سیاره عجیبی که به‌تازگی کشف شده دانشمندانی را که در جست‌وجوی حیات فرازمینی‌اند، هیجان‌زده کرده است. پژوهشگرانی از آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا و دانشگاه نیومکزیکو، سیاره فراخورشیدی TOI-1231 b را کشف کردند که دور یک ستاره کوتوله نوع ام- که با نام دیگرش، کوتوله قرمز، هم شناخته می‌شود- در حال گردش است.
دانشمندان توانستند ویژگی‌های این ستاره را مشخص و جرم و شعاع سیاره TOI-1231 b را اندازه‌گیری کنند. این اندازه‌گیری‌ها داده‌های لازم برای محاسبه چگالی و ماده تشکیل‌دهنده اتمسفر این سیاره را در اختیار آن‌ها گذاشت. این سیاره «زیرنپتونی» با ابعادی متوسط و دوره گردش ۲۴ روزه، در مقایسه با فاصله زمین از خورشید، هشت مرتبه به ستاره خود نزدیک‌تر است اما دمای آن شبیه به سیاره ما است؛ زیرا خود کوتوله قرمز در مقایسه با خورشید، کم‌قدرت‌تر است.
اتمسفر این سیاره تقریبا ۳۳۰ درجه کلوین یا ۱۴۰ درجه فارنهایت (برابر با ۶۰ درجه سانتیگراد) است و این موضوع سیاره TOI-1231 b را به یکی از سردترین و کوچک‌ترین سیارات فراخورشیدی در دسترس برای مطالعات جوی که تاکنون کشف شده، تبدیل کرده است. این امکان وجود دارد که در جو آن، ابرهایی در ارتفاع زیاد باشد و احتمالا شواهدی از وجود آب نیز در آن یافت می‌شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
جنیفر برت از آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا به همراه دایانا دراگومیر، استاد بخش فیزیک و نجوم دانشگاه نیومکزیکو، با تاکید بر لزوم مطالعات تکمیلی برای درک اینکه سیاره یاد‌شده دقیقا از چه تشکیل شده است، گفتند: «مشاهدات آینده از این سیاره جدید به ما این امکان را خواهد داد این مسئله را مشخص کنیم که ابرهای آبی در شکل دادن اتمسفر چنین سیاراتی چقدر متداول (یا نادر)اند.»
دراگومیر گفت: «چگالی کم TOI 1231b نشان می‌دهد که این سیاره با اتمسفری واقعی احاطه شده است و سیاره‌ای سنگی نیست. اما ترکیب و گستردگی این اتمسفر هنوز مشخص نیست. سیاره TOI 1231b ممکن است اتمسفری عظیم از هیدروژن (یا هیدروژن-هلیوم) داشته باشد یا اتمسفری چگال از بخار آب. هر کدام از این حالت‌ها بیانگر منشاء متفاوتی است که به ستاره‌شناسان اجازه می‌دهد دریابند که این سیارات در اطراف کوتوله‌های نوع ام (در مقایسه با شکل‌گیری سیارات پیرامون خورشید) چگونه به‌طور متفاوت شکل می‌گیرند.»
دانشمندان با بررسی اینکه آیا گاز این سیارات با انفجار خارج می‌شود و همچنین با جست‌وجوی شواهدی از وجود اتم‌های هیدروژن و هلیوم می‌توانند این کار را انجام دهند؛ آنچه معمولا به‌دلیل پنهان شدنشان پشت گازهای بین‌ستاره‌ای، ناممکن است. اگرچه با درنظر گرفتن اینکه این سامانه سیاره-ستاره‌ای به‌سرعت از زمین دور می‌شود، دانشمندان امیدوارند که این کار را انجام دهند.
برت گفت: «یکی از خیره‌کننده‌ترین نتایج دو دهه دانش سیارات فراخورشیدی این است که تا این‌جا هیچ‌کدام از سامانه‌های سیاره‌ای که کشف کرده‌ایم، شبیه سامانه خورشیدی خودمان به نظر نمی‌رسند. [فهرست سیارات فراخورشیدی] پر است از سیاراتی با اندازه‌های بین زمین و نپتون و مدارهایی به‌مراتب کوچک‌تر از عطارد. از این رو، ما هیچ نمونه محلی قابل مقایسه در اختیار نداریم. این سیاره جدیدی که کشف کرده‌ایم عجیب است‌ـ اما یک گام به آنچه به سیارات همسایه ما شباهت داشته باشد نزدیک‌تر است. در مقایسه با اغلب سیارات گذری که تاکنون شناسایی کرده‌ایم و دماهای سوزان صدها یا هزاران درجه دارند، سیاره TOI-1231 b مسلما سرد است.»
این پژوهش دانشمندان با عنوان «سیاره TOI-1231 b: سیاره‌ای معتدل و متوسط با ابعاد نپتون از مقابل ستاره کوتوله M3 NLTT 24399 گذر می‌کند» در شماره آینده نشریه علمی نجوم (The Astronomical Journal) منتشر خواهد شد.
© The Independent
