جرمی کوربین خواهان تشکیل دولت موقت شد

حزب کارگر و محافظه کار، یکدیگر را به کارشکنی در برابر خواست مردم متهم می‌کنند

Stefan Rousseau / POOL / AFP

جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر در نامه‌ای به رهبران دیگر احزاب، خواهان رای عدم اعتماد به بوریس جانسون شد و از آنان خواست تا از وی برای تشکیل دولت موقت حمایت کنند.

در این نامه، او در مورد خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا هشدار جدی داده است. از زمان به قدرت رسیدن بوریس جانسون به‌عنوان نخست وزیر، این اولین رویایی جدی بین او و اعضای کابینه‌اش با رهبر حزب مخالف، جرمی کوربین است. بوریس جانسون از همان روزهای اول نخست وزیری‌اش، به‌طور قاطع به خروج با توافق یا بی‌ توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا در پایان ماه اکتبر اصرار ورزیده است.

قاطعیت او در این مورد، حالا جرمی کوربین را به این واکنش تند وادار کرده است. او در نامه‌اش تاکید کرده که قصد ندارد به‌طور دائم عهده‌دار این مقام شود، بلکه این دوران گذاری خواهد بود تا بریتانیا از این بحران عبور کند.

 جرمی کوربین قصد دارد با تشکیل دولت موقت، مهلت بیشتری برای برگزیت از اتحادیه اروپا طلب کند و پس از آن دستور همه‌پرسی جدیدی صادر شود  که در آن علاوه بر گزینه‌ی خروج، گزینه‌ی ماندن در اتحادیه اروپا هم وجود داشته باشد.

نکته‌ی مهم این است که، رهبر حزب کارگر، تا حد زیادی تغییر موضع داده است. پس از پیروزی برگزیت، حزب کارگر همواره از رای به خروج از اتحادیه اروپا دفاع می‌کرد و به دنبال همه‌پرسی مجدد نبود. درآن زمان، آنها به دنبال به‌دست آوردن توافق مناسب با اتحادیه اروپا بودند. اما در اظهارنظر جدید، جرمی کوربین، گزینه‌ی ماندن در اتحادیه اروپا را در کنار یک همه‌پرسی مطرح می‌کند.  

از طرف دیگر، حزب لیبرال دموکرات که تمام این مدت طرفدار برگزاری همه‌پرسی مجدد و لغو برگزیت بود، اعلام کرده است که از جرمی کوربین و طرح او دفاع نخواهد کرد.

تاکنون دو حزب ملی اسکاتلند و حزب ملی ولز از نامه‌ی آقای کوربین و دیدار با او استقبال کرده‌اند.

 همچنین آقای کوربین از تعدادی مخالفین بوریس جانسون در حزب محافظه کار هم که با طرح خروج بدون توافق او مخالف هستند، دعوت به همکاری کرده است. آنها نیز، برای دیدار و مذاکره با او ابراز تمایل کرده‌اند.  

رهبر حزب کارگر بارها در مورد فاجعه‌ی اقتصادی پیش روی بریتانیا پس از خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا صحبت کرده است. او آقای جانسون را متهم کرده است که می‌خواهد بریتانیا را در موضع ضعیفی مقابل آمریکا  قرار بدهد و به بیانی ساده‌تر، با روشی که نخست وزیر پی گرفته است، بریتانیا تمام متحدین خود در قاره اروپا را از دست می‌دهد و تمام روابط و سیاست‌های خارجی‌اش منتهی به دوستی با کشور آمریکا می‌شود. بنابراین در مناسباتی که موضع مخالف با نظر آمریکا را داشته باشد، قدرتی برای اجرایی کردن آن در اختیار نخواهد داشت.

 از جهت دیگر، در حالی‌که هنوز برگزیت اتفاق نیفتاده است ارزش پوند انگلیس در مقابل یورو و دلار آمریکا به پایین‌ترین حد خود در چند سال اخیر رسیده است و این نشان می‌دهد که بازارهای جهانی بورس به آینده اقتصاد بریتانیا بعد از برگزیت، اطمینان ندارند.

اگرچه جان بولتون مشاور امنیتی رئیس جمهور آمریکا در سفر اخیری که به بریتانیا داشت، وعده‌های بسیار پر زرق و برقی را به مسئولین این کشور داد. او وعده داد که بریتانیا در صف اول تجارت با آمریکا قرار خواهد گرفت و حتی اگر خروج بدون توافق را نیز با اتحادیه اروپا عملی کند، با مشکل اقتصادی روبرو نخواهد شد.

 او در طول سفر کوتاهش تمام تلاش خود را کرد تا به بوریس جانسون ثابت کند که از حمایت کامل کشور آمریکا برخوردار است. اما نکته‌ی مخالفین هم دقیقا همین‌جا مصداق روشنی می‌یابد که حمایت آن کشور از بریتانیا بی‌چون و چرا نخواهد بود و متقابلا آنها نیز درخواست‌هایی را مطرح خواهند کرد که ممکن است به مصلحت این کشور نباشد.

خوب است به این نکته هم اشاره شود که در حال حاضر هر دو حزب کارگر و محافظه کار، یکدیگر را به کارشکنی در برابر خواست مردم متهم می‌کنند وهر کدام از آنها هم ادعای تلاش برای آینده‌ی کشور بریتانیا را دارند. اما به اعتقاد بسیاری رهبران این دو حزب، جرمی کوربین و بوریس جانسون هر دو بیش از آنکه به منفعت حزب و مردم بیاندیشند به فکر حفظ منافع شخصی خود هستند.

 بسیاری معتقدند که جرمی کوربین از محبوبیت کافی در میان مردم و طرفداران حزب برخوردار نیست و کاریزمای نخست وزیر شدن را ندارد؛ به همین جهت اگر از رهبری حزب کنار برود، شانس حزب کارگر در همه پرسی بعدی بیشتر می‌شود.

 به همین دلیل آنها یکی از دلایل شکست حزب کارگر در آخرین همه‌پرسی مقابل ترزا می، را عدم محبوبیت جرمی کوربین می‌دانند. چرا که در آن همه‌پرسی، زمانی‌که نارضایتی مردم از اقدامات ترزا می بسیار زیاد شده بود، فرصت مناسبی بود تا حزب کارگر سکّان رهبری کشور را به‌عهده بگیرد. اما او چهره‌ی کارآمدی نبود و مردم او را به اندازه‌ کافی راسخ و محکم نمی‌دیدند.

شاید به همین دلیل هم، خانم ترزا می در آخرین سخنرانی‌اش از مقابل دفتر نخست وزیری، به او پیشنهاد کرد که از رهبری حزب کنار برود.

در طرف مقابل، بوریس جانسون ایستاده است که می‌خواهد آنچه در توان دارد را به کار بگیرد تا برگزیت اتفاق بیافتد و منتقدین اعتقاد دارند که او با علم به اینکه می‌داند برگزیت بدون توافق برای بریتانیا فاجعه به بار می‌آورد اما بر آن پافشاری می‌کند.

 به نظر می‌رسد، اگر چه طرح جرمی کوربین برای جلب نظر دیگر نمایندگان پارلمان علیه دولت بوریس جانسون، طرحی قابل تامل است، اما معلوم نیست محبوبیت او برای بدست آوردن نخست وزیری به اندازه کافی باشد.

نمایندگان مجلس عوام بریتانیا پس از گذراندن تعطیلات تابستانی از اوایل ماه سپتامبر، سر کار برخواهند گشت و تا آن زمان رهبران هر دو حزب فرصت دارند تا برای خود یارگیری بیشتری انجام دهند.