آیا باید نگران جهش‌های بعدی سویه دلتا هم باشیم؟

جهش ایی‌۴۸۴‌کی سبب افزایش کارآمدی ویروس در گریز از واکنش پادتنی بدن می‌شود

سویه دلتا پلاس ممکن است در صورت تکاملِ بیشتر، مشکل‌آفرین شود‌‌ـ JOHANN GRODER/AFP

دانشمندان هشدار داده‌اند به علت نگرانی از وقوع جهش‌های بعدی در یکی از شاخه‌های سویه دلتای ویروس کرونا که آن را برای شیوع میان انسان‌ها مستعدتر می‌کند، باید این شاخه را که در گریز از دستگاه ایمنی بدن کارآمدتر است، دقیق‌تر زیر نظر بگیرند.

این‌ گونه از ویروس کرونا محصول جهش معروف ایی‌۴۸۴‌کی در پروتئین تاج این ویروس است، که در گریز ویروس از واکنش پادتنی بدن دخیل است.

بر اساس آزمایش‌های اداره امنیت بهداشت و درمان بریتانیا (UKHSA) این سویه با جهش ایی‌۴۸۴ کی، اثر خنثی‌کنندگی پادتن را به همان روش سویه بتا کاهش می‌دهد، سویه‌ای که همین جهش را داشته است.

از ۸ نوامبر (۱۷ آبان)، ۱۵۲ مورد ابتلا  به این سویه در سراسر انگلستان، اسکاتلند و ولز مشاهده شده بود‌ــ که از ۵۹ مورد ابتلا در میانه اکتبر افزایش یافته و به این رقم رسیده بود. اداره امنیت بهداشت و درمان بریتانیا اعلام کرد این موارد ابتلا «بیشتر در قالب سه مورد شیوع محدود ویروس» رخ دادند.

در بریتانیا، نشانه‌ای از غالب شدن سویه دلتا با جهش ایی‌۴۸۴‌کی موسوم به دلتا پلاس در دست نیست، اما دانشمندان هشدار داده‌اند این سویه ممکن است با تکاملِ بیشتر، مشکل‌آفرین شود‌ـ به‌خصوص که میزان و دامنه شیوع این ویروس این‌قدر بالاست.

دکتر استیون گریفین، ویروس‌شناس در دانشگاه لیدز، گفت «برتری» این سویه در «این است که از دستگاه ایمنی می‌گریزد» اما «به نظر می‌رسد» وقوع جهش ایی‌۴۸۴‌کی «به بهای» کاهش سرایت‌پذیری ویروس تمام شده است.

او در ادامه افزود: «عملکرد این سویه قطعا قوی‌تر از سویه دلتای اصلی نیست که سراسر بریتانیا را درنوردید. اما دوام آورده است، هرچند در سطحی پایین.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دکتر گریفین گفت اگر قرار باشد این سویه جهش‌های بیشتری پیدا کند که با جهش ایی۴۸۴‌کی همگام‌اند، آن‌وقت «ممکن است مشکل‌زا» شود.

آریس کاتزوراکیس، استاد تکامل و ژنومیک دانشگاه آکسفورد، گفت شاید ثابت شود که سویه دلتا پلاس در جمعیتی که با میزان بالای واکسیناسیون مشکل‌سازتر است، گرچه عوامل متفاوت بسیار زیادی در این مورد دخیل است‌ــ مانند تضعیف ایمنی بدن، نوسان در میزان شیوع و تزریق واکسن یادآوری‌ــ تا بشود با اطمینان مشخص کرد چه اتفاقی خواهد افتاد.

او گفت «واقعا نمی‌دانیم چشم‌انداز متغیر واکسن‌‌ چه خواهد بود. حالا که (تقریبا) همه در بریتانیا واکسن زده‌اند، ممکن است سویه دلتا با جهش ایی‌۴۸۴‌کی حتی در صورتی‌ که برتری کمتری نسبت به سایر سویه‌ها دارد، بتواند غالب شود. این اتفاق ممکن است ما را به سمت‌و‌سوی بدتری ببرد.»

پروفسور فرانسوا بالو، مدیر موسسه ژنتیک یونیورسیتی کالج لندن، نیز همین نظر را دارد. او می‌گوید: «وقتی بنا به‌ ضرورت همه افراد جامعه مصون شدند، سویه دلتا پلاس ممکن است بیشتر رقابت کند. احتمال دیگر در مورد این سویه این است که دچار جهش‌های بعدی شود که ممکن است بهایی را که جهش ایی‌۴۸۴‌کی برایش داشته کاهش دهد‌ــ یعنی این جهش‌ها جبرانی‌اند.»

مگان کال، همه‌گیرشناس در اداره امنیت بهداشت و درمان بریتانیا، گفت «قطعا» باید این سویه را «تحت نظر داشت».

شیوع این سویه در حالی ادامه دارد که میزان شیوع کرونا در بریتانیا بالا است و روز دوشنبه ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) طبق گزارش‌ها، شمار موارد ابتلا ۳۸ هزار و ۲۶۳ نفر بود.

دکتر گریفین گفت در چنین وضعیتی، این خطر بیشتر است که کرونا «گام خطرناک دیگری جلو برود» و تکامل پیدا کند.

او گفت: «روش کار در بریتانیا نادرست است. اگر بخشی از جمعیت واکسن زده باشند و شیوع بالا باشد، مقابله با ویروس آن‌قدر نیست که باعث سرکوبش شود، بلکه باعث تغییرش می‌شود. یعنی آنچه نامحتمل بود، در گذر زمان محتمل می‌شود.»

«این ویروس وقتی تغییر می‌کند، لازم نیست به آغاز فرایند برگردد. می‌تواند قابلیت‌هایی را انباشت کند که آن لحظه شاید مزیتی نداشته‌، اما در آینده ممکن است داشته باشد. اگر جهش جدیدی پیدا کند که امکان دهد ایی‌۴۸۴‌کی پذیرفته شود و ویروس سرایت‌پذیری‌اش را حفظ کند، آن‌وقت است که به خطر می‌افتیم.»

پروفسور کاتزوراکیس گفت چشم‌انداز جهش ان‌۵۰۱ وای (N501Y) در دلتا پلاس نگرانش می‌کند‌ــ ان‌۵۰۱‌وای جزء اصلی آرایش ژنتیکی سویه آلفا است.

او گفت: «اگر ببینیم در یک ویروس هم جهش ایی۴۸۴‌کی رخ داده است هم ان‌۵۰۱ وای، نگرانی من خیلی بیشتر می‌شود.»

© The Independent

بیشتر از بهداشت و درمان