پس از ۲۰ سال، کرسی افغانستان در مجمع عمومی دوباره خالی ماند

افغانستان یکی از محورهای سخنرانی رهبران جهان در مجمع عمومی است

هفتاد و ششمین نشست عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک - Eduardo MUNOZ ALVAREZ /AFP

هفتاد و ششمین نشست عمومی سازمان ملل متحد از روز سه‌شنبه در ساختمان این نهاد در نیویورک آغاز شد اما پس از ۲۰ سال، کرسی افغانستان در نشست سازمان ملل بار دیگر خالی بود؛ زیرا دولت مشروع پیشین از بین رفته و امارت طالبان را هم هنوز نه سازمان ملل متحد و نه هیچ کشوری به رسمیت نشناخته است.

البته گروه طالبان درخواست کرده بود حالا که حکومت سابق از میان رفته است، کرسی افغانستان به طالبان داده شود. رهبری طالبان حتی نامه‌ای هم به سازمان ملل متحد فرستاد و در آن، از این نهاد خواست تا اجازه دهد امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در مجمع عمومی سخنرانی کند. طالبان سهیل شاهین را نیز نماینده این گروه در سازمان ملل متحد معرفی کردند و از سازمان ملل متحد خواستند تا به جای اسحاق‌زی، او نمایندگی افغانستان را بر عهده بگیرد.

با این حال، اگرچه کرسی افغانستان در سازمان ملل متحد خالی مانده، وضعیت این کشور همچنان محور سخنان چند تن از رهبر جهان است. جوبایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود به موضوع افغانستان پرداخت. او گفت: «پس از خروج آمریکا از افغانستان، اولین بار در ۲۰ سال گذشته است که این کشور در هیچ جنگی شرکت ندارد.» بایدن از گروه طالبان که حالا حکومت افغانستان را در دست دارد خواست به موازین حقوق بشری پایبند باشند. او افزود: «ما می‌خواهیم زنان و دختران در افغانستان از تمام حقوق خود برخوردار باشند.»

ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور جدید جمهوری اسلامی ایران که نخستین بار بود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی می‌کرد، به صورت مجازی در این در نشست شرکت کرد. او نیز به مسئله افغانستان پرداخت و گفت: «آمریکا از عراق و افغانستان خارج نشد بلکه اخراج شد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

رئیسی اظهار داشت: «در سال گذشته، دو تصویر تاریخ‌ساز شد: ۶ ژانویه که مردم به کنگره آمریکا هجوم بردند و ماه اوت که مردم افغانستان از هواپیمای آمریکایی به پایین پرتاب شدند. از «کپیتال» تا کابل یک پیام به جهان مخابره می‌شود و آن این است که نظام سلطه آمریکا بی‌اعتبار است؛ چه در داخل چه در خارج.» او افزود: «اگر در افغانستان ‌حکومتی فراگیر با مشارکت موثر تمام اقوام، اداره این کشور را در دست نگیرد، امنیت به افغانستان بازنخواهد گشت. قیم‌مآبی نیز همانند اشغالگری محکوم به شکست است.»

شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، هم که در روز سه‌شنبه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی داشت، به موضوع افغانستان پرداخت. او گفت: «ما به اهمیت نقش جامعه جهانی تاکید می‌کنیم تا در چنین وضعیت دشواری از افغانستان حمایت کند و با وجود اختلاف‌های سیاسی، به کمک‌های بشردوستانه ادامه دهد. ما همچنین بر اهمیت ادامه گفت‌وگو با طالبان تاکید می‌کنیم زیرا نادیده گرفتن آن‌ها اختلاف‌هایی را ایجاد می‌کند و واکنش‌هایی را در پی دارد. اما گفت‌وگو می‌تواند نتیجه مثبت داشته باشد.»

امیر قطر در ادامه سخنان خود اظهار داشت: «تصمیم ایالات متحده که پس از گفت‌وگو با طالبان، نیروهایش را از افغانستان خارج کرد، یک تغییر مهم در این کشور بود. نخست مسئولیت تمامی افغان‌ها و سپس مسئولیت جامعه جهانی است تا به شکل منظم و ادامه دارند بکوشند به یک تفاهم سیاسی همه‌جانبه دست یابند و راه ها برای ثبات در افغانستان، کشوری که برای مدت طولانی در جنگ بوده است، هموار شود.»

سخنرانی امیر قطر در حمایت از طالبان بود، در حالی که رئیس‌جمهوران آمریکا و جمهوری اسلامی ایران تلاش کردند در سخنان خود به طالبان هم هشدار دهند.

رئیس‌جمهور ترکیه نیز در سخنرانی خود نگاهی گذرا به مسئله افغانستان داشت. او صلح و ثبات در این کشور را خواهان شد و گفت که ترکیه وظیفه برادرانه خود در قبال مردم افغانستان در این روزهای سخت را انجام خواهد داد. رجب طیب اردوغان نگفت این وظیفه چه خواهد بود اما با توجه به پیشنهاد ترکیه برای آمدن به افغانستان و تامین امنیت فرودگاه کابل، احتمالا منظور آقای اردوغان همین مسئله بوده است.

به نظر می‌رسد حضور طالبان در افغانستان و سقوط ناباورانه دولت مورد حمایت جامعه جهانی شوک عمیق بر سراسر جهان وارد کرده است. به همین دلیل بیشتر رهبران جهان که از سه‌شنبه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کردند، حتما به مسائل افغانستان هم گوشه‌چشمی داشته‌ و موضع کشور خود در قبال تحولات سریع این کشور را مشخص کرده‌اند.