سوریه و سناریوهای انتخابات ریاست جمهوری پس از جنگ

ناظران بی‌طرف سیاسی می‌گویند نتیجه انتخابات پیش رو در سوریه هر چه باشد به نفع بشار اسد تمام خواهد شد

پوستر بشار اسد در شهر حلب- AFP

اسکای نیوز عربی، در گزارشی تحلیلی می‌نویسد: پارلمان سوریه اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری این کشور در تاریخ ۲۶ ماه مه برگزار خواهد شد و فرصت داوطلبی برای نامزد شدن از روز دوشنبه باز خواهد شد.

پیروز انتخابات هرکس که باشد، برای هفت سال زمامدار سوریه خواهد بود. بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور، در انتخابات پیشین در سال ۲۰۱۴، با ۸۸ درصد آرا پیروز شد.

سوریه در هفته سال گذشته صحنه جنگ و درگیری‌های خونین بوده است. دولت که در زمان برگزاری انتخابات به سختی یک‌سوم کشور را تحت کنترل داشت، اکنون بیش از دوسوم جغرافیای سوریه را تحت سیطره دارد و به گفته ناظران، نتیجه انتخابات پیش رو هر چه که باشد به نفع بشار اسد خواهد بود.

ناظران می‌گویند برای نظام موجود در کشور جایگزینی وجود ندارد و در توجیه این نظر، به شرایط فاجعه‌بار حاصل از جنگ در کشور، و این واقعیت اشاره می‌کنند که نیروهایی که خود را به عنوان اپوزیسیون ارائه می‌دهند شکست خورده‌اند. آنان می‌گویند حتی مدل‌هایی که  نیروهای اپوزیسیون در مناطق تحت کنترل خود ارائه داده‌اند عملکردی بدتر از نظام فعلی داشته‌اند و به گروه‌های تحت استخدام و اجیرشده‌ و طعمه کشورهای دیگر در خاک سوریه تبدیل شده‌اند، مانند ترکیه که بخش‌های وسیعی از شمال سوریه را اشغال کرده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

ناظران بی‌طرف معتقدند در کوتاه‌مدت و میان‌مدت راه‌حلی برای معضل سوریه متصور نیست. آنان می‌گویند بقای بشار اسد در قدرت یک گزینه توافقی بین‌المللی و منطقه‌ای است، بویژه در نبود جایگزین واقعی و مقبول و در سایه شکست فاجعه‌بار نیروهای «اپوزیسیون».

رویکردهای بین‌المللی بدون راه‌حل، از اداره بحران سوریه باز مانده‌اند و بهترین مثال این امر انتخابات قریب‌الوقوعی است که قرار است ظرف یک ماه آینده برگزار شود و طبق تمامی داده‌های بی‌طرفانه داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی، نحوه اجرای آن نشان می‌دهد که وضعیت تا اطلاع ثانوی به همین منوال خواهد بود.

اما آیا انتخابات در تمامی اراضی سوریه برگزار خواهد شد، بویژه این که هنوز مناطقی چون ادلب وجود دارد که تحت کنترل گروه‌ها و نیروهای تروریستی چون هیات تحریر شام (النصره سابق) و نیروهای ائتلاف سوری است. همچنین مناطق تحت اشغال ترکیه در جرابلس ، عفرین و راس‌العین و غیره، و در مناطق تحت کنترل نیروهای دمکراتیک سوریه در شمال‌شرق سوریه مانند رقه، حسکه، و قامشلی؛‌ که در دو شهر اخیر نیروهای امنیتی و حکومتی نیز حضور دارند، و همچنین در مناطق مشخص و تعیین‌شده‌ای چون فرودگاه بین‌المللی قامشلی.

در مناطق تحت اشغال ترکیه و نیروهای سوری تحت استخدام آن، ‌انتخابات ریاست جمهوری آنگونه که دمشق اعلام کرده در ماه مه برگزار نخواهد شد، اما هنوز کاملا مشخص نیست که در بقیه مناطق خارج از سلطه حکومت، بویژه جاهایی که حاکمیت خودمختار دارند، انتخابات برگزار خواهد شد یا نه و هنوز احتمال هر امکانی وجود دارد.

سرتیب جوهر، نویسنده و پژوهشگر امور سوریه به شبکه خبری اسکای گفت: «نشانه‌هایی از برخی تماس‌ها میان دمشق و حکومت خودمختار در شمال‌شرق سوریه وجود دارد، بنابراین این مناطق در انتخابات ماه آینده شرکت خواهند کرد و صندوق‌های رای در حوزه‌های رای آنها مستقر خواهد شد چرا که دمشق در تلاش برای مشروعیت‌بخشی به انتخابات، نمی‌خواهد تنها به مناطق تحت کنترل حاکمیت سوریه بسنده کند و قصد دارد مناطق مختلف سوریه را سازماندهی کند و نشان دهد که مناطق وسیع شمال و شرق کشور از سیطره حکومت دمشق خارج نیستند.»

او افزود: «کردها در حال حاضر تحت فشار روسیه قرار دارند تا صندوق‌های رای را در مناطق خود مستقر کنند و نیروهای آمریکایی درخواست روسیه را رد می‌کنند.»

جوهر گفت: «طرف‌های کرد به دنبال مذاکره و توافق با دمشق درباره مشارکت مناطق شمالی و شرقی در انتخابات هستند، اما در عوض از دمشق می‌خواند تا حاکمیت خودمختار آنان را به رسمیت بشناسد و به دنبال نوعی مشروعیت در مناطق‌ کردنشین شمال‌شرق کشور است.»

این کارشناس مسائل سوریه در مصاحبه با بخش عربی شبکه خبری اسکای، افزود:‌ «به طور کلی سوریه و از جمله کردها می‌دانند که تغییری در افق دیده نمی‌شود و ثمره ده سال بحران و جنگ در گرو واقع‌گرایی و عقلانیت است، و نه شعار و احساسات. بشار اسد هفت سال دیگر در قدرت خواهد بود و به دلیل وجود نداشتن جایگزین، علی‌رغم نداشتن مشروعیت بین‌المللی با جهان تعامل خواهد داشت. چه بخواهیم و چه نخواهیم، این لازمه توقف خونریزی و ماشین جنگ، و برقراری صلح و یافتن راه‌حلی است که در یک سرزمین غرق در خون و فقر و مصیبت، آزادی، تکثرگرایی و امید ایجاد کند.»

فراموش نکنم که یک دهه جنگ در سوریه جان حدود ۴۰۰ هزار سوری را گرفته، صدها هزار نفر را مجروح و معلول کرده، حدود نیمی از جمعیت کشور را در داخل و خارج از مرزها آواره ساخته، اقتصاد و معیشت مردم را به ویرانی کشانده و زیرساخت‌ها و تاسیسات خدماتی را در مناطق مختلف سوریه از کار بیکار کرده است.