پنج‌شنبه، ساعت ۱۹:۱۰ دقیقه به وقت تهران لیگ برتر فوتبال ایران آغاز می‌شود. لیگی که برای استانداردسازی ورزشگاه‌هایش به تعویق افتاده بود، اما هنگام آغاز آن همچنان امیدی به نزدیک شدن تیم‌ها به استانداردهای ای‌اف‌سی وجود ندارد. دو خبر می‌تواند آشفتگی عجیب لیگ را به تصویر بکشد. نخست اینکه در فاصله یک روز تا شروع لیگ هنوز روش فروش بلیت الکترونیکی مشخص نبود و خبر دوم اینکه تیم پارس جم که بازی افتتاحیه را مقابل پرسپولیس برگزار می‌کند به دلیل مشکلات اقتصادی تا مرز اعلام انصراف از شرکت در هفته اول پیش رفت. آیا لازم است درباره استانداردسازی لیگ حرفی بزنیم؟ همین دو خبر کافی نیست؟
اینکه صندلی ورزشگاه‌ها شماره‌دار باشد یا دوربین‌های امنیتی مداربسته در ورزشگاه‌ها نصب شوند، مسئله فوتبال ایران نیست. فدراسیون فوتبال در اقدامی سرگرم‌کننده ماه‌ها از استانداردسازی حرف زد اما چه کسی است که نداند فوتبال ایران با استانداردهای یک لیگ حرفهای فاصله‌ای عمیق دارد و اتفاقا فدراسیون فوتبال در این بلبشوی فوتبال نمی‌تواند نقش خود را پنهان کند.
تیم‌ها بدون تضمین‌های مالی در لیگ ایران بازی می‌کنند، بدهی‌های گذشته را نمی‌پردازند و هیچ تضمینی به فدراسیون نمی‌دهند که توان پرداخت قراردادهای جدید را دارند. آنها بدون خوش‌حسابی و تضمین و بدون تعهد مالی همچنان می‌توانند به راه خود در فوتبال ایران ادامه دهند و فدراسیون فوتبال گله‌ای از این شرایط نگران‌کننده ندارد و با باشگاه‌ها همراهی می‌کند تا نزد ای‌اف‌سی در اسناد مالی خود بدهکار جلوه داده نشوند. مهدی تاج بارها گفته که اگر قرار به سخت‌گیری باشد، باید لیگ را تعطیل کرد. اما او هم می‌داند که بدون سخت‌گیری عاقبتی هولناک برای باشگاه‌های بدهکار رقم می‌خورد. این خبر که در روز افتتاحیه لیگ برتر پارس جم توان مالی شرکت در مسابقه را ندارد، می‌تواند از روز اول این مسئله را با همه در میان بگذارد که چه بحران‌های مالی بزرگ‌تری در راه است.
گابریل کالدرون، سرمربی پرسپولیس در اولین کنفرانس مطبوعاتی فصل درباره خریدهای تیم استقلال در نقل و انتقالات حرف زد و با کنایه گفت که آنها می‌توانند بازیکن ایتالیایی بخرند. باشگاه استقلال در پاسخ به این حرفهای سرمربی رقیب با کنایه پاسخ داد که قیمت علیرضا بیرانوند، دروازه‌بان پرسپولیس به اندازه ۳ بازیکن استقلال است و پرسپولیس توانسته بازیکنان ایرانی شاغل در خارج از کشور را استخدام کند. اینها یعنی پیش از آنکه لیگ برتر شروع شود، جدل‌های اقتصادی تیم‌ها با یکدیگر شروع شده و هر کدام می‌خواهند دیگری را به هزینه‌های گزاف بیشتر متهم کنند. این رقابتی بی‌پایان در فوتبال ورشکسته ایران است، فوتبالی که ورشکست شده اما دست از هزینه‌های گزاف برنمی‌دارد و همچنان باشگاه‌ها انگار دوست دارند به بدهی‌های انباشته و قدیمی خود بدهی‌های تازه‌ای را اضافه کنند. این جنگ بزرگ باشگاه‌ها برای بدهی بیشتر، کاریکاتوری از فوتبال حرفهای را تصویر کرده است.
لیگ برتر در چنین جدل‌هایی خلاصه شده و هواداران فوتبال در ایران نیز به جای لذت از فوتبال همواره در این بحث‌ها شرکت دارند. پرسپولیسی‌ها و استقلالی‌ها همواره باشگاه رقیب را به بهره‌مندی بیشتر از حمایت‌های دولتی محکوم می‌کنند، در حالیکه هر دو باشگاه راهی برای خصوصی‌سازی ندارند و مسائلی پیچیده و بیرون از زمین فوتبال راه‌های خصوصی‌سازی را به بن‌بست تبدیل کرده است. چه بسا همین جدل‌های بیهوده بسیاری از عاشقان فوتبال در ایران را دل‌زده کرده و در بسیاری از بازی‌ها تماشاگران کم‌شماری به ورزشگاه‌ها می‌روند.
تیم‌های ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا باید در همین شهریورماه صورت‌های مالی خود را به فدراسیون فوتبال تحویل دهند و کنفدراسیون فوتبال آسیا بر عملکرد مالی آنها نظارت خواهد کرد و بدهی باشگاه‌ها می‌تواند به حذف آنها از لیگ قهرمانان آسیا منجر شود. اما فدراسیون فوتبال فارغ از چند تیم حاضر در لیگ قهرمانان که به خواست ای‌اف‌سی مورد بازرسی مالی قرار می‌گیرند، بقیه فوتبال را به حال خود رها کرده است. باشگاه‌های بدهکار برای شرکت در لیگ برتر و لیگ‌های دسته اول و دوم هرگز نگران نیستند، چون می‌دانند که با فدراسیون فوتبال به تفاهمی معجزه‌گونه خواهند رسید و هرگز نه جریمه می‌شوند، نه از لیگ کنار گذاشته می‌شوند و نه با کسر امتیاز و بسته شدن پنجره نقل و انتقالات مواجه خواهند شد. این سهل‌انگاری فدراسیون فوتبال در برخورد با تیم‌های بی‌تعهد منجر به اقتصادی بیمار در فوتبال ایران شده و باشگاه‌ها به روشی ویرانگر برای حیات خود عادت کرده‌اند.
در این فوتبال اما شعار استانداردسازی داده می‌شود و تعویق لیگ راهی برای استانداردسازی اعلام شده، در حالیکه فوتبال ایران به تغییرات بنیادین در اندیشه مدیرانش، برای بازبینی جدی روش‌های باشگاه‌داری نیاز دارد.
همیشه در فوتبال دنیا پیش از آغاز لیگ رسانه‌ها درباره انبوهی از جذابیت‌های لیگ می‌نویسند، درباره ستاره‌ها برنامه می‌سازند اما در فوتبال ایران بحثی جز بدهی‌های بزرگ و جدل‌های مالی تیم‌ها مقابل هم و مسابقه‌‌ای برای بدهکاری بیشتر مطرح نیست. این نکات بی‌شک تماشاگر را مجذوب نمی‌کند و موجی از خشونت دوستداران فوتبال در شبکه‌های اجتماعی محصول همین روند است. لذت نبردن و جنگیدن. لذت نبردن و حمله به رقیب. این لذت نبردن با فوتبال در تضاد است و فوتبال بدون لذت تماشاگرانش جذابیت و مفهوم واقعی‌اش را از دست می‌دهد.
لیگ برتر آغاز می‌شود، چون فوتبال با اهالی پرشمارش و زندگی‌های بسیاری که به همین صنعت ورشکسته وصل‌اند، تعطیل‌شدنی نیست. سال‌ها پیش محمد دادکان، رئیس فدراسیون فوتبال ایران در نیمه اول دهه ۸۰، گفته بود که باید فوتبال را تعطیل کرد تا دوباره آن را ساخت. اما همین تعویق لیگ نشان داد که با تعویق و تعطیلی آجر روی آجر گذاشته نمی‌شود. فوتبال در حالیکه پویا و زنده باشد اصلاح‌پذیر است. اما به شرط آنکه گرایشی برای اصلاحش وجود داشته باشد. شما گرایش و کوششی برای اصلاح وضعیت پیچیده فوتبال ایران می‌بینید؟
