بنا بر یافته‌های یک تحقیق، انحصار واکسن کووید-۱۹ سبب می‌شود هزینه تزریق آن به جهانیان بسیار بیشتر شود.
به باور کنشگران ائتلاف واکسن مردم (the People’s Vaccine Alliance)، اگر شرکت‌های دارویی در پی کسب سود از طریق انحصاری کردن واکسن کرونا نبودند، هزینه تزریق آن در جهان دست‌کم یک‌پنجم می‌شد.
بر اساس تحلیل انجام گرفته، اگر شرکت‌های دارویی قیمت‌ها را بالا نبرده بودند، سازمان خدمات ملی بهداشت بریتانیا دست‌کم یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون پوند صرفه‌جویی کرده بود.
بنا بر تحلیل ائتلاف واکسن مردم، به نظر می‌رسد مبلغی که شرکت‌هایی مثل فایزر/بایون‌تک و مدرنا از دولت‌ها می‌گیرند، ۴۱ میلیارد دلار از هزینه براورد شده برای تولید واکسن بیشتر است؛ یعنی بریتانیا یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون پوند بیشتر از هزینه تولید واکسن‌های فایزر و مدرنا پول پرداخت کرده است؛ در حالی که با این مبلغ می‌توانست به تمامی کارکنان سازمان ملی خدمات بهداشت بیش از هزار پوند پاداش بدهد.
به نظر می‌رسد فایزر/بایون‌تک و مدرنا تاکنون ۹۰ درصد واکسن‌هایشان را به کشورهای ثروتمند فروخته‌اند؛ در حالی که آمار ابتلا به کووید-۱۹ و تلفات این ویروس در کشورهای رو به توسعه همچنان در حال افزایش است.
هفته پیش شرکت فایزر/بایون‌تک اعلام کرد امتیاز پر کردن و بسته‌بندی ۱۰۰ میلیون دوز واکسن برای مصرف در آفریقا را به شرکتی در آفریقای جنوبی واگذار کرده است.
البته هیچ کدام از شرکت‌های داروسازی نپذیرفته‌اند که فناوری و دانش فنی واکسن کرونا را به طور کامل در اختیار تولیدکنندگان توانمند کشورهای رو به توسعه قرار دهند. در صورتی که این کار انجام گرفته بود، عرضه جهانی واکسن هم افزایش می‌یافت و به کاهش قیمت‌ها و نجات جان بسیاری منجر می‌شد.
گویا تولید هر دوز واکسن فایزر/بایون‌تک و مدرنا که تولیدشان به لطف اعتبارات عمومی میسر شده است، بیش از یک دلار و ۲۰ سنت هزینه ندارد. در حالی که متولیان برنامه کوواکس برای کمک به تامین واکسن کشورهای فقیرتر، به طور متوسط پنج برابر این مبلغ را پرداخته‌اند.
با توجه به مشکلاتی که در عرضه واکسن وجود داشت و به دلیل آنکه کشورهای ثروتمندتر حاضر بودند برای اجرای سریع برنامه تزریق واکسن پول بیشتری هم بپردازند و در نتیجه قسمت اعظم واکسن‌ها را آن‌ها خریدند، برنامه کوواکس برای تهیه سریع واکسن کافی هم با چالش مواجه بوده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گفته گروه ائتلاف واکسن مردم، اگر انحصارات دارویی عرضه را محدود نکرده و قیمت واکسن‌ها را افزایش نداده بود، مبلغی که تاکنون در برنامه کوواکس خرج شده است برای تزریق کامل واکسن به تمام مردم کشورهای دارای درامد کم و متوسط کافی بود.
گروه ائتلاف واکسن مردم از حدود ۷۰ سازمان تشکیل شده است که گروه ائتلاف آفریقا، آکسفام و برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز (UNAIDS) از آن جمله‌اند.
آنا ماریوت، مدیر خط‌مشی‌های سلامت گروه آکسفام، می‌گوید: «در روزگاری که جهان دستخوش بحرانی بی‌سابقه است، شرکت‌های دارویی در پی باج‌گیری از جهانیان‌اند و این شاید یکی از مرگبارترین موارد سودجویی در تاریخ باشد.»
وینی بایانایما، مدیر اجرایی برنامه مشترک ملل متحد در زمینه ایدز (UNAIDS)، هم می‌گوید: «هر روز در سراسر جهان کادر درمان در خطوط مقدم جان خود را از دست می‌دهند. فقط در اوگاندا در عرض تنها دو هفته بیش از ۵۰ تن از کادر درمانی جان باختند. این وضعیت یادآور دوره‌ای است که میلیون‌ها نفر در کشورهای در حال توسعه بر اثر ابتلا به ویروس اچ‌آی‌وی با مرگ دست و پنجه نرم می‌کردند، چون داروهایی که می‌توانست جان آن‌ها را نجات دهد خیلی گران بود. می‌بینم با آنکه کرونای نوع دلتا هم شیوع یافته است، در کشورهایی که واکسن تزریق می‌کنند جان مردم حفظ می‌شود. دوست دارم کشورهای رو به توسعه هم چنین وضعیتی داشته باشند. این عین جنایت است که اکثریت بشریت هنوز به دلیل انحصارگری شرکت‌های دارویی و اولویت دادن آن‌ها به سودهای کلان، با این بیماری بی‌رحم دست به گریبان‌اند.»
البته برخی از کشورهای ثروتمند این روال را شروع کرده‌اند که بخش اندکی از واکسن‌های اضافی خود را در اختیار کشورهای فقیر بگذارند اما به نظر گروه ائتلاف واکسن مردم، این کار کافی نیست و این گروه خواهان آن است که تمام دولت‌ها اصرار کنند همه تولیدکنندگان واجد شرایط جهان و به خصوص کشورهای رو به توسعه بتوانند واکسن کووید-۱۹ تولید کنند.
به گفته گروه ائتلاف واکسن مردم، دولت‌ها باید طبق پیشنهاد کنونی هند و آفریقای جنوبی، قوانین مالکیت معنوی مربوط به فناوری‌های کووید-۱۹ را فورا لغو کنند. بیش از ۱۰۰ کشور از جمله ایالات متحده و فرانسه از لغو این قوانین حمایت کرده‌اند و اکنون مذاکرات رسمی با سازمان جهانی تجارت را آغاز کرده‌اند.
خانم مازا سیوم از گروه ائتلاف آفریقا و ائتلاف واکسن مردم، می‌گوید: «سپردن تولید واکسن به تولیدکنندگان کشورهای رو به توسعه سریع‌ترین و مطمئن‌ترین راه برای افزایش عرضه و کاهش چشمگیر قیمت‌ها است. وقتی همین کار در مورد درمان اچ‌آی‌وی انجام گرفت، دیدیم که قیمت‌ها تا ۹۹ درصد کاهش یافت. با توجه به آنکه رفع انحصار واکسن افزایش تولید و کاهش قیمت را در پی دارد، دولت‌های بریتانیا، آلمان و اتحادیه اروپا بر اساس کدام منطق درخواست‌های مکرر کشورهای در حال توسعه را نادیده می‌گیرند؟
او در ادامه از کشورهای جهان خواست «به مردم اولویت بدهند نه به سود» و افزود: «تا وقتی که این فناوری نجات‌بخش جان مردم همچنان در انحصار شرکت‌های دارویی باشد، آن‌ها همواره به قراردادهای دارای بیشترین سود اولویت می‌دهند و به کشورهای رو به توسعه اعتنایی نخواهند کرد.»
© The Independent
