باز هم علائم مرموز کیهانی: منبع فوران‌های سریع رادیویی چیست؟

انفجارهایی که در یک هزارم ثانیه به اندازه سه سال انرژی خورشیدی آزاد می‌کنند

از سیاهچاله‌ها گرفته تا تمدن‌های بیگانه فضایی، عامل این انفجارها قلمداد شده اند - عکس از ناسا

بر اساس یک پژوهش جدید، فوران‌های رادیویی سریع، انفجارهای مرموز و پرانرژی که از نقاط مختلف کیهان می‌آیند، ژرف‌تر و جامع‌تر از آنند که تا کنون برآورد کرده بودیم. محققان سال‌هاست که به دنبال منشاء این سیگنال‌ها گشته‌اند. بیش از یک دهه است که منبع نخستین فوران‌های رادیویی سریع شناخته شده است، اما دانشمندان هنوز هم در توضیح آن که چه چیزی می‌تواند این فوران‌های رادیویی سریع را به وجود آورد، سردرگم هستند. دانشمندان همزمان با جست‌وجو برای یافتن پاسخی برای این پرسش، تعداد هر چه بیشتری از این فوران‌های رادیویی سریع (یا به‌اصطلاح FRB ها) را پیدا می‌کنند و جزییات بیشتری نیز در خصوص آن‌هایی که تاکنون پیدا شده‌اند، گردآوری می‌کنند. 

فوران‌های رادیویی سریع، حدود یک هزارم ثانیه به طول می‌انجامند، اما در همین زمان کوتاه، میزانی از انرژی آزاد می‌کنند که خورشید طی  سه سال آزاد می‌کند. منبع چنین انفجارهای قدرتمندی ناشناخته باقی مانده است، و برآوردها و تخمین‌های تاکنونی به هر عاملی، از سیاهچاله‌ها گرفته تا تمدن‌های بیگانه فضایی، مشکوک بوده‌اند. اما این فوران‌های رادیویی سریع احتمالا در نتیجه فروپاشی ستارگان ایجاد می‌شوند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اینک و بر اساس یک پژوهش جدید که در «استروفیزیکال ژورنال لترز» منتشر شده است، دانشمندان کشف کرده‌اند که سیگنال‌های رادیویی که به سمت ما می‌آیند، بسامدهایی پایین‌تر از آن دارند که پیش از این متوجه شده بودیم.

این یافته‌ها نه تنها به جمع‌آوری جزییات جدید از این انفجارهای عجیب کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به این نکته هم کمک کند که با تحقیقات کنونی دریابیم این فوران‌های رادیویی سریع دقیقا از کجا می‌آیند.

زیگی پلوینیس، محقق دوره پسادکترا در بخش فیزیک دانشگاه مک‌گیل و نویسنده اصلی این مقاله، می‌گوید: «فوران‌های رادیویی سریع تا میزان ۱۱۰ مگاهرتز را ردیابی کردیم، در حالی که این فوران‌ها پیش از این فقط تا میزان ۳۰۰ مگاهرتز شناسایی شده بودند. یعنی نواحی اطراف منبع این انفجارها می‌بایست برای گسیل بسامد پایین شفاف باشد، ازیرا برخی از نظریه‌ها بر آنند که همه گسیل‌های بسامد پایین فورا جذب می‌شوند  و از این رو قابل ردیابی و شناسایی نیستند.»

این پژوهش جدید، یک منبع فوران رادیویی سریع را بررسی کرده است که در سال ۲۰۱۸ کشف شده بود. فوران رادیویی سریع با نام FRB 20180916B به ویژه مورد توجه دانشمندان قرار داشته است، زیرا نسبتا به ما نزدیک است و سیگنال‌هایی که از سوی آن می‌آیند، منظمند و در بازه‌های زمانی قابل پیش‌بینی هستند. در این تحقیق جدید، منبع این انفجار با استفاده از رادیوتلسکوپ چایم (CHIME) که برای نخستین بار این فوران رادیویی سریع را شناسایی کرده بود و نیز لوفار (LOFAR) یا به‌اصطلاح رادیوتلسکوپ آرایه فرکانس پایین در هلند، بررسی شدند.

محققان با تلفیق توانایی‌های هر یک از این دو، موفق شدند دریابند که سیگنال‌های رادیویی در بسامدهای پایین‌تر گسیل شده‌اند و همچنین تاخیری ثابت در رسیدن آنها را نیز شناسایی کردند: بسامدهای بالاتر را تلسکوپ رادویی چایم ثبت کرده است و بسامدهای پایین‌تر را لوفار، سه روز بعد دریافت کرده است. 

دانیل میشیلی، نویسنده دیگر این مقاله که او نیز در حال گذراندن دوره پسادکترای خود در بخش فیزیک دانشگاه مک‌گیل است، می‌گوید: «این تاخیر روشمند، آن دسته از تبیین‌های موجود درباره فعالیت‌های تناوبی را رد می‌کند که وابستگی بسامد را در نظر نمی‌گیرند، و از این رو ما را چند گام به درک منشاء این انفجارهای مرموز نزدیک‌تر می‌کند.»

© The Independent

بیشتر از جهان