رابرت مالی در خاورمیانه به‌دنبال چیست؟

نماینده ویژه آمریکا در امور ایران سفر خود به امارات، اسرائیل، عربستان سعودی و بحرین را آغاز کرده است

رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران- Brendan Smialowski/ AFP

پیش از برگزاری دور هفتم مذاکرات احیای برجام، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و سرپرست هیئت آمریکایی که به‌طور غیرمستقیم در مذاکرات شرکت خواهد کرد، در سفری ده روزه برای رایزنی با متحدان منطقه‌ای ایالات متحده، راهی کشورهای امارات متحده عربی، اسرائیل، عربستان سعودی و بحرین در خاورمیانه شده است.

مذاکرات غیرمستقیم برای احیای برجام و بازگشت متقابل ایران و آمریکا به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ که شش دور آن از اوایل سال جاری تا اواخر خردادماه برگزار شده بود، پس از پنج ماه توقف، قرار است از هشتم آذر ماه (۲۹  نوامبر) در شهر وین، پایتخت اتریش، ازسر گرفته شود. 

بنابر بیانیه وزارت خارجه ایالات متحده، هدف از این سفر رابرت مالی که از ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان) تا بیستم نوامبر (۲۹ آبان) ادامه خواهد داشت، هماهنگی رویکرد آمریکا با متحدان منطقه‌ای در رابطه با مجموعه گسترده‌ای از مسائل نگران‌کننده مرتبط با ایران، ازجمله فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده آن در منطقه و همچنین مذاکرات پیش رو برای احیای برجام خواهد بود.

رابرت مالی ماه گذشته پیش از مشخص شدن زمان دور هفتم مذاکرات وین، با هدف گفت‌وگو درباره تلاش‌ها برای ازسرگیری مذاکرات احیای برجام، به کشورهای امارات متحده عربی، قطر و عربستان سعودی درخاورمیانه و پس آز آن به اروپا سفر کرده بود. او از زمان انتصابش به‌عنوان نماینده ویژه دولت بایدن در امور ایران، تاکنون چندبار با مقام‌های اسرائیلی دیدار و گفت‌وگو کرده است، اما در جریان این تور خاورمیانه‌ای، برای نخستین‌بار در اسرائیل با آن‌ها رایزنی خواهد کرد.

مایکل اورن، سفیر پیشین اسرائیل در ایالات متحده، درمورد این سفر به روزنامه اورشلیم‌پست گفت: «اسرائیل باید به‌صراحت این موضوع را برای راب مالی روشن کند که نمی‌تواند رسیدن ایران به ظرفیت آستانه هسته‌ای‌شدن، یعنی توانایی ساخت سلاح هسته‌ای در عرض چند هفته یا حتی چند روز، را تحمل کند. اسرائیل همچنین باید کاملا روشن کند که هرگونه توافق با ایران باید با از بین بردن فیزیکی زیرساخت‌های هسته‌ای آن کشور و تمدید طولانی‌مدت بندهای غروب برجام، به طور مؤثری مسیر آن‌ها برای دستیابی به ظرفیت آستانه مسدود کند.» 

این سیاستمدار و دیپلمات پیشین اسرائیلی همچنین با تاکید بر ضرورت درخواست اتخاذ تدابیری مشخص برای توقف توسعه سامانه موشک‌های بالیستیک قاره‌پیما و ساخت کلاهک هسته‌ای ایران از رابرت مالی، افزود: «شاید آمریکا بتواند با ایران در آستانه [هسته‌ای شدن] همزیستی کند، اما اسرائیل نمی‌تواند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مارتین ایندیک، سفیر پیشین ایالات متحده در اسرائیل و از اعضای برجسته اندیشکده آمریکایی «شورای روابط خارجی»، در گفت‌وگو با اورشلیم‌پست، رایزنی آمریکا با متحدان منطقه‌ای آن کشور، پیش از دور جدید مذاکرات با ایران را «اقدامی مناسب» دانست و گفت: «هدف هماهنگی و اطمینان دادن به آنها در این زمینه است که [از نتیجه مذاکرات] غافلگیر نخواهند شد. مالی به‌خوبی می‌داند که اسرائیل مخالف بازگشت به توافق است. او می‌تواند تلاش کند که با مطرح کردن راه‌های ممکن دیگر برای رفع نگرانی‌های آن‌ها، به آن‌ها اطمینان دهد.»  

دنیس راس، از متخصصان برجسته اندیشکده «انستیتو واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» و مشاور پیشین دولت آمریکا در امور خاورمیانه و ایران، نیز سفر مالی به این کشورها پیش از دور جدید مذاکرات وین را نشان‌دهنده آن دانست که او ضمن «به‌اشتراک گذاشتن دیدگاه‌ها و نحوه برخورد آمریکا» درمورد موضوع، می‌خواهد «ارزیابی‌ها و دیدگاه‌های کشورهای منطقه درمورد تاکتیک‌های احتمالی ایران» را بشنود.

راس پیشنهاد می‌کند که مقام‌های اسرائیل در دیدار با رابرت مالی و تیمش، رویکرد آمریکا درمورد وقت‌کشی ایران در بازگشت به مذاکرات، هم‌زمان با پیشبرد غنی‌سازی ۲۰ و ۶۰ درصدی جویا شوند و از آن‌ها بپرسند که «در نشست آخر ماه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، با توجه به اقدام‌های هسته‌ای کنونی ایران و ممانعت از نظارت آژانس، آیا خواستار ارجاع آن به شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهند شد؟» 

او افزود: «با توجه به اینکه درصورت صدور قطعنامه شورای حکام علیه رفتار جمهوری اسلامی، احتمال دارد ایران شرکت در مذاکرات وین را به تحریم تهدید کند، این یک آزمایش اولیه برای سنجیدن چگونگی رویارویی ایالات متحده با تاکتیک‌های احتمالی ایران خواهد بود.»

نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای قرار است از ۲۲ تا ۲۶ نوامبر (اول تا پنجم آذرماه) در مقر آژانس در شهر وین اتریش برگزار شود. با توجه به گزارش‌های اخیر آژانس مبنی‌بر ممانعت از نظارت این نهاد و افزایش سطح غنی‌سازی و ذخایر اورانیوم غنی‌شده در ایران، درصورت ادامه این روند، احتمال صدور قطعنامه علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در نشست پیش روی شورای حکام آژانس وجود دارد.