دادگاه «کایل ریتن‌هاوس» از سیاست‌ مسموم آمریکایی‌ می‌گوید؟

در دفاعیات ریتن‌هاوس آمده او برای نجات جان خود چاره‌ای جز تیراندازی به سه مرد نداشته است

کایل ریتن‌هاوس، دو مرد را کشته و یکی دیگر را زخمی کرده است - KAMIL KRZACZYNSKI / AFP

هیئت‌منصفه‌ به بی‌گناهی کایل ریتن‌هاوس در پرونده قتل رای داد. او دو مرد را کشته و یکی دیگر را زخمی کرده بود و چندین بار با مسلسل مدل ای‌آر ۱۵ به جمع معترضان به خشونت پلیس در کنوشای ویسکانسین تیراندازی کرده بود.

این هیئت‌منصفه پس از حدود چهار روز شور و دو هفته شهادت گرفتن از افرادی شامل خود آقای ریتن‌هاوس، در روز ۱۹ نوامبر (۲۸ آبان) حکم را صادر کرد. در دفاعیات آقای ریتن‌هاوس آمده او آن شب برای نجات جان خود چاره‌ای جز تیراندازی به سه مرد نداشته است.

دادستان‌های کنوشا کانتی در دفاع از دادخواست تیراندازی‌هایی که فیلم کامل و پخش زنده از آن وجود دارد، در دادگاهی که از تلویزیون ملی پخش می‌شد اعلام کردند این ریتن‌هاوس بوده که در قالب «گردشگر هرج و مرج» جان مردم را به خطر انداخته است و۳۲ کیلومتر راه را از خانه رانندگی کرده است تا با تفنگی که خودش برای خریدن آن به سن قانونی هم نرسیده بود به قلب تظاهرات زده و ماشه را کشیده است، با علم به این‌که موجب کشتن افراد می‌شود.

این ادعاهای مبنی بر دفاع از خود با نتایج بررسی جامع شرایط و رویدادها که متهم (آن موقع ۱۷ ساله) را همراه با مسلسل ای‌آر ۱۵ به چنان صحنه بی‌ثباتی کشانده بود، مطابقت ندارد. اما کمابیش با قانون ویسکانسین در مورد لحظه‌های یک و آخر تیراندازی سازگار است، زیرا طبق این قانون «اگر برای پیشگیری از مرگ قریب‌الوقوع یا وارد آمدن آسیب جانی شدید لازم باشد» توسل به قتل برای دفاع از خود مجاز است.

توماس بینگر معاون دادستان ناحیه کنوشا کانتی در بیانیه آغازین خود اعلام کرد «صدها نفر به خیابان آمده بودند و درگیر هرج و مرج و خشونت بودند. اما تنها کسی که آدم کشت، متهم این پرونده بود.»

آقای ریتن‌هاوس که حالا ۱۸ ساله است، در میانه تابستان سال گذشته که آتش اعتراضات عدالت نژادی افروخته شد، برای اجابت دعوت یک گروه مسلح محلی به حمایت مسلحانه، با خودرویش از ایلینوی به ویسکانسین آمد و خود را به سلاح گرمی مجهز کرد که در روز ۲۵ اوت ۲۰۲۰ (۴ شهریور ۹۹) از آن برای کشتن جوزف روزنبام و آنتونی هوبر و زخمی کردن گیگ گراسکرویتز استفاده کرد. او به پنج فقره جنایت ازجمله قتل بی‌پروا درجه یک، قتل عمد درجه یک و اقدام به قتل عمد درجه یک و دو مورد به خطر انداختن بی‌پروای امنیت جانی دیگران از درجه یک متهم شد.

اعضای هیئت‌منصفه طی دو هفته بیش از دوازده قطعه فیلم شامل تصاویر پخش زنده، مصاحبه با آقای ریتن‌هاوس لحظاتی پیش از تیراندازی با اسلحه‌اش، فیلم‌های دوربین متصل به بدن ماموران پلیس و ویدیوی هوایی اف‌بی‌آی از تظاهرات را تماشا کردند. آنان هم‌چنین شهادت ماموران پلیس، افراد شاهد این تیراندازی‌ها، مردی که زنده ماند و خود آقای ریتن‌هاوس را گوش کردند. پس از ۲۶ ساعت مشورت در پانزدهمین روز برگزاری این دادگاه، هیئت‌منصفه او را از کلیه اتهامات تبرئه کرد.

او در شهادت پراحساسی که در دفاع از خود ارائه داد گفت «نمی‌خواستم مجبور شوم کسی را بکشم، به من حمله کردند.»

بیش از یک سال از آن تیراندازی‌ها، برگزاری این دادگاه که از تلویزیون ملی نیز پخش می‌شد موجب حضور ۲۴ ساعته قاضی، وکلای مدافع و دادستان‌ها‌ در اخبار و پخش جلسات دادگاه این پرونده شد. بدین ترتیب تردیدها در مورد چگونگی و امکان جدا کردن پرونده این تیراندازی‌ها از رویدادهای مسموم سیاسی در این عرصه افزایش یافت.

«این دادگاه سیاسی نیست.»

روز ۲۳ اوت ۲۰۲۰ (۲ شهریور ۹۹) ماموران پلیس کنوشا گزارشی از یک پرونده شکایت از سوی خانواده جیکوب بلیک دریافت کردند. طبق این گزارش وقتی‌که آقای بلیک سعی داشته است در سمت راننده خودرویی را باز کند که سه فرزندش بر صندلی عقب آن نشسته بودند، مامور پلیسی به نام راستن شسکی او را گرفت و هفت بار به او شلیک کرد. چهار گلوله به کمر آقای بلیک اصابت کرد. فردی از این تیراندازی فیلم‌برداری کرده بود و آن را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد. این اقدام موجب به راه افتادن موجی از اعتراضات در مرکز شهر کنوشا و در مقابل ساختمان دادگاه این شهرستان شد. آقای بلیک که سیاهپوست است از کمر به پایین فلج شد. مامور پلیس شسکی که سفیدپوست است، مجرم شناخته نشد و وزارت دادگستری ایالات‌متحده از تشکیل پرونده نقض حقوق مدنی فدرال علیه او خودداری کرد.

این تیراندازی موجب شعله‌ور شدن دوباره آتش اعتراضات درباره عدالت نژادی در شهری با صد هزار نفر جمعیت، واقع در کرانه دریاچه میشیگان شد، شهری که آتش تظاهراتش در پی کشته شدن جورج فلوید به‌دست پلیس در میانه تابستان آن سال به‌سرعت به خاموشی کشیده شده بود. با فرارسیدن سومین شب تظاهرات، نیروی نظامی محلی در رسانه‌های اجتماعی از مردم تقاضای پشتیبانی مسلحانه کردند و آقای ریتن‌هاوس حدود ۳۲ کیلومتر راه را با خودروی شخصی از خانه‌اش واقع در آنتیوک ایلینوی تا کنوشا طی کرد تا به گشت در خیابان‌ها بپردازد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

آقای بینگر در بیانات پایانی خود در روز ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) گفت «بااین‌حال در کل این مجموعه وقایع، از تیراندازی به جیکوب بلیک... تا کل ماجراهای پس از آن، در تمام اتفاقاتی که در این جامعه محلی افتاد، تنها کسی که با تیراندازی به افراد آدم کشت، متهم این پرونده بود.» او گفت «او عمدا و آگاهانه وارد شرایط خطرناکی شد. یادم هست آن شب من به این منطقه نیامدم، فکر می‌کنم اکثر مردم نیامدند. یک علتش این بود که همه می‌دانستیم شرایط خشونت‌آمیز و خطرناک است.»

عکس‌هایی از آقای ریتن‌هاوس به‌سرعت در فضای مجازی منتشر شد که در آن‌ها کلاه نقاب‌داری را برعکس بر سر گذاشته و اسلحه ای‌آر ۱۵ در دست دارد. برخی منتقدان او را نوجوانی توصیف کرده‌اند که خود را وارد ماجرایی کرده که به او هیچ ربطی نداشته است، یا از طرفداران برتری نژاد سفید که خود را علیه جنبش عدالت نژادی مسلح کرده است. عده‌ای نیز او را به‌عنوان قهرمان مردمی، شهید و وطن‌پرست متعلق به جناح راست افراطی تحسین کرده‌اند. دونالد ترامپ، اعضای کنگره و مجریان مشهور اخبار متعلق به جناح راست به دفاع از او پرداختند. عده‌ای با پوشیدن تی‌شرت‌هایی با شعار «کایل را آزاد کنید» از او حمایت کردند. او و وکلای مدافعش در شوخی‌ها و برنامه‌های زنده اینترنتی و در برنامه‌های رسانه‌ای شخصیت‌های جناح راست افراطی، تشویق و حمایت شده‌اند.

قاضی شرودر روز یک نوامبر (۱۰ آبان) در جریان انتخاب اعضای هیئت‌منصفه گفت: «این دادگاه سیاسی نیست. هر دو جناح سیاسی به این دادگاه اشاره کرده‌اند و پارسال موضوع آن در کارزار رئیس‌جمهوری نیز مطرح شد. در برخی موارد حتی بی‌تدبیری زیادی در این مورد به خرج دادند.»

قاضی شرودر افزود نمی‌خواست دادگاه به «موضوعات دیگر» مثل حقوق متمم دو قانون اساسی «منحرف شود». این قاضی دو اتهام بزهکاری علیه آقای ریتن‌هاوس را رد کرد. یکی از این اتهام‌ها تملک غیرقانونی اسلحه خطرناک فردی زیر سن قانونی و سوء‌استفاده از خلا قانونی حمل آشکار اسلحه در ویسکانسین بود که به افراد زیر سن قانونی اجازه حمله اسلحه‌های گرم دارای طول لوله معینی را می‌دهد.

نیک ساپلینا، قائم‌مقام ارشد قوانین و ایمنی عمومی سازمان ایمنی اسلحه در تمام شهرها (Every town for Gun Safety) این تصمیم را محکوم کرد و گفت «روشن» است که «افراد زیر سن قانونی نباید در انظار عموم و به‌ویژه به هنگام اعتراضات سلاح حمل کنند.»

او گفت: اگر این تیرانداز نمی‌توانست آشکارا اسلحه گرم حمل کند، این فاجعه غم‌انگیز رخ نمی‌داد و لازم نبود به بحث‌های خلا در قانون ایالتی گوش بدهیم.

این پرونده بر خلاف تاکید قاضی شرودر بر سیاسی نشدن محاکمه، هم در داخل و هم در بیرون دادگاه در سیطره سیاست و نفوذ جناح‌بندی‌های حزبی بوده است.

رسانه‌های راست افراطی بیش از یک‌سال روایتی دروغ را به خورد مخاطبانشان داده‌اند که در آن آقای ریتن‌هاوس قهرمانی است که در برابر دیدگاه‌های فوق خشن اعتراضات «ضدفاشیستی» و جنبش «جان سیاهان با ارزش است» بعد از شورش‌های سال ۲۰۲۰ ایستادگی کرد و این‌که دادستان‌های «کنشگر» در پی آن بودند تا «پسربچه‌ای» به‌ناحق دستگیر شده را برای عبرت دیگران تنبیه کنند.

بنیادی هم که یکی از نظریه‌پردازان توهم توطئه تقلب در انتخابات به نام لین وود راه‌اندازی کرد، دو میلیون دلار برای وثیقه آقای ریتن‌هاوس جمع‌آوری کرد. فردی دارای دیدگاه‌های راست افراطی هم که برنامه‌های پخش زنده اجرا می‌کند در حضور اعضای هیئت‌منصفه شهادت داد و از لزوم «کشتار» بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ گفت. این شخص بعد از شهادت دادن هم مهمان برنامه تاکر کارلسون به نام امشب بود. آن شب وندی، مادر آقای ریتن‌هاوس هم در برنامه شون هنیتی در شبکه فاکس حضور یافت. چند روز بعد از این تیراندازی نیز در برنامه امشب تاکر کارلسون ویدیویی را نمایش دادند که از شواهد اصلی گروه وکلای مدافع برای بی‌اعتبار اعلام کردن دادرسی بود.

هنگامی‌که بحث‌های هیئت‌منصفه در حال انجام بود مارک و پاتریشیا مک‌کلاسکی زوج اهل شهر سنت لوییس ایالت میسوری نیز که پارسال به روی تظاهرکنندگان جنبش «جان سیاهان با ارزش است» اسلحه گرم کشیده بودند بیرون تالار دادگاه کنوشا کانتی حضور یافتند.

اعضای هیئت‌منصفه همچنین اجازه نداشتند عکس‌هایی از آقای ریتن‌هاوس را ببینند که در آن‌ها چهار ماه بعد از تیراندازی پیراهنی با شعار «آزاد همچون ولنگاران» به تن داشت و همراه گروهی که ظاهرا اعضای دارو دسته ملی‌گرای «پسران مغرور» بودند با دست خود علامت «عالی» (OK) می‌دهد و این علامت هم گویا از آن هواداران برتری سفیدپوستان است. قاضی شرودر اعلام کرد چنین مدرکی به‌عنوان شواهد «خیلی تبعیض‌آمیز» است.

دیوید فرنچ هم در نشریه آتلانتیک نوشت؛ خواه قانون ویسکانسین به نفع آقای ریتن‌هاوس باشد، خواه نباشد «حکم تبرئه نباید از آدمی ابله یک قهرمان بسازد. فردی در نقش مامور خودخوانده قانون دست به کاری مرگ‌بار و بی‌ثمر زده است و جنبشی سیاسی که بخواهد او را به سرمشق تبدیل کند جنبشی است که  به‌پیشواز خشونت بیشتر می‌رود و جوانان بیش‌تری را به اسلحه‌ کشیدن نسنجیده در جاهای خطرناک تشویق می‌کند و کشت‌وکشتار بیش‌تری در خیابان‌های آمریکا به پا می‌کند.»

مارک ریچاردز، وکیل مدافع متهم نیز دادستان‌ها را به‌پیش بردن کارزار سیاسی خودشان متهم کرد و گفت برای اعتراضاتی که کنوشا را درنوردید «به علم کردن مقصری نیاز داشتند. به کسی نیاز داشتند تا بگویند مقصر او است. او بود که کنوشا را دستخوش وحشت و هراس کرد.»

آیا باید ادعای دفاع از خود را نیز به‌طور برابر مورد رسیدگی قرار داد؟

این پرونده، بحث حضور فزاینده شهروندان مسلح و گروه‌های به قول خودشان شبه‌نظامی در واکنش به اعتراضات علیه بی‌عدالتی نژادی را نیز دوباره زنده کرد و این‌که آیا توسل خشونت‌بار به حقوق حفاظتی آمریکایی‌ها در متمم دو قانون اساسی به بهای زیر پا گذاشتن متمم یک نیست؟

این حکم در حالی صادر شد که محاکمه سه مرد سفیدپوست به اتهام قتل مرد سیاه‌پوستی به نام احمد آربری در جورجیا و همچنین محاکمه مدنی سازمان دهندگان تظاهرات سال ۲۰۱۷ موسوم به اتحاد راست‌گرایان در شهر شارلوت ایالت ویرجینیا ادامه دارد.

آمریکا در پرونده آقای ریتن‌هاوس، محاکمه هیئت‌منصفه‌ای برگزار کرد. این محاکمه به پرونده‌هایی تعلق دارد که معمولا می‌تواند به توافق اقرار به گناه منجر شود، مگر آن‌که گروه وکلای مدافع بخواهد به روند پرهزینه دفاع ادامه دهد.

در کشوری که انباشته از اسلحه است، این محاکمه باعث شد موشکافی در مورد مجاز بودن ادعاهای دفاع از خود مرگ‌بار و مخالفت با مسئولیت دادستان برای رد چنین ادعاهایی تشدید شود و این بحث مطرح شود که تیراندازی به‌سوی فردی که  خطرناک به نظر می‌رسد و کشتن او چه پیامدهایی دارد.

نیکلاس جانسون، استاد ارشد مدرسه عالی حقوق دانشگاه فوردهام می‌گوید: آیا این پرونده به اعتراضاتی گسترده‌تر مربوط می‌شود... یا کار دادگاه باید اجرای بی‌طرفانه قوانینی باشد که به طرح ادعای دفاع از خود فرصت می‌دهد؟ آیا باید ادعای دفاع از خود را نیز به‌طور برابر مورد رسیدگی قرار داد؟

او افزود: آیا این واقعیت که تفنگ در دست وارد فضای عمومی شویم به معنای آن است که در قیاس باحالتی که اسلحه را درون جیب گذاشته باشیم آمادگی بیش‌تری برای درگیری داریم؟ فردی که با وضعیتی فراتر از دفاع از خود محض و غیرقابل‌انکار روبرو شود (حمله‌ای غافلگیرانه که دور از انتظار او باشد) و فردی که مسلح وارد محیطی دستخوش شورش عمومی می‌شود در معرض خطر بیش‌تری قرار دارد.

او می‌گوید: افرادی که خود را در «معرض» شورش عمومی قرار می‌دهند «باید انتظار داشته باشند که به زیر پا گذاشتن ضوابط حقوقی ناچار شوند و برای حفظ حقانیت خود به خشونت متوسل شوند.»

کیمبرلی کسلر فرزن، استاد ارشد حقوق و فلسفه دانشگاه پنسیلوانیا می‌گوید: تمام مرزها را محو کرده‌ایم. دفاع به چه معنا است؟ دفاع معقول چیست؟ چه وقت باید ایستادگی کرد و چه وقت عقب‌نشینی؟ چه هنگام یک شهروند حق دارد به نام کشور وارد میدان شود و دست به سرکوب بزند؟

جیمز کراوس، دستیار دادستان ناحیه‌ای نیز در اظهارات پایانی خود گفت: حق نداریم بی‌درنگ به‌ کسی تیراندازی کنیم. معقول نیست که افراد برای دفاع از خود ابتدا روش‌های دیگر را امتحان نکنند.

او گفت: چرا باید بی‌درنگ شروع به تیراندازی کنیم؟ آقای ریتن‌هاوس در جایگاه قاضی، هیئت‌منصفه و درنهایت مجری قانون قرار ندارد.

© The Independent