رهبر حزب اسلام‌گرای تونس از بیمارستان مرخص شد

فشار اقتصادی و تورم، کاهش خدمات، بیکاری، و فساد حاکمیت، پایگاه مردمی النهضه را متزلزل کرده است

راشد غنوشی، رهبر ۸۰ ساله حزب اسلامگرای النهضه- FETHI BELAID / AFP

دو نفر از نزدیکان راشد غنوشی، رئیس‌ پارلمان تونس، گفتند که او ساعاتی پس از بستری شدن، از بیمارستان مرخص شده است. غنوشی روز یکشنبه در بیمارستان نظامی تونس بستری شده بود و مشاورانش دلیل کسالت او را اعلام نکردند.

غنوشی چند هفته پیش و در پی ابتلا به کووید-۱۹، یک هفته در بیمارستان بستری بود.‌

غنوشی، رهبر ۸۰ ساله حزب اسلام‌گرای النهضه، در صف اول منتقدان اقدام هفته گذشته رئیس‌جمهوری تونس قرار دارد. رئیس‌ جمهوری قیس سعید در شامگاه ۲۵ ژوئیه پس از جلسه اضطراری با سران امنیتی و نظامی کشور، تصمیم خود را مبنی بر برکناری نخست‌وزیر و تعلیق پارلمان اعلام کرد.

غنوشی آن اقدام قیس سعید را کودتا توصیف کرده بود؛ هر چند شماری از اعضای النهضه چند روز پس از اقدام رئیس‌جمهوری و آغاز روند تحقیق درباره مفاسد مالی، گفتند که حاضر به مذاکره با سعید هستند. سعید می‌گوید تصمیمش با اتکا به قانون اساسی و اختیارات ریاست جمهوری بوده است.

رانیا، مدل محجبه و هنرمند ۲۷ ساله سرامیک‌ساز تونسی، در شهر بن‌عروس در نزدیکی پایتخت زندگی می‌کند. او می‌گوید ممنوعیت حجاب در رژیم سابق یکی از دلایل گرایش و رای بالای مردم به غنوشی و حزب‌ النهضه بود. او به ایندیپندنت فارسی گفت:‌ «پدر و مادر محجبه‌ام به نهضه رای دادند، چون فکر می‌کردند که اسلامی و به دنبال حق است، ولی الان که فساد مالی اعضای آن برملا شده است، دیگر از غنوشی و نهضه حمایت نمی‌کنند.» رانيا می‌گوید که از اقدام رئیس ‌جمهوری هم خوشحال است و هم نگران.

سارا، موزیسین ۲۵ ساله، نیز با او هم‌نظر است. او می‌گوید همه می‌دانند که اعضای حزب‌ النهضه در فساد و دزدی از بیت‌المال مشارکت دارند. سارا می‌گوید برادرش ده سال پیش از فعالان انقلابی مخالف حاکمیت بن‌علی بود که به غنوشی رای داد، «ولی دیگر از غنوشی و حزب‌ النهضه حمایت نمی‌کند.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

برابری اقتصادی، مبارزه با فقر، و تامین آزادی بیان، از جمله مطالبات انقلابیونی بود که در اواخر سال ۲۰۱۰ و به دنبال خودسوزی سبزی‌فروش دوره‌گرد معترض به فقر و نابرابری، به خیابان‌ها ریختند و جرقه «بهار عرب» در شمال آفریقا و خاورمیانه را برافروختند.

حال پس از ده سال، به نظر می‌رسد که نگرانی از قدرت گرفتن اسلام‌گرایان نیز به مطالبات تونسی‌ها افزوده شده است، چرا که بلافاصله پس از اعلام تصمیم رئیس‌ جمهوری برای تعلیق موقت پارلمان که اکثریت اعضای آن از النهضه هستند، بار دیگر مردم به خیابان‌ها ریختند و در حمایت از تصمیم سعید، جشن و پایکوبی کردند.

ضحی ۳۲ ساله، مدیر مالی یک شرکت تهیه‌کننده پوشاک است. او نیز از حامیان سعید است و می‌گوید با وجود اینترنت و جریان سریع اطلاعات، دیگر کسی وعده‌های غنوشی را باور نمی‌کند:‌ «همه از فعالیت‌های مالی غنوشی و اعضای نهضه خبر دارند. مردم الان وضع جیب‌شان را باور می‌کنند، نه وعده‌های سیاسی اسلام‌گرایان را.»

مراد ۵۰ ساله است و در یک کافی‌شاپ کار می‌کند. او که خود مسلمانی متدین است، می‌گوید از تصمیم رئیس‌ جمهوری خرسند است، چرا که «دین و سیاست باید از هم جدا باشند.»

فیصل، بازرگان ۶۱ ساله، نیز مانند موارد قبلی از این که سعید، هر چند موقت، جلو فعالیت‌های اسلام‌گرایان را گرفته است، خوشحال است. او می‌گوید، همه می‌دانند که غنوشی با پرداخت پول و فرصت‌های شغلی در انتخابات قبلی در ۲۰۱۹، رای بسیاری از مردم را در شهرهای مختلف به خود جذب کرده است، «اما این بار کسی از او حمایت نمی‌کند.»

فعالیت حزب النهضه قبل از انقلاب ۲۰۱۱ در تونس ممنوع بود و پس از سقوط حکومت زین‌العابدین بن‌علی، قدرتمندترین و متشکل‌ترین حزب سیاسی در آن کشور شمال آفریقا به شمار می‌رود و در دولت‌های ائتلافی مشارکت داشته است.

زین‌العابدین بن‌علی از سال ۱۹۸۷ به مدت ۲۳ سال رئیس‌ جمهوری تونس بود و فعالیت گروه‌های اسلامی را ممنوع اعلام کرده بود.

به نظر می‌رسد که فشار اقتصادی و تورم، کاهش خدمات، بیکاری، و فساد دولت، پایگاه مردمی النهضه را متزلزل کرده است و تصمیم قیس سعید، حمایت گسترده مردم را با خود دارد. غنوشی گفته است که سعید قانون اساسی را نقض کرده است و در صورت تداوم آن امر، حامیانش را به خیابان‌ها فراخواهد خواند. هرچند، بست نشستن چند ساعته او در مقابل پارلمان تونس در روز دوشنبه، یک روز پس از اعلام تصمیم ریاست جمهوری، و دعوت از حامیان النهضه برای حضور در مقابل مجلس، استقبال مردم را در پی نداشت.

غنوشی در داخل حزب النهضه نیز به دلیل عملکردش در مواجهه با بحران و برخی از تصمیم‌های راهبردی‌اش پس از انتخابات ۲۰۱۹، با انتقادهایی مواجه است.

قیس سعید، رئیس ‌جمهوری تونس، روز یکشنبه اول اوت، در پیامی ویدیویی گفت که برای جبران کسری بودجه با «کشورهای دوست» در تماس است.

به دنبال همه‌گیری ویروس کرونا و تعطیل شدن صنعت توریسم تونس، دومین منبع درآمد کشور پس از کشاورزی، بدهی و کسری بودجه به شدت افزایش یافت و رهبران تونس برای مقابله با فشار اقتصادی، مشغول مذاکره با صندوق بین‌المللی پول و دریافت وام بوده‌اند.

سعید روز یکشنبه با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی جو بایدن، رئیس‌ جمهوری آمریکا، تلفنی صحبت کرد. سالیوان در آن مکالمه از مردم و دمکراسی تونس بر اساس حقوق بنیادین، نهادهای دمکراتیک قدرمتمند، و تعهد به حاکمیت قانون، حمایت کرد و بر اهمیت تشکیل سریع دولت جدید تاکید ورزید.

پیش‌تر، کشورهایی چون مصر، الجزایر، امارات متحده عربی، و عربستان سعودی گفته بودند حامی برقراری ثبات در تونس هستند.

روز جمعه گذشته، یک نماینده پارلمان تونس مورد بازجویی قرار گرفت و چهار نفر از اعضای حزب النهضه نیز چند ساعت بازداشت شدند. گفته می‌شود که اتهام آنان تلاش برای به خشونت کشاندن تجمع در مقابل پارلمان تونس در روز ۲۶ ژوئیه بوده است.

بیشتر از جهان