مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی می‌گوید سال ۱۴۰۰ خشکسالی بسیار وخیم و شدیدی در جنوب و شرق کشور حاکم خواهد بود. به گفته احد وظیفه، رئیس این مرکز پیش‌بینی صورت گرفته به این دلیل است که فرصت بارندگی‌ها تمام شده و برای دو هفته ابتدای فروردین هم بارشی در مناطق جنوبی و شرقی پیش‌بینی نشده است. عامل دیگر نگران کننده در خصوص پیش‌بینی خشکسالی پیش رو هم گرمای بیش از حد هوا در روزهای پایانی اسفند گذشته عنوان شده است.

همزمان رضا اردکانیان وزیر نیرو هم از کاهش ۴۰ درصدی بارش‌ها در سال آبی خبر داده است. آقای اردکانیان با اشاره به کاهش ۳۳ تا ۳۴ درصدی میزان بارش‌ها تاکنون و احتمال استمرار این وضعیت و رسیدن به ۴۰ درصد از برداشت ۱۰ درصدی از مخازن آب سدها به منظور مدیریت در فصل گرم سال خبر داد.

در عین حال پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی کشور هم نشان می‌دهد که به احتمال زیاد در ماه‌های آینده کم‌بارشی سال گذشته جبران نخواهد شد و خشکسالی شدیدی در مناطق شرقی و جنوبی کشور ادامه دارد.

اطلاعات مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی، نیز همچنین نشان می‌دهد که سال ۱۳۹۹ در ایران، همه مناطق کشور درگیر خشکسالی بوده‌اند و حتی در برخی مناطق نزدیک به ۱۰۰ درصد کمتر از میانگین بلندمدت باران باریده ‌است. یعنی می‌توان گفت تقریبا در بسیاری از مناطق کشور در سال گذشته هیچ خبری از باران نبوده ‌است.

خبرآنلاین با ارائه گزارشی در مورد خشکسالی در سال گذشته نوشته است در سال ۹۹ همه مناطق ایران با خشکسالی درگیر بوده‌اند و خشکسالی در مناطق شرقی و جنوبی کشور بسیار شدید بوده ‌است. بنابر این گزارش به نظر می‌رسد در ماه‌های بعدی هم وضعیت خشکسالی در ایران تغییری نمی‌کند.

با اینکه در سال‌های ۹۸ و ۹۹ بارش‌های طولانی منجر به سیل در برخی استانهای کشور شد ولی اطلاعات مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی نشان می‌دهد با وجود دو سال بارش باران، خشکسالی تمام نشده و برخلاف آنچه برخی مسئولان دولتی و کارشناسان حوزه محیط زیست و شرایط جوی گفته‌ بودند ترسالی هم آغاز نشده است. بنابراین به نظر نمی‌رسد که روزهای خوب محیط‌ زیست و کشاورزان فرارسیده باشد.

بر اساس گزارش مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی، به شکل میانگین و بلندمدت هر سال آبی تا ابتدای فروردین در کشور ۱۶۵.۴میلیمتر باران می‌بارد، اما از ابتدای سال آبی (ابتدای مهر) تا تاریخ ۳۰ اسفند سال ۱۳۹۹ در کشور ۱۰۸.۲ میلی‌متر باران باریده است؛۳۴.۶ میلیمتر باران کمتر از آنچه هر سال در ایران به طور میانگین باران می‌بارد.

این گزارش همچنین نشان دهنده وجود خشکسالی برای بیشتر استانهای ایران در سال گذشته و سال پیش رو است.

بر همین اساس و با مقایسه میزان بارندگی از ابتدای مهر ماه تا اوایل فروردین سال ۹۹ نشان می‌دهد که همه استان‌های کشور در شش ماه گذشته با کم‌بارشی روبرو بوده‌اند. این بارندگی کم در برخی مناطق میزان کمی با میانگین بلندمدت بارندگی در کشور فاصله ندارد، اما در برخی مناطق اعداد بسیار نگران‌کننده هستند. از جمله این استانها سیستان و بلوچستان است که با خشکسالی شدید مواجه بوده ‌است.

احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، به خبرآنلاین گفته است: «به طور کلی، حوزه شمال غرب و شمالی، تقریبا در شرایط نزدیک نرمال بودند، وضعیت در استان غرب زیر نرمال بود اما آنومالی (ناهنجاری) شدیدی ندارند. اما استان‌های جنوبی و نیمه شرقی به شدت آنومالی (ناهنجاری) بارش دارند که از ۴۰ تا ۹۰ درصد متغیر است.»

براساس این گزارش استان سیستان و‌ بلوچستان در سال گذشته با شدیدترین خشکسالی هواشناسی روبرو شده است. میزان بارندگی در این استان تا تاریخ ۳۰ اسفند، ۹۲.۹ درصد کمتر از میانگین بوده است. استان سیستان و بلوچستان سال‌هاست که با بحران آب روبرو است. در این استان از ابتدای مهر ماه تا آخر اسفند تنها ۵ میلی‌متر باران باریده، عددی که به گفته رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، وحشتناک است و زندگی هزاران نفر را با بحران‌های بزرگی روبرو کرده است.

بعد از سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان در سال ۹۹ با شدیدترین خشکسالی روبرو شده است. به طوری که از ابتدای سال آبی در این استان ۱۱.۹ میلی‌متر باران باران بارید؛ ۹۰.۶ درصد کمتر از میانگین بلندمدت آن.

به گفته احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، با توجه به اینکه فرصت بارندگی‌ها تمام شده و برای دو هفته ابتدای فروردین هم بارشی در مناطق جنوبی و شرقی پیش‌بینی نشده است، می‌توانیم بگوییم که امسال خشکسالی بسیار وخیم و شدیدی در جنوب و شرق کشور حاکم است. با بررسی هرکدام از شاخص‌ها به این نتیجه می‌رسیم که وضعیت برای این مناطق بسیار ناراحت کننده‌ است.»

عامل موثر و نگران کننده بعدی در مورد خشکسالی سال پیش رو دمای هوا در ایران است. در بیشتر مناطق کشور میانگین دما در سال آبی بیشتر از میانگین بلندمدت ثبت شده و تنها در استان گلستان و استان خراسان جنوبی شرایط با سایر کشور فرق داشته است. به طول کلی از اول مهرسال ۱۳۹۹ تا ۳۰ اسفند، دمای کشور ۰.۶ درجه گرمتر از میانگین بوده است.

به نظر نمی‌رسد در ماه‌های آینده نیز بارش زیادی در ایران اتفاق بیفتد. براساس  پیش‌بینی‌های بلندمدت سازمان هواشناسی هم  تا سه ماه آینده بارندگی‌ها در کل کشور کمتر از نرمال و در  نیمه جنوبی و شرقی به شدت زیر نرمال خواهد بود.

رضا اردکانیان وزیر نیرو هم روز چهارشنبه یازدهم فروردین ماه گفت: « نیمی از سال آبی پشت سر گذاشته شده است که این سال از ابتدای مهرماه تا پایان اسفندماه است و در این ۶ ماه به نسبت متوسط درازمدت حدود ۳۳ تا ۳۴ درصد کاهش دارد. پیش‌بینی‌هایی که برای فصل بهار شده است، حکایت از آن دارد که بارش‌های فصل بهار هم نسبت به متوسط درازمدت بیش از ۴۰ درصد کاهش خواهد داشت و در مجموع سال آبی سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ (اول مهر ۹۹ تا پایان شهریور ۱۴۰۰) سالی است که به نسبت متوسط بلندمدت بارش‌ها کم است و اگر بارش نرمال و طبیعی را در طول ۱۲ ماه ۲۵۰ میلی‌متر فرض کنیم امسال این رقم به حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰ میلیمتر کاهش پیدا می‌کند.»

به گفته رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نیز چشم‌انداز آینده نشان از بهتر شدن شرایط نمی‌دهد. ضمن این که نزدیک به فصل گرما هستیم و در این فصل به جز بارش‌های تابستانی در جنوب سیستان و بلوچستان در جنوب کشور باران نداریم. ناراحت هستم که این طور بیان می‌کنم، اما این خبر ناگوار را باید اعلام کنم که کشور ما دچار خشکسالی و خشکسالی شدید است.»