاضر دستیابی به هیچ‌گونه راه‌حل سیاسی که به اشغال اسرائیل پایان دهد، ممکن نیست، اما درعین‌حال، هیچ طرح جایگزین دیگری نیز برای برون‌رفت از این بن‌بست وجود ندارد.