تک‌چهره‌های «فیوم»، نقشی زنده از مردگان دوهزارساله

در حال حاضر حدود ۹۰۰ پرتره مومیایی شناخته‌ شده است که بیشتر آن‌ها در شهرمردگان فیوم یافت شدند

چهره‌نگاره‌های مومیایی یا تک‌چهره‌های فیوم نوعی نقاشی واقع‌گرایانه‌اند؛ البته نه برای نصب روی دیوار. این نقاشی‌ها که به نحو جالب‌توجهی امروزی به نظر می‌آیند، روی تخته‌های چوبی رسم و روی تابوت و کفن مومیایی‌های ثروتمند گذاشته می‌شدند.

نگاره‌های مومیایی در سراسر مصر یافت می‌شوند اما بیشتر در بخش فیوم و شهر آنتینوپولیس رومی هادریانک دیده شده‌اند. به‌ این‌ علت گاهی «چهره‌های فیوم» هم خوانده می‌شوند.

تک‌چهره‌های فیوم نوعی ابتکار جدید مربوط به زمان حکومت روم در مصر بوده است؛ زمانی حوالی اواخر قرن اول قبل از میلاد یا اوایل قرن اول میلادی به بعد. زمان تولید آن‌ها مشخص نیست اما تحقیقات اخیر اواسط قرن سه را نشان می‌دهد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

نقاشی‌های فیوم روی صورت اجسادی قرار داده شده است که برای خاک‌سپاری مومیایی‌ شده‌اند. نمونه‌های موجود نشان می‌دهد که آن‌ها را روی نوارهای پارچه‌ای که برای بسته‌بندی بدن استفاده می‌شد، سوار می‌کردند.

نقاشی‌های یاد شده معمولا صورت یک فرد با بالاتنه را نشان می‌دهند و از نظر فرم، رنگ و ترکیب‌بندی کاملا با هنر معمول مصری که ما می‌شناسیم، متفاوتند.

در حال حاضر حدود ۹۰۰ پرتره مومیایی شناخته‌ شده است که بیشتر آن‌ها در نکروپلیس فیوم یافت شدند و در میان آن‌ها، تصاویر کودکان نیز دیده می‌شود. در این تصاویر آن‌قدر به جزئیات پرداخته‌ شده است که با مقایسه لباس، جواهرات و آرایش آن‌ها حتی می‌توان درباره مد و خوش‌پوشی آن زمان هم  اطلاعات جالبی به دست آورد.

در دوران معاصر و برای اولین بار پس از هزاران سال، چشمان پیترو دلاولا، کاشف ایتالیایی در سال ۱۶۱۵ به دیدن آن‌ها روشن شد؛ با این‌ حال تا قرن نوزدهم، زمانی که تب مصرشناسی تمام اروپا را فراگرفت، این آثار تا حد زیادی ناشناخته مانده بودند.

بیشتر از فرهنگ و هنر