قاچاق معکوس انسولین قلمی یا عدم تخصیص ارز مورد نیاز؟

در ایران بیش از پنج میلیون بیمار دیابتی زندگی می‌کنند که بیش از ۸۰ درصد آن‌ها به انسولین قلمی نیاز دارند

Niklas HALLE'N / AFP

رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، علت اصلی کمبود انسولین در کشور را قاچاق معکوس دانست و گفت: «آمارها نشان می‌دهد که میزان واردات این دارو در سال جاری بیشتر از سال گذشته بوده اما در عین حال هنوز در بازار کمیاب است.»

اما متخصصان حوزه بهداشت و درمان می‌گویند، قاچاق معکوس انسولین به زنجیره سرد نیاز دارد و درصورتی‌که این ادعا درست باشد محموله‌های انسولین از طریق مرزهای رسمی و در مقابل چشمان دولت از کشور خارج می‌شوند. از طرف دیگر سازمان غذا و دارو نیز عدم تخصیص ارز مورد نیاز از سوی بانک مرکزی را دلیل اصلی کمبود انسولین در کشور اعلام کرده است. در ایران بیش از پنج میلیون بیمار دیابتی زندگی می‌کنند که بیش از ۸۰ درصد آن‌ها به انسولین قلمی نیاز دارند. دارویی که انگار قرار نیست بحران آن پایان بیابد. 

بحران انسولین در کشور از مهرماه سال ۹۸ آغاز شد اما ریشه آن را باید در سال ۹۷ جستجو کرد وقتی‌که تحریم‌های آمریکا علیه ایران شدت یافت و به دنبال تنش‌هایی که در بازار ارز ایجاد شد، دولت اعلام کرد برای واردات برخی کالاهای اساسی از جمله دارو ارز ۴۲۰۰ تومانی اختصاص پیدا می‌کند.  

وعده‌ای که به گفته متخصصان حوزه بهداشت و واردکنندگان دارو یا محقق نشد یا در اختیار افراد سودجو قرار گرفت و در نهایت کار به آنجا رسید که بحران کمبود انسولین در کشور به مرحله هشدار برسد. 

محمود نجفی عرب، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، یکی از کسانی است که ریشه اصلی کمبود انسولین در کشور را ارز ۴۲۰۰ تومانی و قاچاق معکوس می‌داند او در مصاحبه جدید خود با ایسنا گفت: « انسولین قلمی با دلار ارزان وارد کشور می‌شود اما افراد سودجو از طریق قاچاق معکوس آن را به خارج از کشور منتقل کرده و با دلار آزاد می‌فروشند.» 

پیشتر حیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو نیز قاچاق معکوس انسولین قلمی به کشورهای مجاور را از دلایل کمبود انسولین در کشور برشمرده بود اما در عین حال گفت که عدم تامین ارز مورد نیاز مشکلات کمبود انسولین در کشور را به وجود آورده است.  

رئیس سازمان غذا و دارو نیز در اسفند سال گذشته دلیل اصلی کمبود انسولین در کشور را محدودیت منابع ارزی و عدم تخصیص به‌موقع و کافی ارز از سوی بانک مرکزی اعلام کرده بود. به گفته محمدرضا شانه‌ساز در میان داروهای وارداتی بیشترین ارزبری را انسولین دارد و سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار برای واردات انسولین قلمی هزینه می‌شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

بیماران دیابتی که به خصوص در دوران همه‌گیری کرونا به مراقبت‌های درمانی بیشتری نیاز داشتند، برای تامین داروی مورد نیاز خود به تنگنا افتادند در حالیکه هیچ‌ پاسخ روشنی نیز دریافت نکردند. وزارت بهداشت هم پس از ایجاد بحران کرونا با سهمیه‌بندی و تجویز انسولین‌های تولید داخل که کیفیت قابل‌اطمینان را نداشتند، نه‌تنها باری از دوش بیماران دیابتی برنداشت که بر مشکلات آن‌ها افزود. 

مسئله قاچاق معکوس انسولین به خارج از کشور در حالی مطرح می‌شود که گزارش‌های سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد مشکل اصلی کمبود انسولین در کشور عدم تخصیص ارز مورد نیاز است. ضمن اینکه حتی اگر قاچاق معکوس انسولین به کشورهای مجاور درست باشد باز این سؤال پیش می‌آید که محموله‌های انسولین مورد نیاز داخلی چگونه با کامیون‌های مجهز به زنجیره سرد از مرزهای رسمی کشور و در مقابل چشمان دولت از کشور خارج می‌شود. 

حدود پنج میلیون نفر در ایران به دیابت مبتلا هستند و بیش از ۸۴ درصد آن‌ها به دلیل آسان‌تر بودن از انسولین قلمی استفاده می‌کنند. 

دیابت یک بیماری زمینه‌ای است که به‌خصوص در دوران همه‌گیری کرونا به کنترل و مراقبت بیشتری نیاز دارد با این همه بیماران دیابتی در ماه‌های گذشته بارها با استیصال و اضطراب ناشی از نایاب شدن داروی مورد نیازشان روبرو بودند.