کارگران و زنان در ایران، محکوم به ساعات کار طولانی هستند

کار زیاد خطر مرگ را تا ۳۵ درصد افزایش می‌دهد 

طبق اعلام مرکز آمار ایران، حدود چهار میلیون زن در کشور بیرون از خانه شاغل هستند - ATTA KENARE / AFP

 یافته‌های یک مطالعه مشترک میان سازمان بهداشت جهانی و سازمان جهانی کار اثبات کرده است که کار زیاد، خطر سکته و مرگ را افزایش می‌دهد. سازمان بهداشت جهانی پیش از این نیز اعلام کرده بود که ساعات طولانی کار باعث مرگ صدها هزار نفر در طول سال می‌شود، و از نتایج پژوهش جدید در ۱۹۴ کشور نیز چنین برمی‌آید که بیش از ۵۵ ساعت کار در طول هفته، خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را تا ۳۵ درصد افزایش می‌دهد. در ایران بیش از ۷۰ درصد کارگران با وجود تحمل ساعات کار طولانی، زیر خط فقر هستند و بسیاری از زنان، هم‌زمان در بیرون و داخل خانه کار می‌کنند. 

پیش‌بینی سازمان جهانی بهداشت این است که روند مرگ‌ومیر افراد به دلیل ساعات کار طولانی، در سال‌های اخیر رو به وخامت گذاشته است و با بحران ویروس کرونا نیز تشدید شده است. نخستین مطالعه جهانی درباره مرگ‌ومیر افراد به دلیل ساعات کار طولانی، مربوط به سال ۲۰۱۶ بود که نشان می‌داد فقط در طول یک سال، ۷۴۵ هزار نفر بر اثر سکته مغزی و بیماری‌های قلبی مرتبط با ساعات کار طولانی جان باخته‌اند، و این رقم نسبت به سال ۲۰۰۰ میلادی رشد ۳۰ درصدی داشته است.

فقر، مشکلات اقتصادی و باورهای سنتی، مهم‌ترین دلایل کار زیاد افراد هستند. اغلب کسانی که ناگزیر به انجام کار در ساعات طولانی و در دو یا سه شیفت کاری می‌شوند، وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند و به قول «ماریا نیزا»، مدیر گروه محیط‌زیست، تغییرات اقلیمی و بهداشت سازمان بهداشت جهانی، کارگر هستند. او راه پیشگیری از مرگ‌ومیرهای ناشی از کار زیاد را حمایت از کارگران می‌داند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

به گزارش یورو نیوز به نقل از ماریا نیزا، نتایج تحقیقات اخیر نشان داده است که ۷۲ درصد قربانیان کار زیاد، مردان میان‌سال و سالمند هستند و ساکنان جنوب شرقی آسیا، از جمله چین، ژاپن و استرالیا، بیشترین آسیب را دیده‌اند.

نتایج این مطالعه که بازه زمانی سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ را در نظر گرفته و در ۱۹۴ کشور انجام شده است، نشان می‌دهد که بیش از ۵۵ ساعت کار در هفته، در مقایسه با ۳۵ تا ۴۰ ساعت کار در هفته، خطر سکته مغزی را ۳۵ درصد و خطر مرگ ناشی از عارضه قلبی را ۱۷ درصد افزایش می‌دهد. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که دست‌‌کم ۹ درصد افراد در جهان ساعات کار طولانی دارند.

این تحقیق در دوران همه‌گیری کرونا انجام نشده است، اما سازمان بهداشت جهانی بر این باور است که همه‌گیری می‌تواند روند افزایش ساعات کاری را تشدید کند. این سازمان از کارفرمایان دعوت کرده است که به خاطر منافع خودشان هم که شده است، ساعات کاری کارکنان را کاهش دهند تا بهره‌وری افزایش یابد.

ساعات طولانی کار در بسیاری از نقاط دنیا از جمله ایران، ارتباط مستقیم با وضعیت اقتصادی افراد دارد. با آن که ماده ۵۱ قانون کار در ایران تأکید کرده است، ساعات کار هفتگی نباید از ۴۴ ساعت در هفته تجاوز کند، اما هم در مشاغل رسمی و هم در حوزه‌هایی که اقتصاد غیررسمی جریان دارد، بسیاری از افراد در دو و گاهی حتی سه شیفت، کار می‌کنند. اغلب این افراد کارگران و اقشار کم‌درآمد جامعه هستند که برای تامین مایحتاج ضروری خانواده و تامین هزینه‌های مسکن با چالش‌های جدی مواجه می‌شوند و چاره‌ای جز تحمل ساعات طولانی کار ندارند.

بر اساس آخرین آمار رسمی اشتغال، کل جمعیت کار ایران در زمستان ۱۳۹۸ حدود ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر بوده است که گفته شده بیش از ۷۰ درصد آن‌ها زیر خط فقر قرار دارند. شرایط دیگر اقشار کم‌درآمد نیز تعریفی ندارد، و کم نیستند کسانی که دو شغله هستند و در دو شیفت کار می‌کنند تا به اصطلاح دخل و خرجشان با هم جور شود. 

وضعیت زنان شاغل که مسئولیت امور خانه را نیز بر عهده دارند، به همین صورت است. طبق اعلام مرکز آمار ایران، حدود چهار میلیون زن در کشور بیرون از خانه شاغل هستند که بسیاری از آن‌ها علاوه بر کار در محیط بیرون از خانه باید یک شیفت دیگر را نیز در خانه با انجام امور منزل بگذرانند و این در حالی است که هنوز فرهنگ‌سازی لازم برای آن که کار در خانه به عنوان یک شغل محسوب شود، ایجاد نشده است و اندک قوانین حمایتی موجود هم به شکل صحیح در مورد زنان اجرا نمی‌شود و همچنان در بسیاری از خانواده‌ها این زنان هستند که باید هم‌زمان هم در بیرون از خانه کار کنند و هم به‌تنهایی مسئولیت انجام امور خانه و فرزندان را بر عهده دارند.