طالبان پس از ورود به کابل عفو عمومی اعلام کرد و شعار داد که با هیچ فرد یا گروهی دشمنی ندارد، همه مسائل گذشته را فراموش کرده است، دنبال نظامی همه‌شمول است که خواسته و اراده‌ همه افغان‌ها در آن دخیل باشد و افغانستان به‌سوی پیشرفت و ترقی گام بردارد.

طالبان بیش از ۲۰ سال می‌شد که با دولت افغانستان در جنگ بود و با اعلام خروج نیروهای آمریکا و ناتو، جنگ طالبان علیه حکومت افغانستان شدت گرفت و در کمتر از دو ماه، جنگجویانش به دروازه‌های کابل رسیدند. پس از آنکه طالبان به دروازه‌های کابل رسید، محمد اشرف غنی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان، بدون آنکه با کسی صحبت و مشورت کند، ارگ ریاست جمهوری را ترک کرد و با پول بیت‌المال پا به فرار گذاشت. طالبان پس از فرار غنی، وارد پایتخت شد، نخست ارگ و بعد تمام کابل را تصرف کرد و جنگجویانش به کوچه پس‌کوچه‌ها شهر ریختند. همه جا را وحشت فرا گرفت، شماری فرار کردند و شماری دیگر در خانه‌ها پنهان شدند.   

ورود طالبان به کابل، که برخلاف انتظار مردم و حتی جامعه جهانی بود، افغان‌ها به‌ویژه نظامیان، کارمندان دولتی و افغان‌هایی که با خارجی‌ها همکاری کرده بودند را سخت نگران جانشان کرد و هر لحظه احساس می‌کردند طالبان قتل‌عام را آغاز می‌کند. دو روز از حضور طالبان در کابل نگذشته بود که ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در یک نشست خبری اعلام کرد که ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر این گروه، همه را عفو کرد و طالبان پس از این، با هیچ فرد و گروهی که سال‌ها علیه آنان جنگیده‌اند کاری ندارد و می‌توانند آزادانه و بدون ترس به زندگی‌شان ادامه دهند.

آقای مجاهد گفت:«پس از اعلام عفو عمومی، هیچ کسی اجازه داخل شدن به خانه‌ها، تعقیب و تحقیق از مردم را ندارد. و هیچ فردی نباید تهدید یا مجازات شود. همه تحت حمایت امارت اسلامی قرار دارند و کسی اجازه ندارد که خلاف عفو عمومی عمل کند.»

پیام عفو عمومی طالبان در روزهای نخست از نگرانی‌های مردم تا حدی کاست و امیدوار شدند که طالبان تا چند روز آینده با آنان کاری ندارد. اما نظر به تجربه پیشین از دوره نخست حکومت‌داری این گروه و برخوردش با نظامیان تسلیم‌شده، عهدشکنی‌اش دور از انتظار نبود، انتظاری که اکنون به واقعیت مبدل شده است.

یک هفته از اعلام عفو عمومی طالبان نگذشته بود که جنگجویان طالبان جست‌و‌جوی خانه به خانه برای یافتن نظامیان و کارمندان پیشین، خبرنگاران، اعضای جامعه مدنی، افغان‌های همکار با خارجی‌ها و سایر افرادی را که حتی یک کلمه علیه طالبان سخن گفته بودند آغاز کردند، شماری را با خود بردند و شماری دیگر را به‌مجرد دستگیری، تیرباران کردند. تاکنون، جنگجویان طالبان ده‌ها نظامی پیشین و حتی یک آوازخوان محلی را تیرباران کرده‌اند و این روند ادامه دارد.

محمد محقق، رهبر حزب وحدت اسلامی و مشاور ارشد نظامی رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان، در صفحه فیسبوکش از عهدشکنی طالبان در عفو عمومی انتقاد کرد و از تیرباران شماری از نظامیان تسلیم‌شده خبر داد: «طالبان ۱۴ فرد ملکی (غیرنظامی) به شمول یک زن را پس از آنکه به طالبان تسلیم شدند تیرباران کردند و کشتند. این عمل طالبان نابخشودنی و محکمه صحرایی است. من از جامعه جهانی می‌خواهم که از این رفتار غیرانسانی طالبان در آینده جلوگیری کنند.»

طالبان در استان هلمند نیز پس از اعلام عفو عمومی، دو تن از فرماندهان نظامی پیشین افغان را به دار آویختند. هم‌اکنون خبرهای بدی از روستای اندراب در استان بغلان به گوش می‌رسد، جنگجویان طالب جست‌و‌جوی خانه به خانه و تعقیب افراد نظامی پیشین و اعضای خانواده‌شان را آغاز کرده‌اند، حتی شماری از زنان و کودکان را تیرباران کرده‌اند و جست‌وجو و کشتار ادامه دارد.

کابل نیز در این شب‌ها و روزها در وضعیت بدی قرار دارد. ایندیپندنت فارسی چند پیام از شهروندان افغانستان دریافت کرده است که می‌گویند طالبان به عفو عمومی که اعلام کرد پایبند نیست. جنگجویان طالبان شماری از مردم را با خود برده‌اند و هنوز از سرنوشت آنان خبری در دست نیست که زنده‌اند یا کشته شده‌اند.   

منابع آگاه سیاسی و کارشناسان نظامی افغان معتقدند اگر طالبان به عفو عمومی و تعهدی که به مردم داده است پایبند نباشد، ایستادگی در برابر این گروه آغاز خواهد شد. اما طالبان تاکید دارد که همه را عفو کرده است، هیچ‌کس نباید نگران جان و مالش باشد و تصمیم به خروج از کشور بگیرد، طالبان با آنان کاری ندارد.

گفتنی است که پیروزی و سلطه دوباره طالبان بر افغانستان پس از ۲۰ سال، در حالی صورت گرفت که آمریکا و ناتو از دو ماه پیش، برای خروج نیروهایشان از افغانستان اعلام آمادگی کردند. این تصمیم روحیه طالبان را تقویت و نظامیان افغان را با شکست سیاسی مواجه کرد. طالبان جنگ را تشدید کرد و در کمتر از دوماه، ۳۳ استان به‌جز پنجشیر را تصرف کرد. اکنون، این گروه در پی تصرف پنجشیر است و می‌خواهد هرچه زوتر حکومتش را رسمی اعلام کند. زمان مشخص خواهد کرد که طالبان پس اعلام حکومت، چه برخوردی با مردم خواهد داشت، اما اکثریت قریب به اتفاق مردم افغانستان بر این باورند که طالبان به هیچ تعهدی پایبند نبوده است و به عفو عمومی نیز نیست.