تلاش دیپلماتیک آمریکا برای بازگرداندن ناوهای ایرانی از ونزوئلا و کوبا 

یک مقام دولت بایدن: «ناوهای ایرانی، حامل سلاح‌هایی هستند که سال گذشته به ونزوئلا فروخته شد»

«دولت آمریکا با دیگر کشورهای منطقه در تماس و همکاری مداوم است تا اطمینان حاصل کند که کشتی‌ها بازگردانده می‌شوند» - AFP

ایالات‌متحده به کوبا و ونزوئلا هشدار داد که مانع پهلو گرفتن ناوهای ایرانی که به نظر می‌رسد حامل تسلیحات هستند، در بندرهای خود شوند. کاراکاس تمایل دارد از شرایط موجود برای خلاص شدن از تحریم‌های آمریکا استفاده کند. 

یکی از مقام‌های ارشد دولت بایدن به پولیتیکو گفت: «ناو‌های ایرانی، سلاح‌هایی را حمل می‌کنند که سال گذشته و در زمان ریاست جمهوری ترامپ، بین ایران و ونزوئلا درباره آن‌ها توافق شده بود.» اگرچه این مقام نوع سلاح‌ها را مشخص نکرده اما پولیتیکو گزارش کرده که تابستان سال گذشته (۲۰۲۰) خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه ونزوئلا در حال بررسی خرید موشک‌های دوربرد از ایران است. در همان زمان نیز دستیاران ترامپ، به رئیس‌جمهور ونزوئلا درباره خرید سلاح از ایران، هشدار داده بودند.

در حالی‌ که کشتی‌های ایرانی مسافت زیادی را در اقیانوس اطلس پیموده‌اند، آمریکا تلاش دارد که از طریق راه‌حل‌های دیپلماتیک، دو کشور ونزوئلا و کوبا را راضی کند که مانع پهلو گرفتن ناوهای ایرانی شوند. گفته شده ایالات‌متحده به این دو کشور قول داده «اقدام‌های مناسب» را برای رفع «تهدید» از شرکای خود انجام دهد. مقام‌های آمریکایی همچنین از تمایل کاراکاس برای استفاده کردن از شرایط موجود و خلاصی از تحریم‌های آمریکا خبر داده‌اند.

به گفته منابع خبری یکی از ناوهای ایرانی با نام «مکران» شناورهای تندرو تهاجمی را حمل می‌کند و احتمال می‌رود که قرار است به ونزوئلا فروخته شود. تصاویر ماهواره‌ای که شرکت «مکسار تکنولوژی» در اوایل ماه مه سال جاری (۲۰۲۱) از ناو مکران منتشر کرد نشان می‌داد که هفت فروند شناور تندرو تهاجمی روی عرشه آن قرار دارند ولی پس از حرکت کشتی مشخص نبود که آیا همچنان روی عرشه هستند یا خیر.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مقام ارشد دولت بایدن در همین رابطه به پولیتیکو گفت: «تحویل چنین تسلیحاتی، اقدامی تحریک‌آمیز است و شرکای ما را در نیمکره غربی تهدید می‌کند.» او همچنین اعلام کرد: «ایالات‌متحده و شرکایش، این حق را دارند که برای محافظت از خود اقدام‌های لازم را برای جلوگیری از حمل‌ونقل و تحویل چنین سلاح‌هایی انجام دهند.»

دو نفر از مسئولان وزارت دفاع ایالات‌متحده و یکی از نمایندگان کنگره که به دلیل حساس بودن مساله از افشای نام خود پرهیز کردند، نیز گفتند که کاخ سفید قصد دارد از طریق تلاش‌های دیپلماتیک به کاراکاس و هاوانا فشار بیاورد تا اجازه ندهند ناوهای ایرانی در بنادر آن‌ها پهلو بگیرند. آن‌ها همچنین گفتند: «دولت آمریکا با دیگر کشورهای منطقه در تماس و همکاری مداوم است تا اطمینان حاصل کند که کشتی‌ها بازگردانده می‌شوند.»

در همین حال گفته شده که کاراکاس در تلاش است که از شرایط استفاده کند تا از تحریم‌های آمریکا که در دولت ترامپ اعمال شده بود، خلاص شود. تحلیل‌گران به پولیتیکو گفتند که احتمال تخفیف تحریم‌های آمریکا اندک است و از طرف دیگر تهران در تلاش است تا کاراکاس مجوز پهلو گرفتن ناوها را صادر کند.

اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا آمریکا ناوهای حامل سلاح را تهدیدی برای خود می‌داند یا خیر اما پهلو گرفتن این کشتی‌ها در سواحل ونزوئلا می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که دو کشوری که با تحریم‌های آمریکا روبه‌رو هستند، همکاری خود را افزایش داده‌اند. پهلو گرفتن این کشتی‌ها همچنین افزایش نفوذ ایران در نیمکره غربی و توان نیروی دریایی این کشور را نشان می‌دهد.

این مقام ارشد دولت بایدن در گفت‌وگو با پولیتیکو ترامپ را به عنوان «عامل اصلی مشکلات کنونی» دانسته که با خروج از برجام و اعمال تحریم برای ایران و ونزوئلا «وضعیت فعلی» را ایجاد کرده است. 

او گفت: «فروش تسلیحات ایران در دولت قبلی پس از شکست برنامه هسته‌ای و خروج بی‌پروای ترامپ از برجام اتفاق افتاد اما ما در تلاش هستیم که مشکلات را از طریق راه‌حل دیپلماسی حل کنیم.» 

به گفته این مقام دولت بایدن، ایران در سال گذشته برای فشار حداکثری به دولت ترامپ به ونزوئلا اسلحه فروخته است اما «الیوت آبرامز»، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور ایران و ونزوئلا، با رد این اظهارات مقام دولت بایدن، گفت: «آن‌ها بیش از حفاظت از امنیت ملی آمریکا به سرزنش کردن پیشینیان تمایل دارند.» او با بیان اینکه «همه امیدوار هستند دیپلماسی کارساز باشد»، گفت: «اگر دیپلماسی کارساز نبود این دولت باید آماده اقدام شود و اگر آماده نیست نباید دیگران را به دلیل بی‌عملی خود سرزنش کند.»

فرزین ندیمی از انستیتوی سیاست خاور نزدیک واشینگتن، که در زمینه استراتژی نیروی دریایی و صنایع دفاعی ایران تمرکز دارد، گفت: «بیشترین نگرانی وی در مورد تحویل احتمالی شناورهای تندرو تهاجمی به ونزوئلا است که شامل آموزش نیز می‌شود و اگر ایران به ونزوئلا كمك كند تا تاکتیک‌های مشابه روش‌های سپاه پاسداران را در منطقه خلیج‌فارس توسعه دهد، از نظر من در آینده می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد.»

به گزارش پویلیتیکو شناورهای تندرو ایران به‌ تازگی برش‌های گارد ساحلی ایالات‌متحده را در خلیج‌فارس به هم ریخته‌اند و در سال ۲۰۱۶ نیز یک کشتی نیروی دریایی آمریکا را در خلیج‌فارس توقیف کردند.

کیرستن فونتنروز، یکی از اعضای شورای آتلانتیک و از مقام‌های پیشین شورای امنیت ملی در زمان دولت ترامپ پایان یافتن تحریم تسلیحاتی سازمان ملل متحد برای ایران را به معنی صادرات بیشتر تجهیزات نظامی این کشور دانست و گفت: «این به ایران امکان می‌دهد دولت‌های ناکام یا گروه‌های نیابتی را که تهدیدی برای منافع آمریکا هستند، مسلح کند.»