رنجی که زنان شاغل افغانستان از زیستن در پستوی خانه می‌کشند

«با روی کار آمدن طالبان، بیشتر مردم افغانستان در مرداب بیکاری و فقر دست و پا می‌زنند»

زهرا جعفری در رشته طراحی شهری تا مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کرده است. او ۹ سال پیش، کار خود را در وزارت شهرسازی افغانستان و در بخش طراحی شهری آغاز کرد. او در بسیاری از پروژه‌های بزرگ در شهرهای مختلف افغانستان شرکت کرده است. خانم جعفری سه سال پیش وارد شهرداری کابل شد و تا دو ماه پیش که دولت پیشین افغانستان فروپاشید، در همین بخش کار می‌کرد.

او تنها عضو شاغل خانواده‌اش بود و از این طریق بقیه اعضای خانواده را حمایت می‌کرد. زهرا جعفری با انتشار عکسی از خودش که او را در حال فروش زیورآلات زنانه نشان می‌دهد، نسبت به قوانین سختگیرانه‌‌ای که طالبان برای زنان افغانستان وضع کرده است، انتقاد کرد و نوشت:«با روی کار آمدن طالبان، بیشتر مردم افغانستان در مرداب بیکاری و فقر دست و پا می‌زنند. من هم مانند همه‌ این مردم از بیکاری و نا‌امنی رنج می‌برم، نگران آینده، زمستان سخت و گرانی روز‌افزون هستم. بیست سال تحصیل و بیش از ۹ سال کار در وزارت شهرسازی و شهرداری و بقیه زحمات همه با خاک یک‌سان شدند.»

زهرا جعفری در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی می‌گوید، طالبان زنانی را که در بیست سال اخیر با دولت پیشین یا نهادهای خصوصی کار کرده‌اند، همکار دشمنانشان تلقی می‌کنند و همه فرصت‌ها را از زنان گرفته‌اند. زهرا که اکنون کار و درآمدش را از دست داده است، می‌گوید که هیچ افقی برای بازگشت فرصت‌های از دست رفته وجود ندارد، چون در نظام فکری طالبان، زنان هیچ جایگاه و حقوقی به عنوان انسان‌های برابر با مردان ندارند.

خانم جعفری می‌گوید که وضعیت زندگی بسیاری از زنان شاغل که با تسلط طالبان بر افغانستان خانه‌نشین شده‌اند، رقت‌بار است چون آنان بار سنگین حمایت از خانواده‌هایشان را به دوش می‌کشند. به گفته زهرا جعفری، شماری از این زنان از پول اندکی که ذخیر داشتند، کارهای کوچکی راه انداختند مانند فروش لباس و خیاطی در خانه‌هایشان که به دلیل فقر مطلق و نابسامانی اقتصادی، بازار این دست کارها نیز کساد است.

زهرا جعفری عضو نهاد «مشارکت سیاسی زنان» افغانستان است که در برگزاری تجمعات اعتراضی در دو ماه اخیر در افغانستان سهم داشته است. اعتراضات زنان افغانستان در دو ماه اخیر، با خشونت بسیاری از سوی طالبان سرکوب شد و در پی گسترش این اعتراضات در شهرهای مختلف، وزارت عدلیه طالبان برپایی هر نوع تجمع بدون اجازه از طالبان را غیرقانونی اعلام کرد.

در پی این اعتراضات گسترده زنان در داخل و خارج از افغانستان و همچنین اعتراض سازمان‌ها و کشورهای مختلف در همراهی با قوانین زن‌ستیزانه طالبان، به شماری از زنان اجازه داده شد تا به محل کارشان در فرودگاه بین‌المللی کابل، بیمارستان‌ها و مدارس برگردند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

زهرا جعفری می‌گوید که در فرودگاه کابل، چند تن از زنان تنها در بخش بازرسی زنانه حضور دارند و طالبان به دلیل نداشتن پلیس زن و از روی اجبار به این زنان اجازه حضور در محل بازرسی زنان را داده است، وگرنه قوانین طالبان در مجموع زنان را محکوم به حبس در خانه‌هایشان کرده است. به باور جعفری، ممکن است طالبان برای به دست آوردن مشروعیت بین‌المللی دست به اقداماتی مانند حضور سمبولیک زنان در برخی از ادارات بزنند، اما باور کلی سران طالبان حضور نداشتن فعال زنان در جامعه است.

بتول سیدحیدری استاد دانشگاه تعلیم و تربیت کابل است. او همچنین داستان‌نویس و فعال حقوق زنان نیز هست. بتول به تازگی عکسی از خودش در حال فروش  جلغوزه در شهر کابل منتشر کرده  و نوشته است:«[طالبان] نمی‌گذارند برای تدریس به دانشگاه برگردم یا دفتر مشاوره‌ام را باز کنم. ناچار پیشه‌ جلغوزه‌فروشی را سر دست گرفتم. شما کابلی‌ها هم در این دوره امارت، پول خاک‌مانده (ذخیره) ندارید که از بی‌بی جلغوزه بخرید.»

خانم حیدری تا پیش از فروپاشی دولت پیشین افغانستان، ضمن تدریس در دانشگاه، یک مرکز مشاوره روانی داشت که یک بار نیز یک جنگجوی پیشین طالبان برای دریافت مشاوره‌ روانی به او مراجعه کرده بود. اکنون این زن شاغل نیز خانه‌نشین شده است و نگران آینده است. انتشار عکس او در حال فروش جلغوزه، اعتراض به خانه‌نشین‌شدن زنان شاغل در افغانستان است، اما اگر قرار باشد او در شهر کابل دست به چنین کاری بزند، به او اجازه داده نمی‌شود.

خانم حیدری می‌گوید همه زحمات و دستاوردهای زنان افغانستان با تسلط طالبان بر این کشور متلاشی شد و زندگی زنان شاغل بسیار سخت شده است. خانم حیدری که در تجمعات اعتراضی زنان در کابل نیز حضور داشته است، می‌گوید که طالبان هیچ درکی از حضور فعال زنان در جامعه ندارند و به همین دلیل حضور زنان در ساختار حکومت و نهادها برای این گروه مساله نیست.

به باور خانم حیدری، بار سنگین قوانین طالبان روی دوش زنان افغانستان است. زنان زیادی در این بیست سال اخیر تحصیل کردند، کار کردند و سرمایه‌گذاری کردند که با بازگشت طالبان به قدرت، همه را به یک‌باره از دست دادند. از سوی دیگر خانم حیدری می‌گوید که به دلیل فقر و بیکاری گسترده در جامعه و ترسی که از طالبان بر روح و روان مردم حاکم است، دید مردم نسبت به زنان بدتر شده است و میزان خشونت در برابر زنان افزایش یافته است.

نازنین بلخی خانم جوانی است که در پنج سال اخیر با سازمان‌های مختلف بین‌المللی در عرصه‌ آموزش زنان در روستاها و نواحی مختلف شهر مزارشریف همکاری کرده است. او نیز مانند بقیه زنان افغانستان خانه‌نشین شده است. نازنین تنها فرد شاغل در خانواده‌اش‌ بود. او بیشتر از همه‌چیز، از زمستانی که در راه است ترس دارد. نازنین به ایندیپندنت فارسی گفت: «زمستان سختی در پیش است. قیمت مواد اولیه هر روز در حال افزایش است و با بیکاری مطلقی که در جامعه حکم‌فرما شده، بسیاری از خانواده‌ها شبیه خانواده ما منبع عایداتی ندارد و در زمستان پیش‌ رو ممکن است فاجعه بزرگ انسانی رخ دهد. اگر اوضاع همین‌طور ادامه پیدا کند، انسان‌های زیادی از گرسنگی و سرما خواهند مرد.»

بازگشت طالبان به قدرت، شماری از مردان شاغل را نیز خانه‌نشین کرده است اما مردان گزینه‌هایی برای کار کردن در بازار یا بازگشت به محل کار با حقوق کمتر دارند، اما برای زنان هیچ گزینه‌ای به جز نشستن در خانه و خوردن حسرت روزهای گذشته وجود ندارد.

در دو ماه اخیر، در کنار اعتراضات گسترده علیه طالبان، کشورها و سازمان‌های مختلفی در سطح جهان از طالبان خواستند که حقوق انسانی زنان را نقض نکنند و مانع آموزش دختران نشوند.

تاکنون اما طالبان همه صداهایی را که در داخل و بیرون از افغانستان در حمایت از حقوق زنان، کودکان و اقلیت‌های قومی و مذهبی بلند شده است، نادیده گرفته است.

بیشتر از اقتصاد