بایدن «نسل‌کشی» ارمنیان را به‌رسمیت می‌شناسد

در صورت اعلام رسمی بایدن در این زمینه، ترکیه به‌طور قطع واکنش تندی به آن خواهد داشت

بایدن سال گذشته درطول کارزار انتخاباتی خود، متعهد شد که برای کشتار ارمنیان از واژه «نسل‌کشی» استفاده کند- Brendan Smialowski / AFP

بنابر گزارش‌ها، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، قصد دارد روز شنبه، چهارم اردیبهشت‌ماه (۲۴ آوریل) در یک سخنرانی اعلام کند که «نسل‌کشی ارمنیان» را به‌رسمیت می‌شناسد.  

روز ۲۴ آوریل به‌عنوان سالگرد نمادین آغاز کشتار بیش از یک‌‌ونیم میلیون ارمنی ساکن سرزمین‌های زیر کنترل امپراتوری عثمانی در سال ۱۹۱۵و دوره جنگ جهانی اول، در نظر گرفته شده است. هر سال در این روز، ارمنیان در کنار گروه‌های دیگری از مردم، برای گرامی‌داشت یاد کشته‌شدگان و همچنین محکوم‌کردن این نسل‌کشی، در نقاط مختلف جهان مراسم و تجمع‌هایی برگزار می‌کنند. 

مرکز امپراتوری عثمانی ترکیه کنونی بود، اما دولت ترکیه به‌عنوان جانشین دولت عثمانی، هرچند کشتار ارمنیان در آن دوران را پذیرفته است، آمار ارمنیان کشته‌شده را اغراق‌آمیز خوانده و اطلاق «نسل‌کشی» بر این کشتار را نمی‌پذیرد؛ بنابراین در صورت اعلام رسمی بایدن در این زمینه، به‌طور قطع واکنش تندی به آن خواهد داشت. 

مولود چاووش‌اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، روز سه‌شنبه، ۳۱ فروردین‌ماه، پیشاپیش با انتشار بیانیه‌ای هشدار داد که هرگونه اقدام احتمالی دولت آمریکا در زمینه به‌رسمیت شناختن کشتار ارمنیان به‌عنوان «نسل کشی»، به روابط دو کشور آسیب خواهد زد و از بایدن خواست که این کار را انجام ندهد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پیش از این، مجلس نمایندگان آمریکا، آبان‌ماه ۱۳۹۸، در قطعنامه‌ای با اکثریت قاطع، کشتار ارمنیان را به‌عنوان «نسل‌کشی» به‌رسمیت شناخت؛ کمتر از یک‌ماه بعد، سنای ایالات متحده آمریکا نیز به این قطعنامه رأی مثبت داد. پس از تصویب این قطعنامه در کنگره آمریکا، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، تهدید کرد که در اقدامی تلافه‌جویانه، نسل‌‌کشی بومیان آمریکایی را به‌رسمیت خواهد شناخت و درپی این تهدید، دولت ترامپ قطعنامه کنگره مبنی‌بر به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی ارمنیان را رد کرد.

بایدن سال گذشته درطول کارزار انتخاباتی خود، متعهد شد که برای کشتار ارمنیان از واژه «نسل‌کشی» (genocide) استفاده کند، اما مشخص نبود که آیا به این وعده عمل می‌کند، یا همچون رئیس جمهوری های پیشین آمریکا، این موضوع را به فراموشی می‌سپارد.   

اما به گفته منابع آگاه، سیاست داخلی و خارجی دولت بایدن بر حقوق بشر متمرکز است  و در نتیجه رئیس جمهوری زمان را مناسب دیده تا تصدیق کند که کشتار ارمنیان در دوره امپراتوری عثمانی در واقع یک «نسل‌کشی» بوده است.

علاوه‌بر این، جمهوری‌خواهان و دموکرات‌های کنگره آمریکا به‌زور مشترک بایدن را برای اتخاذ موضعی سختگیرانه‌تر در قبال ترکیه، تحت فشار گذاشته‌اند. ماه گذشته بیش از ۳۵ سناتور آمریکایی در نامه‌ای از بایدن خواسته بودند که نسل‌کشی را به‌رسمیت بشناسد و روز چهارشنبه، اول فروردین‌ماه نیز بیش از یک‌صد عضو کنگره از او خواستند که در رابزه با موضوع نسل‌کشی ارمنیان، «تعهدات خود را دنبال کند و حقیقت را بگوید». 

روز شنبه، ۲۴ آوریل امسال، در یک‌صد و ششمین سالگرد این نسل‌کشی، انتظار می‌رود که با اعلام جو بایدن، آمریکا نیز به‌طور رسمی به جمع دست‌کم ۳۰ کشور دیگر (ازجمله فرانسه و آلمان)  قرار گیرد که وقوع «نسل‌کشی» درمورد ارمنیان را به‌رسمیت شناخته‌اند.