ناسا دست از سر سیاره جهنمی برنمی‌دارد

پرسش هیجان‌انگیز: آیا زهره روزی مانند زمین سکونت‌پذیر بوده است؟

ناسا می‌گوید دو کاوشگر به سیاره زهره خواهد فرستاد، با این امید که شناخت بیشتری از این سیاره جهنمی پیدا کند. تصور می‌شود که این نزدیک‌ترین سیاره همسایه ما زمانی محیط نسبتا مناسبی داشته و حتی برای حیات بیگانه، از پیش زمینه‌های سکونت‌پذیری را داشته است. زهره ویژگی‌های بسیار شبیه به زمین دارد و چه بسا زمانی اقیانوس یا جوی شبیه به جو زمین داشته است. اما اینک سیاره‌ای است که اغلب به جهنم تشبیه می‌شود؛ سیاره‌ای به شدت داغ با ابرهایی از سولفوریک اسید. 

دانشمندان و عموم مردمی که اغلب روی سیارات مشهورتر و بیشتر مطالعه شده‌ای مانند مریخ تمرکز کرده بودند، مدت‌های طولانی توجهی به این سیاره نشان نمی‌دادند. اما این سیاره سال گذشته (۲۰۲۰) (زمانی که دانشمندان از پیدا شدن امواج الکترومغناطیسی خبر دادند که احتمالا نشان می‌دادند که در حال حاضر حیات بیگانه در این سیاره وجود دارد) مورد توجه عمومی قرار گرفت.

سیاره زهره پس از انجام دو ماموریت بازدیدی که ناسا به عنوان بخشی از رقابت اکتشافی تدارک دیده، توجه عمومی را بیش از این‌ها نیز به خود جلب خواهد کرد. به گفته ناسا این دو ماموریت - به نام‌های «داوینچی پلاس» و «وریتاس» - از بین یک فهرست چهارتایی و در یک فرایند داوری دقیق و رقابتی بر پایه «ارزش علمی و امکان انجام طرح‌های توسعه آن‌ها» انتخاب شدند. هر کدام از این دو ماموریت فضایی بودجه‌ای ۵۰۰ میلیون دلاری دارد و انتظار می‌رود که این دو کاوشگر بین سال‌های ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ پرتاب شوند.

داوینچی پلاس (که نام آن از حروف ابتدای کلمات بررسی گازهای نجیب در اعماق اتمسفر زهره، شیمی و تصویربرداری ساخته شده است) قرار است جو این سیاره را اندازه بگیرد تا مشخص شود زهره چگونه شکل گرفته و تغییر کرده است. این پژوهش همچنین قرار است این مسئله را روشن کند که آیا سیاره زهره اقیانوس داشته است یا نه. این کاوشگر، ساختاری کروی خواهد داشت و حین فرو افتادن در اتمسفر ضخیم این سیاره، و هم‌زمان با فرود خود تلاش می‌کند دریابد که چرا جو زهره به شکل امروزی در آمده و ضخیم و داغ و جهنمی شده است. داوینچی پلاس همچنین نخستین تصاویر با وضوح بالا از تسِریا (tesserae) یعنی مناطق به شدت ناهموار تغییر شکل یافته سیاره زهره را نیز به زمین خواهد فرستاد. مناطقی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد که ممکن است شبیه به قاره‌های زمین باشد. با شروع این پروژه، این نخستین ماموریت فضایی ایالات متحده پس از گذشت چهل سال برای مطالعه و بررسی جو زهره خواهد بود. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ماموریت فضایی وریتاس نیز مخفف عبارت (قابلیت انتشار ـ گسیلندگی ـ زهره، علوم رادیویی، تداخل‌سنجی رادار دهانه ترکیبی، توپوگرافی و طیف‌سنجی) است و خود سیاره زهره را بررسی خواهد کرد. داده‌های ارسالی به زمین، برای انجام تحقیقاتی استفاده خواهند شد که تلاش می‌کنند دریابند تاریخچه سیاره زهره چگونه پیش رفته و چرا این سیاره به شکل متفاوتی از زمین تغییر و تکامل پیدا کرده است. این کاوشگر با بررسی سیاره زهره به گردآوری اطلاعاتی از الگوهای سطح این سیاره و تهیه یک نقشه سه‌بعدی توپوگرافی از آن خواهد پرداخت و اطلاعاتی در این باره جمع خواهد کرد که آیا زهره می‌توانسته صفحه تکتونیکی و آتشفشانی داشته باشد یا نه. (تکتونیک یا زمین‌ساخت یکی از شاخه‌های زمین‌شناسی است که به بررسی تغییرشکل پوسته یک سیاره در اثر تنش‌ها و کرنش‌های وارده در دوران‌های مختلف آن سیاره می‌پردازد.)

همچنین این موضوع بررسی خواهد شد که این سیاره از چه نوع سنگ‌هایی تشکیل شده است و اینکه آیا آتشفشان‌های فعال، بخار آب به اتمسفر این سیاره وارد کرده‌اند یا نه.

توماس زوربوکن از معاونت علمی ناسا در اظهاراتی می‌گوید: «ما با پژوهش دامنه‌دار و گسترده درباره سیاره‌ای که ناسا در مدت سی سال گذشته از آن بازدیدی نداشته است، در حال احیای برنامه علوم سیاره‌ای خود هستیم.»

او گفت: «با کمک جدیدترین فناوری‌ها که ناسا در مدت سال‌ها ماموریت فضایی و برنامه‌های فناوری، آن‌ها را توسعه و بهبود داده است، اینک ما در حال آغاز یک دهه جدید برای سیاره زهره‌ایم تا دریابیم چگونه یک سیاره شبیه به زمین می‌تواند اینطور به شکل گرم‌خانه (سیاره‌ای با اثر گلخانه‌ای) در آید.»

زوربوکن افزود: «اهداف ما بسیار گسترده است. هدف ما فقط این نیست که تکامل سیارات و سکونت‌پذیری آن‌ها در منظومه شمسی را بفهمیم، بلکه می‌خواهیم این مسئله را فراتر از این مرزها تا سیارات فراخورشیدی (یک زمینه تحقیقاتی نوظهور و هیجان‌انگیز برای ناسا) گسترش دهیم.»

سازمان فضایی (ناسا) گفت که این اتفاق مانند این خواهد بود که انگار ما این سیاره را دوباره کشف می‌کنیم. تام واگنر، یکی از دانشمندان برنامه اکتشافی ناسا گفت: «شگفت‌آور است که ما درباره سیاره زهره بسیار کم می‌دانیم. اما ترکیب نتیجه این دو ماموریت فضایی به ما درباره این سیاره چیزهای بسیاری خواهد آموخت. از ابرهای آسمان زهره گرفته تا آتش‌فشان‌هایی که روی سطح آن قرار دارند یا تا هسته این سیاره‌.»

این دو فناوری نشان داده شده، در کنار ماموریت فضایی اصلی به فضا پرتاب خواهند شد. وریتاس یک ساعت اتمی به همراه خواهد داشت و یکسری تجهیزاتی را آزمایش خواهد کرد، تجهیزاتی که می‌توانند به این منظور استفاده شوند که به صورت خودکار عمل کنند و علوم رادیویی را بهتر و دقیق‌تر پیاده کنند. داوینچی پلاس، طیف‌سنجی به همراه دارد که از آن در تلاش برای شناسایی چیزی در جو زهره استفاده می‌شود که عامل جذب حدود نیمی از انرژی خورشیدی و گرم شدن این سیاره است.

© The Independent

بیشتر از علوم