برگزاری مدارس آنلاین دخترانه در افغانستان، به دور از چشم طالبان

مقام‌های وزارت معارف افغانستان گفته‌اند تا یک ماه دیگر دستورالعمل بازگشایی مدارس دخترانه در افغانستان تکمیل خواهد شد

در دوره اول سلطه طالبان نیز مدارس مخفی در شهرهای مختلف افغانستان ایجاد شد - Hoshang Hashimi / AFP

روزنامه تایمز لندن به تازگی مطلبی در باره ایجاد مدارس دخترانه در افغانستان به دور از چشم طالبان منتشر کرده است. به نقل از این روزنامه، موسسه آموزش افغانستان، کلاس‌هایی برای دختران ۱۲سال به بالا در این کشور به صورت مخفیانه برگزار کرده است که برای دانش‌آموزان دختر زمینه آموزش علوم تجربی، فناوری، مهندسی و ریاضیات را مهیا کرده است.

این دختران به صورت آنلاین و با استفاده از تبلت آموزش داده می‌شوند. نظیفه رحمتی یکی از معلمان این کلاس‌ها، به تایمز لندن گفته است آنان متعهداند تا دختران دانش‌آموز را در افغانستان به صورت آنلاین آموزش بدهند. با این حال مسئولان این مدرسه از عواقب آن می‌ترسند. نگرانی معلمان این کلاس‌ها بیشتر به دلیل این است که در صورت آگاهی طالبان از این مدارس و افشا شدن هویت دانش‌آموزان و معلمان، ممکن است آن‌ها با برخورد خشونت‌بار طالبان مواجه شوند.

پشتنه درانی، مسئول موسسه (آموزش افغانستان)، به رسانه‌ها گفته است، آنان برای ۱۰۰ دختر زمینه آموزش به صورت آنلاین را میسر خواهند کرد. به گفته تایمز لندن، در کنار آموزش علوم تجربی، برنامه نویسی، گسترش وب‌سایت و آموزش دیجیتال نیز هفته‌ای سه بار در این کلاس‌های آنلاین آموزش داده می‌شود.  

مدارس آنلاین، دور از چشم طالبان در حالی ایجاد می‌شود که دختران دانش‌آموز بالاتر از کلاس ششم در افغانستان، از رفتن به مدارس منع شده‌اند. مقام‌های وزارت معارف (آموزش و پرورش) گفته‌اند که آنان در حال ایجاد سازوکاری‌اند تا آموزش و تحصیل دختران آسان باشد. همچنین ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان، به مجله اشپیگل گفته است که طالبان مخالف آموزش دختران نیست، اما باید برای آنان محیطی امن و وسایل حمل و نقل درست آماده شود.

مقام‌های وزارت معارف افغانستان گفته‌اند تا یک ماه دیگر دستورالعمل بازگشایی مدارس دخترانه در افغانستان تکمیل خواهد شد. اما جالب این‌جاست که یک ماه بعد در اغلب مناطق این کشور مدارس برای تعطیلات زمستانی تا اول بهار تعطیل خواهند بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در دوره اول سلطه طالبان نیز مدارس مخفی در شهرهای مختلف افغانستان ایجاد شد. سیما ثمر از چهره‌های مشهور مدافع حقوق زنان در افغانستان که سالیان دراز رئیس کمیسیون حقوق بشر افغانستان بود از جمله زنانی است که در دوران سلطه طالبان در استان غزنی افغانستان، برای دختران مدرسه ساخته بود.

همچنین در هرات نیز چندین مدرسه دخترانه به صورت مخفی فعالیت داشتند و حتی یک کارگاه آموزش داستان‌نویسی با نام مستعار کارگاه سوزن‌دوزی طلایی در شهر هرات فعالیت داشت که بعدها چهره‌های مطرحی از این کارگاه به حوزه ادبیات داستانی معرفی شدند که از آن جمله می‌توان از حمیرا قادری، خالده خرسند و شیما قاضی‌زاده نام برد.

آموزش آنلاین و مخفیانه برای دختران افغان هرچند کار مثبت و ارزنده‌ای است، اما به شدت ناکافی است. گفته می‌شود در افغانستان در حدود هفت میلیون دانش‌آموز به مدرسه می‌روند که نزدیک به ۵۰ درصد آنان را دختران تشکیل می‌دهند. براساس آمارهای منتشر‌شده، چیزی حدود سه و نیم  میلیون دانش‌آموز، تا پیش از فروپاشی دولت پیشین افغانستان، در مدارس این کشور تحصیل می‌کردند.

اما موسسه آموزش افغانستان و نهادهایی از این دست به سختی می‌توانند در خوش‌بینانه‌ترین حالت، هزار دختر دانش‌آموز را به صورت آنلاین آموزش دهند. در کنار آن وضعیت اینترنت در افغانستان به شدت خراب است و همراه با آن فقر در افغانستان، زمینه دسترسی به ابزار دیجیتال مدرن مانند تبلت را کمتر می‌سازد.

نگرانی این است که در صورت افزایش موسسات کمک‌کننده در این عرصه، سعی و تلاش نهادهای بین‌المللی و زنان و دختران در افغانستان برای بازگشایی عمومی مدارس دخترانه، تحت شعاع ایجاد مدارس آنلاین کاهش پیدا کند و طالبان نیز با کم شدن فشارهای داخلی و بین‌المللی، بازگشایی مدارس دخترانه را از دستور کار خود خارج کنند زیرا به طور کلی، طالبان مخالف حضور زنان در اجتماع هستند و اگر در این رابطه تا حدی تساهل به خرج می‌دهند به دلیل فشارهای بین‌المللی و نیاز به کمک‌های خارجی است.