هراس دختران و زنان از بازگشت طالبان، واقعی است

فعالان زن  کوشیده‌اند با برگزاری تجمع، به افزایش خشونت‌ها و تهدیات علیه زنان اعتراض کنند

تقویت احتمال بازگشت طالبان به قدرت، بار دیگر دختران و زنان افغان را نگران کرده است- عکس از سیحون نیوز

در تازه‌ترین مورد از خشونت علیه دختران و زنان افغانستان، بیش از ۶۰ نفر در بمب‌گذاری در نزدیکی یک مدرسه دخترانه جان باختند. حمله با یک خودرو انتحاری صورت گرفته است و گفته می‌شود دو بمب یا مین کار گذاشته شده هم بر سر راه نجات‌یافتگان از انفجار اول منفجر شده و باعث افزایش تلفات شده است.

دولت افغانستان، گروه طالبان را عامل این حمله می‌داند، ولی طالبان با محکوم کردن حمله گفته‌اند که در آن مشارکتی نداشته‌اند.

با آن که درگیری و خشونت‌های مداوم در چهار دهه اخیر و در جنگ‌های متعدد جان همه افغان‌ها را گرفته است و زن و مرد و کودک و بزرگسال را قربانی خود کرده است، اما زنان و دختران افغان به طرز خاص‌تر و گسترده‌تر در این روزها احساس وحشت می‌کنند.

مذاکرات صلح بین دولت افغانستان و گروه طالبان و تقویت احتمال بازگشت طالبان به قدرت، بار دیگر دختران و زنان افغان را نگران کرده است. فرماندهان و رهبران گروه طالبان خواستار بازگشت مقررات اسلامی و تشکیل نوعی امارت اسلامی در جامعه هستند. در دوران سلطه و حکومت طالبان بر افغانستان در بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، آنان مقررات سختگیرانه‌ای در مورد حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی وضع کردند. مدارس دخترانه نیز تعطیل شد و بسیاری از دختران از تحصیل محروم شدند. 

 سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ و تشکیل یک حکومت جدید، این امیدواری را در بین زنان و دختران افغان دامن زد که می‌توانند به حقوق برابر با مردان دست یابند و بار دیگر در فعالیت‌های اجتماعی حضوری پر رنگ داشته باشند. سیما سمر، چهره سرشناس حوزه حقوق زنان، به عنوان وزیر امور زنان انتخاب شد و بسیاری از زنان به پارلمان راه یافتند و اگر چه اکثریت پارلمان همچنان در اختیار مردان بود، ولی صدای زنان در بسیاری از نطق‌های پارلمانی شنیده می‌شد. شماری از زنان نیز به عنوان وزیر انتخاب شدند. حبیبه سرابی به عنوان اولین والی یا استاندار زن برای ولایت بامیان برگزیده شد. برخی از دختران افغان توانستند در جایگاه خلبان به خطوط هوایی افغانستان برگردند. در شرایطی که در دوران طالبان پلیس مذهبی و رعایت اجباری اصولی چون «امر به معروف»، مانع حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی بود، نیروی پلیس بعد از طالبان در کشور، شاهد حضور شماری از فرماندهان زن بود. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در عرصه فعالیت‌های مدنی نیز زنان روز به روز تشکل‌های بیشتری برای دفاع از حقوق مدنی خود و دیگر شهروندان افغان تشکیل دادند. در حالی که در سال‌های نخست بعد از سقوط طالبان این نوع فعالیت‌ها فقط محدود به افرادی مانند سیما سمر، رئیس کمیسیون حقوق بشر أفغانستان، بود، در طول بیست سال پس از سرنگونی طالبان تشکل‌های پرشماری از سوی زنان افغانستان و در حوزه های مختلف تشکیل شد. زنان افغانستان در حوزه ورزش نیز به فعالیت گسترده‌ روی آوردند و این در حالی بود که روزگاری و در عصر طالبان، در ورزشگاه کابل زنان را شلاق می‌زدند و یا در اماکن مختلف اعدام و سنگسار می‌کردند.

 در حوزه رسانه‌ها نیز طی دو دهه گذشته بسیاری از خبرنگاران و چهره‌های تلویزیونی و رادیویی و مطبوعاتی زن پا به عرصه گذاشتند. در عرصه سینما، بازیگران و  کارگردانان زن پس از سال‌ها فرصت یافتند تا توانایی‌های خود را نشان دهند و حالا ریاست «افغان‌فیلم» را  صحرا کریمی، کارگردان زن، برعهده دارد. حضور خواننده‌های زن نیز بخش مهمی از روندِ پیشبرد نهضت بازگشت زنان به عرصه‌های عمومی بود. از معروفترین زنان هنرمند آوازخوان افغانستان آریانا سعید است، خواننده‌ای که بارها با تهدید نیروهای افراطی روبه‌رو شده و به مرگ تهدید شده است. 

تمام این فعالیت‌ها در بیست سال گذشته، تحت فشار شدید مخالفان زنان و تهدیدهای مداوم علیه آن‌ها پیش برده شده است، حالا اما نشانه‌هایی از بیشتر شدن تهدیدات علیه فعالیت های سیاسی- اجتماعی زنان و دختران افغان به چشم می‌خورد.

بمب‌گذاری در نزدیکی مدارس دخترانه تازه‌ترین نشانه است، اما موارد بیشتری قابل ذکر است. شمار زیادی از خبرنگاران زن افغان در ماه های گذشته تهدید شده‌اند و از آن‌ها خواسته شده است که این شغل را کنار بگذارند. تعدادی از زنانی که به این هشدارها توجهی نکرده‌اند، هدف قرار گرفته و کشته شده‌اند. شمار دیگری نیز از ترس جان یا شغل خبرنگاری را کنار گذاشته‌اند، یا از کشور خارج شده‌اند. 

فعالان زن  کوشیده‌اند با برگزاری تجمعات اعتراضی نسبت به افزایش خشونت‌ها و تهدیات علیه زنان اعتراض کنند. در هیات مذاکره کننده دولت افغانستان با طالبان نیز فقط هنگامی مشارکت محدود زنان پذیرفته شد که اعتراضات متعددی به حضور نداشتن زنان در هیات مذاکراتی دولت صورت گرفت.

مجموع این شواهد و قراین نشان می‌دهد که دختران و زنان بیش از هر گروه و قشر دیگری از جامعه افغانستان از تبعات توافق صلح بین دولت و طالبان و احتمال از دست دادن حقوقی که در بیست سال گذشته با تلاش و هزینه بسیار به دست آورده‌اند، نگران هستند. زنان و دختران افغان این روزها به طرزی جدی نگران هستند و واقعا ترسیده‌اند. هم از کشته شدن در بمب گذاری‌ها و ترورها، و هم از آینده‌ اجتماعی نامعلوم و چه بسا تاریک خود پس از توافق دولت و طالبان.

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه