امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، گفت تنش‌ها با ترکیه در طول چند هفته گذشته کاهش یافته است.

مکرون در نشستی خبری درباره ترکیه گفت:‌ «تنش‌ها در هفته‌های اخیر کاهش یافته‌اند. ما در طول تابستان همچنان هشیار خواهیم بودیم اما در ضمن می‌خواهیم دوباره به اقدام‌های مشترک بپردازیم.»

این گفته‌ها پس از دیدار تازه مکرون با همتای ترکیه‌ای خود، رجب طیب اردوغان، در جنب نشست ناتو در بروکسل است. دو طرف نامه‌هایی نیز به یکدیگر نوشته‌اند.

رهبران اتحادیه اروپا روز جمعه (۲۵ ژوئن) اعطای سه میلیارد یورو به ترکیه برای کمک به پناهندگان سوری مقیم این کشور و تقویت مرزبانی را تایید کردند.

آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، به خبرنگاران گفت: «حدود سه میلیارد یورو بودجه جدید است و پس از آن بودجه‌هایی به اردن و لبنان هم تعلق خواهد گرفت.»‌

وزارت خارجه ترکیه روز جمعه با صدور بیانیه‌ای گفت: «کاهش همکاری در مساله مهاجرت به بُعد مالی آن توهم بزرگی است.» آنکارا خواهان افزایش همکاری وسیع‌تر با اتحادیه اروپا شد و گلایه کرد که خواست‌های وسیع‌تر این کشور از بروکسل مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد.

ترکیه به تازگی تنش‌های خود با اعضای اتحادیه اروپا همچون فرانسه و یونان را کاهش داده است اما گلایه دارد که در پی نشست دو روزه اخیر در بروکسل، این اتحادیه اشاره‌ای به خواست قدیمی ترکیه برای پیوستن به این اتحادیه یا بهبود وضعیت بازرگانی با آن نکرده است.

در سال ۲۰۱۶ ترکیه و اتحادیه اروپا به توافقی در زمینه مهاجران دست یافتند که مورد انتقاد طرفداران حقوق مهاجرت بوده است. محور این توافق کمک مالی اروپایی‌ها به ترکیه در ازای این است که آنکارا اجازه سرازیر شدن مهاجران از کشورهایی مثل عراق، سوریه و ایران به یونان و سایر کشورهای اتحادیه اروپا را ندهد. این در پی آن بود که بیش از یک میلیون مهاجر، عمدتا از سوریه و عراق، در سال ۲۰۱۵ وارد اتحادیه اروپا شدند. بنا به توافق، بروکسل شش میلیارد دلار کمک مالی به ترکیه ارائه کرد اما در ضمن وعده تسریع گفت‌وگوها برای پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا و اعطای مسافرت بدون ویزا به اروپا برای شهروندان آن‌را (ترکیه) داد.

وزارت خارجه ترکیه اکنون خواهان بازبینی در توافق پنج سال پیش «بر مبنای نیازهای روز و منافع مشترک» شده است. آنکارا در این بیانیه تاکید کرد که تصمیم‌های اروپایی‌ها در مورد ترکیه «قدم‌های مورد انتظار و لازم را در بر نمی‌گیرد». رسانه‌های طرفدار دولت به این اشاره می‌کنند که ترکیه موفق شده است ورود مهاجران به اتحادیه اروپا را به شدت کاهش دهد و این بروکسل است که به ادامه این توافق نیازمند است.

ترکیه به طور مشخص گلایه‌مند است که «دستور کار مثبت» بین بروکسل و آنکارا برقرار نشده است. از جمله خواست‌های این کشور دسترسی به بازار مشترک برای کالاهای ترکی است. خواست دیرین آنکارا البته ورود به اتحادیه اروپا است که فعلا با آن فاصله بسیاری داریم به خصوص با توجه به عقب‌گرد دموکراتیک در سال‌های اخیر تحت رهبری اردوغان. ترکیه در انتقاد از اینکه بروکسل اشاره‌ای به نامزدی ترکیه برای عضویت در آن نکرده، این بلوک را متهم به استفاده از «تدبیرهای تاخیری» کرد و گفت این نشان‌دهنده «فقدان اراده و سوءاستفاده از عضویت در اتحادیه اروپا توسط یک یا دو کشور است».

این احتمالا اشاره‌ای به یونان و قبرس است. روابط ترکیه با این دو کشور در سال‌های اخیر پرتنش بوده است و بخشی از تنش‌های وسیع‌تر در منطقه شرق دریای مدیترانه است که شامل مسائلی مثل جنگ داخلی لیبی و توافق‌های گازی یونان و قبرس با کشورهایی همچون فرانسه، مصر و اسرائیل می‌شود. وزارت خارجه ترکیه اما در بیانیه خود گفت به «مسئولیت‌های خود در رابطه با کاهش تنش‌ها با یونان و آغاز گفت‌وگو با این کشور» عمل کرده است. آنکارا و آتن به تازگی برای نخستین بار از سال ۲۰۱۶ مذاکرات مستقیمی را آغاز کرده‌اند. ترکیه کشتی‌های پژوهشی خود از بخش‌های مورد مناقشه در دریای مدیترانه را عقب کشیده است. نیکوس دندیاس، وزیر خارجه یونان، در ماه آوریل به آنکارا سفر کرد و با همتای ترکیه‌ای خود، مولود چاووش‌اوغلو، دیدار کرد. چاووش‌اوغلو یک ماه بعد در پاسخ به همین دیدار به آتن رفت. نخست‌وزیر یونان، کیریاکوس میتسوتاکیس، نیز در جنب نشست اخیر ناتو با اردوغان دیدار کرد که اولین دیدار حضوری در مدت ۱۸ ماه گذشته، پس از دیدار دو طرف در جنب مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در پاییز ۲۰۱۹، بود.

در موضوع قبرس، ترکیه اتحادیه اروپا را متهم کرد که مثل همیشه به حقوق قبرسی‌های ترک‌تبار بی‌توجهی کرده است. در بیانیه وزارت خارجه در این زمینه می‌خوانیم:‌ «ترکیه برای کاهش تنش‌ها و آغاز گفت‌وگو، همکاری بیش از آنچه می‌بایست انجام داده است.»