یک روز پس از اعلام خبر درگذشت محمد حجازی، جانشین پیشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، رسانه‌ها از انتصاب محمدرضا فلاح‌زاده در این جایگاه خبر دادند.  

بنابر آن‌چه خبرگزاری‌های ایران روز دوشنبه، ۳۰ فروردین‌ماه ۱۳۹۹، اعلام کردند، به پیشنهاد حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران و تایید و تصویب علی خامنه‌ای، رهبر و فرمانده کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، محمدرضا فلاح‌زاده، جانشین فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شده است.

اما فلاح‌زاده، این فرمانده کمتر شناخته‌شده سپاه پاسداران که در میدان جنگ به نام «ابوباقر» شناخته می‌شود و حالا به‌عنوان جانشین اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس، معرفی شده، کیست و پیش از این در چه جایگاهی بوده است؟

 محمد‌رضا فلاح‌زاده متولد سال ۱۳۴۱ در ابرکوه یزد است و پیش از این، با درجه سرتیپ پاسدار، به‌عنوان معاون هماهنگ‌کننده سپاه قدس، در واقع نفر سوم نیروی قدس سپاه پاسداران محسوب می‌شد.

او در دوره جنگ هشت‌ساله ایران و عراق، از فرماندهان میانی سپاه پاسداران محسوب می‌شد و پس از جنگ، در دوره‌هایی فرماندهی لشکر ۱۹ فجر نیروی زمینی سپاه پاسداران در استان فارس، لشکر ۴۰ صاحب‌الزمان نیروی زمینی سپاه پاسداران در استان اصفهان و تیپ ۱۸ الغدیر نیروی زمینی سپاه پاسداران در استان یزد را برعهده داشت.

 

در دولت محمود احمدی‌نژاد، محمدرضا فلاح‌زاده از مردادماه ۱۳۸۶ به‌عنوان استاندار یزد انتخاب شد و تا سال ۱۳۹۲ و پایان دوره دوم ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد در این جایگاه قرار داشت. در زمان معرفی او به‌عنوان استاندار جدید یزد، از فلاح‌زاده به‌عنوان «سردار سپاه پاسداران، جانباز انقلاب اسلامی و برادر روحانی شهيد» یاد شده است. 

این فرمانده سپاه پاسداران از سال ۱۳۹۲ به سوریه رفت و به‌عنوان یکی از فرماندهان اصلی عملیات‌ سپاه پاسداران در جنگ سوریه شناخته می‌شد. بنابر گزارش‌ها، او مسئولیت لشکر فاطمیون و زینبیون را در سپاه قدس برعهده داشت که به‌ترتیب از سازماندهی نیروهای افغانستانی و پاکستانی تشکیل شده‌اند.

فلاح‌زاده که روزنامه شرق‌الاوسط او را «فرمانده نبرد حلب» خوانده است، یکی از پنج فرمانده اصلی سپاه پاسداران در نبرد حلب بود که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵ شمسی) ادامه داشت. براساس گزارش‌ها، او در جنگ علیه مخالفان اسد در نقاط دیگر سوریه، ازجمله ادلب و اطراف دمشق نیز حضور داشته است.

عیادت محمدتقی مصباح یزدی از محمدرضا فلاح‌زاده در اردیبهشت ۱۳۹۵

در فروردین ۱۳۹۵ او که در رسانه‌های ایران به‌عنوان «مستشار نظامی در سوریه» معرفی شد، در اثر اصابت خمپاره به نزدیکی خودرویش در حلب به‌شدت مجروح و به بیمارستانی در تهران منتقل شد. 

فلاح‌زاده در سال ۲۰۱۷ میلادی در نشست مذاکرات صلح سوریه حضور داشت و به‌عنوان مشاور وزیر امورخارجه ایران معرفی شده بود. این نشست با حضور نمایندگانی از حکومت بشار اسد، گروه‌های مخالف حکومت سوریه و کشورهای ایران، روسیه و ترکیه در شهر آستانه (نورسلطان کنونی)، پایتخت قزاقستان، برگزار شد.

 

او در سوریه از همراهان و دستیاران نزدیک قاسم سلیمانی بود. گفته می‌شود محمدرضا فلاح‌زاده در عملیات‌های زیر نظر سپاه قدس در سوریه، دومین فرد پس از قاسم سلیمانی بود و عبارت «مدافعان حرم» که در توصیف سربازان ایرانی حاضر در جنگ سوریه و در واقع برای توجیه دخالت نظامی جمهوری اسلامی ایران در سوریه به‌کار می‌رود، ساخته فلاح‌زاده و سلیمانی است. 

سه روز پس از کشته شدن قاسم سلیمانی در بغداد، فلاح‌زاده در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا فاش کرد در زمانی که حلب به محاصره نیروهای مخالف حکومت سوریه درآمده بود، سلیمانی از او خواسته که به فرودگاه حلب برود تا مطمئن شود که هواپیمای حامل سلیمانی می‌تواند شبانه بر زمین بنشیند.

 

در اسفندماه ۱۳۹۷ به توصیه قاسم سلیمانی و با موافقت علی خامنه‌ای، محمدرضا فلاح‌زاده به درجه سرتیپ‌ تمامی ارتقا پیدا کرد و در جایگاه معاون هماهنگ‌کننده نیروی قدس سپاه پاسداران قرار گرفت.