سپاه در کیش؛ از آمادگی برای عملیات خیبر تا ساخت جزیره مصنوعی

خیز بلند قرارگاه خاتم‌الانبیا برای ساخت جزیره‌ای مصنوعی در کیش

عکس از خبرگزاری ایرنا

قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا با امضای تفاهم‌نامه‌ با سازمان منطقه آزاد کیش، عملیات ساخت یک جزیره مصنوعی ۵۰۰ هزار مترمربعی را آغاز می‌کند.

در مراسم امضای این تفاهم‌نامه علاوه بر غلامحسین مظفری، رئیس سازمان منطقه آزاد کیش و سعید محمد، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا، مرتضی بانک، دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد و مشاور حسن روحانی نیز حضور داشته‌ است.

قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا بزرگ‌ترین پیمانکار پروژه‌های ساختمانی در ایران است که پروژه‌های گوناگون و متنوعی در حوزه‌های مختلف در اختیار دارد. این قرارگاه با بیش از ۸۰۰ شرکت و مجموعه اقتصادی داخلی و خارجی ، پروژه‌های ساخت جاده، تونل، مترو، پاساژ، مال، حفاری، سدسازی، نفت و گاز، پتروشیمی، لوله‌‌گذاری و ... را در سراسر ایران در دست دارد.

ساخت جزیره مصنوعی جدیدترین پروژه‌ای است که به مجموعه پروژه‌های ساخت‌وساز قرارگاه خاتم افزوده شده است.

پیش از این رویداد، در مهرماه ۱۳۹۳ و در زمانی که اکبر ترکان، دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد بود، طی یک تفاهم همکاری پروژه‌های ساخت‌وساز در جزایر جنوبی ایران به سپاه واگذار شده بود.

ترکان درباره چگونگی ورود سپاه به حوزه جزایر جنوبی ایران گفته بود: «در اولین قدم قرار است نیروی دریایی سپاه ساخت‌وساز جزایر فارور را در دست بگیرد و فرودگاه و بندرگاهی را در این جزایر احداث کند». اکبر ترکان هدف از ورود سپاه به این حوزه را استفاده از ظرفیت‌های نیروی دریایی سپاه برای رونق بخشیدن به اقتصاد جزایر خوانده بود.

جزایر فارور بزرگ و کوچک در استان هرمزگان زیرمجموعه سازمان منطقه آزاد کیش هستند. این جزایر محل استقرار پایگاه «نیروهای ویژه دریایی سپاه» است که در سال ۱۳۸۶ به فرمان علی خامنه‌ای شکل گرفته است و تلاش سازمان مناطق آزاد برای در اختیار گرفتن این دو جزیره از سپاه همواره ناکام بوده است.

به‌رغم انعقاد تفاهم‌نامه میان سپاه و مناطق آزاد، از سال ۱۳۹۳ تا کنون خبری از تکمیل پروژه ساخت فرودگاه و بندرگاه و تحویل این دو جزیره به سازمان منطقه آزاد کیش منتشر نشده است.

سفر به کیش برای آمادگی عملیات خیبر

شاید نخستین حضور گسترده سپاه در جزیره کیش به سال ۱۳۶۲ و زمانی برگردد که «عملیات خیبر» در مرحله طراحی بود. محمد نبی رودکی از فرماندهان سپاه در دوران جنگ در خاطرات خود از سفر فرماندهان سپاه به جزیره کیش در آن سال و بازدیدشان از یکی از کاخ‌های شاه در آن جزیره می‌گوید.

رودکی می‌گوید: «قبل از عملیات خیبر جلسه‌ای با حضور برادر محسن رضایی و فرماندهان لشکرها و تیپ‌ها و قرارگاه‌ها داشتیم و تصمیم گرفته شد همه اعضای جلسه چند روزی را با لنج به جزیره کیش برویم». علاوه بر محسن رضایی فرماندهانی که در این سفر حضور داشته‌اند، ابراهیم همت، مهدی باکری، احمد کاظمی، حسین خرازی و علی هاشمی بوده‌اند.

مسافرت چندروزه این فرماندهان سپاه ترکیبی از بازدید از تفرجگاه‌های شاه و خانواده‌اش و جلسات هماهنگی بوده است.  

اما فارغ از این جلسه گشت‌وگذار فرماندهان در سال ۱۳۶۲، سپاه بار دیگر در سال ۱۳۸۴ نامش با «کیش» پیوند می‌خورد. انعقاد قرارداد همکاری شرکت آمریکایی هالیبرتون با شرکت اورینتال کیش برای انجام پروژه‌های حفاری در فاز ۹ و ۱۰ پارس جنوبی سبب می‌شود تا سپاه با تشکیل پرونده‌ای امنیتی-اقتصادی این شرکت را تحت فشار قرار دهد. 

شرکت اورینتال کیش یک شرکت به ظاهر خصوصی بود که در سال ۱۳۸۱ در زمینه پروژه‌های نفتی و گازی تأسیس شده بود و در میدان‌های فروزان و سلمان، قرارداد همکاری با وزارت نفت ایران داشت.

سیروس ناصری، مذاکره‌کننده پیشین اتمی ایران مدیرعامل این شرکت بود. پیش از آنکه کار اورینتال کیش و مدیرعاملش به بازداشت و دادگاه بکشد، سپاه کوشیده بود تا افراد معتمدش را به هیئت‌مدیره آن وارد کند که ناکام مانده بود. 

پس از آنکه در دوره احمدی‌نژاد فشار قوه قضاییه و سپاه به شرکت اورینتال کیش فزونی یافت و هالیبرتون نیز قراردادش با این شرکت را فسخ کرد، سیروس ناصری اعلام کرد که تصمیم گرفته شده تا شرکت اورینتال کیش به مبلغ ۹۰ میلیون دلار به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا فروخته شود.

قرارگاه خاتم با تصاحب اورینتال کیش علاوه بر خارج کردن شرکت آمریکایی از پارس جنوبی بخش مهمی از پروژه فاز ۹ و ۱۰ پارس جنوبی را نیز در اختیار گرفت تا نقش سپاه در این پروژه عظیم حوزه انرژی که محدود به اجاره ماشین‌آلات بود به ساخت دکل، حفاری، لوله‌گذاری و پالایشگاهی نیز توسعه یابد.

ساخت یک مال بزرگ به نام اطلس کیش توسط شرکت ایرانیان اطلس وابسته به سپاه در زمان مدیریت سعید محمد که از قضا هم‌اکنون فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا است و همچنین تصاحب هتل داریوش در این جزیره از سوی یکی دیگر از شرکت‌های وابسته به سپاه از دیگر تجربه‌های حضور سپاه در این جزیره جنوبی و مهم ایران است.

حال باید دید که ساخت جزیره مصنوعی در کیش مابه‌ازای پس ندادن جزایر فارور به منطقه آزاد کیش است و یا اینکه قرارگاه خاتم بی‌توجه به اختلاف سازمان مناطق آزاد و نیروی دریایی سپاه به دنبال توسعه منافع اقتصادی خود است.

بیشتر از