نبرد تنگاتنگ چپ و راست در انتخابات ریاست‌جمهوری پرو

اولین نتایج خبر از پیشتازی کیکو فوجیموری، نامزد راست‌گرا می‌دهد

کیکو فوجیموری با ۵۲.۹ درصد آرا در پیش است - Luka GONZALES / AFP

نخستین نتایجی که از دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری پرو منتشر شدند خبر از پیشتازی کیکو فوجیموری با میزانی بسیار اندک می‌دهند اما در بامداد دوشنبه (۷ ژوئن) به وقت لیما نتیجه نهایی هنوز معلوم نیست.

به گفته اونپی، اداره انتخابات پرو، تاکنون ۴۲ درصد آرا را این نهاد شمرده است. در این میان خانم فوجیموری با ۵۲.۹ درصد آرا در پیش است و پس از او پدرو کاستیو، نامزد چپ‌گرا با ۴۷.۱ درصد قرار دارد. ۷۷ درصد مردم در انتخابات شرکت کرده‌اند.

پدرو کوروتو، رئیس اونپی، گفت این نتایج از حوزه‌هایی است که بیشتر نزدیک به مراکز شمارش بودند، یعنی مناطق شهری. شمردن آرای روستاها و آرای شهروندان خارج از کشور هنوز زمان می‌برد. این مقام از مردم پرو دعوت کرد منتظر نتایج رسمی شوند.

در نظرسنجی‌های پیش از انتخابات هم خانم فوجیموری در مناطق شهری از رقیب خود پیش بود. اما آقای کاستیو، معلم دبیرستانی که در کمال ناباوری به دور دوم رسید و هرگز پیشینه حضور در دولت ندارد، در مناطق روستایی محبوب است.

خانم فوجیموری خود را ادامه‌دهنده راه پدرش، آلبرتو فوجیموری، می‌داند که از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۰ رئیس‌جمهور راست‌گرای پرو بود. مدافعانش او را به دلیل شکست شورشیان مائوئيست گروه «راه درخشان» و ایجاد ثبات اقتصادی در پرو تحسین می‌کنند. مخالفانش به فساد مالی و نقض حقوق بشر در دولت او اشاره می‌کنند و این واقعیت که در نهایت برای فرار از قانون به ژاپن گریخت و آن‌جا پناهنده شد. آقای فوجیموری در سال ۲۰۰۵ هنگام بازدید از شیلی دستگیر شد و در سال ۲۰۰۷ به پرو تحویل داده شد. او به شش سال زندان محکوم شد. در سال ۲۰۰۹ او به اتهام‌های جدیدی در زمینه حقوق بشر متهم شد و به ۲۵ سال زندان محکوم شد. این نخستین بار در تاریخ حقوقی جهان بود که یک رئيس دولت منتخب مردم به کشور خودش استرداد ‌شد، محاکمه شد و به جرم نقض حقوق بشر زندانی ‌شد. رئیس‌جمهور پیشین پرو، پابلو کوچیسنکی، در دسامبر ۲۰۱۷ فوجیموری ۷۹ ساله را عفو کرد. اما دیوان عالی پرو این حکم را لغو کرد و او به زندان بازگشت و هنوز هم در سن ۸۲ سالگی همان‌جا است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

خانم فوجیموری، که پس از طلاق همسر پدرش از او در دوران ریاست‌جمهوری به‌رغم نوجوان بودن به نوعی نقش «بانوی اول‌» کشور را بازی می‌کرد در انتخابات پیشین در سال ۲۰۱۶ هم نامزد بود اما با ۴۹.۹ درصد آرا مقابل ۵۰.۱ درصد به آقای کوچینسکی باخت. این سیاستمدار ۴۶ ساله که درس‌خوانده دانشگاه‌های آمریکایی است حالا دوباره به گود برگشته.

پرو در حالی دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۱ را برگزار می‌کند که با بی‌ثباتی شدید سیاسی دست‌وپنجه نرم می‌کند. کنگره این کشور به‌تازگی رای به برکناری مارتین ویزکارا، رئیس‌جمهوری محبوب با گرایش لیبرال، داد و سپس جانشین آقای ویزکارا، مانوئل مرینو، هم استعفا داد. در نتیجه فرانچیسکو ساگاستی رئيس‌جمهور موقت شد تا چهارمین رئیس‌جمهور پرو در طول پنج سال باشد.

مثل بسیاری کشورهای دنیا، موضوع دنیاگیری ویروس کرونا از اصلی‌ترین موضوع این انتخابات است. به‌رغم پیشرفت چشمگیر در تولید ناخالص ملی و کاهش متوسط فقر، نابرابری هنوز در پرو هم مثل بسیاری کشورهای دیگر آمریکای لاتین بسیار است و خود را در روند کرونا نشان داده. هر دو نامزد قول ایجاد اصلاحات در صنعت معدن را داده‌اند که نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد. اما خانم فوجیموری وعده کمک دولتی به مردم را داده در حالی که آقای کاستیو خواهان تغییرات ساختاری در اقتصاد است.

پیشنهاد خانم فوجیموری این است که به هر خانواده پرویی که فردی را بر اثر کرونا از دست داده‌اند ۱۰ هزار سول (برابر با حدود ۲۶۰۰ دلار) کمک کند و به شرکت‌های کوچک در مجموع ۱۰ میلیارد سول (حدود ۲ میلیارد و ششصد میلیون سول)‌ وام بدهد. از جمله سایر وعده‌های او دادن آب رایگان به مناطقی است که در شبکه لوله‌کشی نیستند و اعطای ۲ میلیون سند زمین به کشاورزان است.

آقای کاستیو در مقابل وعده داده برخی از مهم‌ترین پروژه‌های معدن در کونگا و تینگو ماریا لغو شوند، نظام دستمزد بازنشستگی اصلاح شود، دانشگاه‌های دولتی مرکزی‌زدایی شوند و برای بهبود صنعتی‌سازی کشور، وزارت علم و فناوری تشکیل شود.

از او شنیده‌ایم که: «ما با تجدید قراردادها با شرکت‌های بزرگ، همان شرکت‌های معدنی که ثروت کشورمان را می‌برند، این ثروت را احیا می‌کنیم. چطور می‌شود در کشوری به این ثروتمندی این همه بدبختی و نابرابری داشت و آن‌هایی که کار نمی‌کنند به بیشترین سود برسند؟»

«دیگر در کشور غنی، فقیر نخواهیم بود» یکی از شعارهای اصلی کاستیو است. او اولین بار در جریان اعتصاب معلمان پرو در سال ۲۰۱۷ به شهرت رسید و حالا نامزد حزب چپ‌گرای «پروی آزاد» است که در سال ۲۰۰۷ به عنوان جنبشی سیاسی بنیان‌گذاری شد و در سال ۲۰۱۶ به حزبی سیاسی تبدیل شد. این حزب گرایش‌های مختلف سوسیالیستی را در خود دارد و البته برخی مواضعش، مثلا در زمینه حقوق تراجنسیتی‌ها،‌ محافظه‌کارانه هستند. حزب، خودش را طرفدار مارکسیسم-لنینیسم و ماریاتگوئیسم می‌داند که اشاره‌ای است به خوزه کارلوس ماریاتگوئی، چهره برجسته مارکسیسم در پرو که در سال ۱۹۳۰ در سن ۳۵ سالگی درگذشت و از مهم‌ترین متفکران تاریخ معاصر آمریکای لاتین به حساب می‌آید.

نامزد این حزب در سال ۲۰۱۶ پیش از برگزاری انتخابات از صحنه کنار رفت و بنابراین اولین حضور انتخاباتی آن در این سطح است. حزب در انتخابات کنگره در ژانویه ۲۰۲۰ تنها به ۳.۴ درصد آرا رسید و در نتیجه هیچ کرسی‌ای کسب نکرد. در حال حاضر یکی از ۲۵ فرمانداری مناطق پرو به این حزب تعلق دارد و ۹ نفر از اعضای شوراهای منطقه‌ای، پنج نفر از استاندارها و ۲۹ نفر از بخشدارها هم به آن تعلق دارند. در مقابل حزب خانم فوجیموری «نیروی مردمی» نام دارد و در سال ۲۰۱۰ به دست خودش بنیان‌گذاری شد. این حزب ۱۴ کرسی در کنگره دارد اما هیچ‌یک از ۲۵ فرمانداری منطقه‌ای پرو را در اختیار ندارد. چهار عضو شوراهای منطقه‌ای، سه استان‌دار و ۴۶ بخشدار از این حزب هستند. حزب در هر سه انتخابات گذشته خانم فوجیموری را نامزد کرده است.