سفر غیرمنتظره ظریف به محل برگزاری نشست جی‌۷

سخنگوی وزارت خارجه ایران: این سفر به دعوت وزیر فرانسه انجام شده

PHILIPPE WOJAZER / POOL / AFP

هواپیمای دولتی حامل محمدجواد ظریف که ظهر امروز تهران را به مقصد پکن ترک کرده بود، به شکل غیرمنتظره‌ای به سمت جنوب فرانسه تغییر مسیر داد. 

خبر فرود هواپیمای دولتی ایران در فرودگاه بیاریتز، نخستین بار از سوی خبرگزاری رویترز منتشر شد. تا ساعتی بعد مشخص نبود که این هواپیما حامل چه مقام ایرانی بوده است. حتی زمانی که از دونالد ترامپ در حاشیه دیدارش با شینزو آبه پرسیده شد که آیا محمدجواد ظریف به بیاریتز سفر کرده است، او اظهار داشت که نظری ندارد. 

ساعتی بعد، عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در حساب توییتری خود تائید کرد که هواپیمای دولتی که در بیاریتز به زمین نشسته است، حامل محمدجواد ظریف بوده است. عباس موسوی بدون آن‌که اعلام کند چه ضرورتی سبب تغییر مسیر هواپیما از چین به فرانسه شده است، اعلام کرد که سفر ظریف به دعوت ژان لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه و برای ادامه رایزنی‌ها در خصوص ابتکارات اخیر میان ماکرون و روحانی انجام شده است. 

«احتمال دیدار مقام ایرانی با دونالد ترامپ» نیز که در نخستین لحظات پس از انتشار خبر فرود هواپیمای دولتی ایران در برخی رسانه‌ها منتشر شده بود، از سوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تکذیب شد و وی اعلام کرد که ظریف در زمان حضورش در بیاریتز با هیئت آمریکایی «ملاقات یا مذاکره» نخواهد کرد.

دیدارهای غیررسمی گروه جی ۷ که صبح روز شنبه به میزبانی فرانسه در شهر بیاریتز آغاز شده است، قرار بود در روز یکشنبه و با آغاز رسمی این نشست، بر موضوع آتش‌سوزی‌های آمازون، جنگ تجاری و بحران ایران، یمن، لیبی و اوکراین متمرکز باشد.

صبح امروز امانوئل ماکرون اعلام کرد که سران گروه جی ۷ بر سر برنامه اقدام مشترک و تداوم گفت‌وگوها با ایران توافق کرده‌اند. ماکرون اعلام کرد که همه سران گروه جی ۷ و از جمله دونالد ترامپ، در نخستین جلسه کاری‌شان بر اجتناب از افزایش تنش‌ها و منازعه با ایران تاکید کرده‌اند. ماکرون همچنین اعلام کرده است که اقدام مشترک سران جی ۷ با «هدف شروع مذاکراتی جدید و متوقف کردن ایران از اتخاذ تصمیماتی است که به تشدید تنش‌ها منجر می‌شود».

البته دونالد ترامپ در پی این سخنان رئیس‌جمهوری فرانسه، اعلام کرد که در این مورد با وی صحبتی نشده است. ترامپ همچنین گفته است که مانع هیچ کشوری برای گفت‌وگو با ایران نخواهد شد و آن‌هایی که مایل به گفت‌وگو هستند، می‌توانند کارشان را بکنند. 

محمدجواد ظریف روز جمعه و پیش از آغاز نشست جی ۷ در پاریس با امانوئل ماکرون و ژان لودریان دیدار کرده بود و پیشنهادهای فرانسه و ایران برای کاستن از تنش‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران و امنیت کشتیرانی در خلیج‌فارس و دریای عمان، در آن دیدارها ردوبدل شده بود.

در هفته‌های گذشته و پس از چند تماس تلفنی طولانی میان امانوئل ماکرون و حسن روحانی، موضوع بسته پیشنهادی فرانسه برای خروج از بن‌بست فعلی میان آمریکا و ایران، محور مذاکرات دیپلمات‌های ایرانی و فرانسوی بوده است.

برخی رسانه‌ها محتوای پیشنهاد ماکرون را ایجاد خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری، یا تلاش برای راضی کردن ترامپ برای اعطای معافیت موقت به برخی کشورها برای خرید نفت ایران، در ازای آغاز گفت‌وگوهای دو و چندجانبه بر سر مسایل مورد اختلاف، اعلام کرده‌اند. این اخبار و جزئیات آن تاکنون به تائید رسمی طرف‌های ایرانی و فرانسوی نرسیده است.   

یک مقام کاخ ریاست‌جمهوری فرانسه صبح امروز به خبرگزاری رویترز گفته بود که گروه ۷ با ارسال پیامی از سوی امانوئل ماکرون به جمهوری اسلامی موافقت کرده‌اند. پس از اعلام این خبر، ماکرون اعلام کرد که وی نماینده رسمی گروه ۷ برای انتقال پیام به جمهوری اسلامی نیست.

سفر غیرمنتظره ظریف به بیاریتز، احتمالا برای دریافت پیام یا پاسخ گروه ۷، و از همه مهم‌تر، دونالد ترامپ، در رابطه با پیشنهادهایی است که طی چند هفته گذشته میان فرانسه و ایران دست‌به‌دست شده است.