الکساندر شالنبرگ، صدراعظم اتریش، معتقد است که وقفه سال‌های اخیر در اجرای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵، ایران را به سلاح هسته‌ای نزدیک و زمان مورد نیاز آن کشور برای دستیابی به بمب اتمی را کوتاه کرده است.
توافق برجام بین ایران و کشورهای گروه «۱+۵» پس از چند سال مذاکره برسر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، در سال ۲۰۱۵ امضا شد؛ اما پس از خروج آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸ و بازگشت تحریم‌های آن کشور علیه ایران، جمهوری اسلامی نیز به‌صورت گام‌به گام، تعهدهای خود در برجام را نادیده گرفت و پیشرفت برنامه هسته‌ای آن، ایران را به آستانه هسته‌ای شدن نزدیک می‌کند. پس از برگزاری شش دور مذاکرات برای احیای توافق برجام در شهر وین، پایتخت اتریش، هنوز گفت‌وگوها برای احیای توافق به نتیجه نرسیده است، اما به‌تازگی مقام‌های ایران و اتحادیه اروپا اعلام کردند این روند که از اواخر خردادماه متوقف شده بود، پس از پنج ماه، از ۸ آذر ماه (۲۹ نوامبر) در شهر وین ازسر گرفته می‌شود.
شالنبرگ که کشورش میزبان مذاکرات احیای برجام است، در گفت‌وگویی با روزنامه «اسرائیل هیوم» که روز یکشنبه، ۱۶ آبان‌ماه، منتشر شد، هدف از این مذاکرات با جمهوری اسلامی ایران را جلوگیری از دستیابی آن کشور به بمب هسته‌ای دانست و گفت: «ثابت شده است که نبود هرگونه توافق، از وجود یک توافق ناقص بدتر است.»
او در ادامه تاکید کرد که توافق هسته‌ای با ایران کامل نیست و «مسائلی مانند توسعه برنامه موشکی وجود دارد که اصلا در آن گنجانده نشده است».
صدراعظم اتریش در مورد احتمال حمله نظامی اسرائیل برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران، گفت که اگر منطق اسرائیل برای حمله به ایران، جلوگیری از دستیابی آن به سلاح هسته‌ای باشد، باید «از مذاکرات و تمدید توافق به‌شدت حمایت کند. او افزود که تاریخ نشان می‌دهد «قوانین و دستورالعمل‌های بین‌المللی» تنها راه‌حل‌های ماندگار محسوب می‌شوند و قدم‌های ناگهانی، مانند حمله نظامی، ممکن است برای مدتی مفید باشند، اما «در طول زمان، امنیت پایدار ایجاد نخواهند کرد».
شالنبرگ در این گفت‌وگو، با اشاره به شک و تردیدها در اسرائیل در رابطه با کارآمدی توافق با ایران، آن را «قابل درک» دانست و افزود: «اما تاریخ نشان می‌دهد که گفت‌وگو نکردن، نتیجه‌ای درپی نخواهد داشت.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته او، هدف جامعه جهانی باید این باشد که ایران را در «چارچوب توافقی برای بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای» قرار دهد تا فعالیت‌های آن‌ها را زیر نظر داشته باشند، چون در غیر این صورت، امکانی برای بازرسی آن‌ها وجود نخواهد داشت. شالنبرگ افزود: «به گفته کارشناسان، چند سال اخیر نشان داده است که وقفه در اجرای توافق، زمان مورد نیاز ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را کوتاه کرده است.» او ضمن هشدار درمورد احتمال شکل گرفتن «رقابت تسلیحاتی هسته‌ای در خلیج فارس» درصورت ساخت بمب اتمی در ایران، گفت که چنین چیزی، عامل «بی‌ثباتی جدی» در سطح بین‌المللی خواهد شد.
صدراعظم فعلی اتریش که تا یک ماه پیش در جایگاه وزیر خارجه آن کشور قرار داشت، در پاسخ به سوالی درمورد میزان اعتمادش به ایرانی‌ها، گفت که به‌طورکلی چیزی به‌عنوان «اعتماد» در منطقه خلیج‌فارس، چندان قابل دستیابی نیست و همین مسئله یک مشکل بزرگ در مذاکرات برای توافق هسته‌ای نیز محسوب می‌شود، اما «با سکوت، اعتماد ایجاد نمی‌شود».
او با اشاره به ابراز تمایل ایران برای بازگشت به میز مذاکرات هسته‌ای، افزود: «در سمت ما قوانین و شرایط از پیش تعیین‌شده‌ای وجود دارد که بسیار روشن است. اعتماد تنها از طریق یک قرارداد، سیستم‌های بازرسی و شفافیت شدید طرف ایرانی به‌دست می‌آید که به ما اطمینان دهد آن‌ها به توسعه برنامه هسته‌ای خود ادامه نمی دهند. در چارچوب مذاکرات، ما باید با هم بیشترین شفافیت ممکن را ایجاد کنیم و بدون آن، توافق هسته‌ای وجود نخواهد داشت.»
اشاره صدراعظم اتریش به نبود اعتماد در مذاکرات هسته‌ای با ایران، درحالی است که این موضوع درحال حاضر به‌شدت در سخنان مقام‌های ایالات متحده و جمهوری اسلامی قابل ردیابی است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا، در گفت‌وگویی با شبکه خبری سی‌ان‌ان که روز یکشنبه منتشر شد، گفته که «با وجود تلاش‌های واشینگتن و متحدانش برای آماده کردن شرایط مذاکره، ایران هنوز برای بازگشت به اجرای توافق برجام، اراده‌ای از خود نشان نداده است». او در این گفت‌وگو بار دیگر تاکید کرد که اگر ایران به اجرای توافق بازگردد، آمریکا نیز به آن بازمی‌گردد.
ازسوی دیگر، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، نیز روز شنبه در گفت‌وگوی تلفنی با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، ضمن اعلام «تردید جمهوری اسلامی ایران درمورد نیت طرف آمریکایی»، گفت: «چنانچه طرف آمریکایی به‌طور کامل به تعهدهای خود بازگردد و مطالبات بیشتر نداشته باشد، جمهوری اسلامی ایران نیز به اجرای همه تعهدهایش بازخواهد گشت.»
