«اسب تروای دارویی»، شبیخون به یاخته‌های سرطانی

این روش جدید یاخته‌های سرطانی و باکتری‌ها را بدون آسیب رساندن به بافت‌های سالم نزدیک آنها از بین می‌برد

محققان می‌گویند برای تأیید ایمنی و سرعت این دارو برای درمان سرطان در مراحل اولیه آن، آزمایش‌های بیشتری لازم است- SAUL LOEB / AFP

در تحولی نویدبخش، محققان موفق به ساختن دارویی «اسب تروایی» شدند که یاخته‌های سرطانی و باکتری‌ها را بدون آسیب رساندن به بافت‌های سالم نزدیک آن از بین می‌برد.

البته این محققان می‌گویند برای تأیید ایمنی و سرعت این دارو برای درمان سرطان در مراحل اولیه آن، آزمایش‌های بیشتری لازم است. آن‌ها همچنین امیدوارند که این دارو به مقابله با باکتری‌های مقاوم در برابر داروها نیز کمک کند.

محققان دانشگاه ادینبورگ مولکول‌های کوچک سرطان‌کُشی به نام SeNBD را با یک ترکیب غذایی شیمیایی به هم آمیختند تا بتوانند یاخته‌های بیمار را برای بلعیدن آن فریب دهند. آن‌ها در این آزمایش‌ها از یاخته‌های گورخرماهی و انسان استفاده کردند.

به گفته این دانشگاه، یاخته‌های سرطانی حریص هستند و اصولاً برای بقا، به مصرف مقادیر زیادی غذا (بیشتر، از یاخته‌های سالم) نیاز دارند. وقتی مولکول‌های SeNBD با ترکیبات غذایی آمیخته می‌شوند، تبدیل به ‌«طعمه‌ای عالی» برای یاخته‌های سرطانی می‌شوند و آن‌ها متوجه ماهیت سمی آن نمی‌شوند.

مخترعان این ترکیب را «کلاهک سوخت‌وسازی» نامیده‌اند. در این روش، پزشک پس از استقرار یاخته‌ها، با قرار دادن آن‌ها در معرض نور مرئی، خاصیت سرطان‌کشی‌شان را فعال می‌کند و به این ترتیب دقت درمان بالا می‌رود.

به گفته این دانشگاه، این کار احتمال تخریب بافت‌های سالم از سوی SeNBD را کاهش می‌دهد و می‌تواند از بروز عوارض جانبی مصرف سایر داروهای ضد سرطان، مانند ریزش مو، جلوگیری کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مارک وِندرِل، استاد ارشد دانشگاه، محقق ارشد این طرح تحقیقاتی و مدیر بخش شیمی انتقالی و تصویربرداری زیست پزشکی در دانشگاه ادینبورگ، گفت: «این تحقیق نشان‌دهنده پیشرفتی مهم در طراحی روش‌های درمانی جدید است که می‌تواند به سادگی با تابش نور فعال شود و در مجموع روشی بسیار بی‌خطر است.»

«مولکول SeNBD یکی از کوچک‌ترین داروهای حساس به نوری است که تاکنون ساخته شده است و مانند اسب تروا عمل می‌کند. به این ترتیب، فرصت‌های تازه بسیاری فراهم می‌شود تا بتوان برای نابود کردن یاخته‌های زیان‌بار، داروهای دخالت‌گری ساخت که به بافت‌های سالم اطراف آسیب نمی‌زنند.»

دکتر سام بنسون، پژوهش‌گر فوق‌دکترای این دانشگاه، می‌گوید این دارو «مستقیم و بی‌فشار» (front door of the cell) وارد «یاخته» مورد نظر می‌شود و دیگر نیازی نیست «راهی برای غلبه بر موانع دفاعی این یاخته پیدا کند.»

یافته‌های این تحقیق در مجله ارتباطات طبیعت (Nature Communications) چاپ شده است.

طبق افسانه‌های یونانی، «اسب تروا» تندیس چوبی بزرگی بود که جنگ‌جویان یونانی برای راه یافتن به شهر تروا به کار گرفتند. شماری از آن‌ها درون آن اسب مخفی شدند و بقیه وانمود به  عقب‌نشینی از جنگ با اهالی تروا کردند. اهالی تروا نیز گمان کردند این اسب هدیه‌ای از سوی خدایان است و آن را به درون شهر بردند. جنگ‌جویان هم پس از ورود اسب به داخل شهر، از آن بیرون آمدند و شهر را تسخیر کردند.

گزارش تکمیلی در پرس اسوسییشن

© The Independent