صدور حکم انفصال ناصر القدوه از جنبش فتح و چالش‌های پیش‌رو

مروان برغوثی و محمد دحلان، تصمیم عزل ناصر القدوه را نکوهش کرده و آن را خلاف منافع جنبش فتح می‌دانند

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگران فلسطین. عكس از:  AFP

پس از آن‌که جنبش آزادی‌بخش میهنی فلسطین، ناصر القدوه یکی از اعضای کمیته مرکزی این جنبش که لیست انتخاباتی را خارج از محور فتح تشکیل داده است متهم به انشعاب و تهدید وحدت این جنبش کرد، کمیته مرکزی فتح تصمیم گرفت در واکنش به این اقدام، با اعمال حداکثر مجازات، ناصرالقدوه را از عضویت جنبش فتح اخراج کند. با این حال، ناصرالقدوه و شماری دیگر از رهبران فتح، با رد تصمیم کمیته مرکزی، آن را مغایر با آیین‌نامه داخلی جنبش فتح تلقی کرده و خاطرنشان کردند که اتخاذ چنین اقدامی می‌تواند منجر به فروپاشی بیشتر فتح شود و یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین جنبش‌های ملی فلسطین را دچار چالش کند.

قابل ذکر است که در این اواخر، ناصر القدوه همراه با صدها فلسطینی مستقل و رهبران جنبش فتح که از نسبت به عملکرد محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین ابراز نارضایتی می‌کنند، اقدام به تشکیل «مجمع ملی دموکراتیک» کردند. هدف از تشکیل این مجمع تنظیم یک برنامه سیاسی برای لیست انتخاباتی به منظور شرکت در انتخابات قانون‌گذاری در ماه مه آینده است.

در همین راستا، منیر جاغوب، رئیس دفتر رسانه‌ای در کمیسیون بسیج و سازماندهی جنبش آزادی‌بخش میهنی فلسطین، گفت که فتح می‌خواهد با این اقدام، پیامی را به تمام اعضای خود برساند تا هیچ یک از آن‌ها مانند ناصر القدوه در اندیشه خروج از توافق کمیته مرکزی فتح و تشکیل لیست انتخاباتی دیگری نشوند. وی افزود کمیته مرکزی فتح به اتفاق آرا به این تصمیم رسیده است که هر عضوی که به رعایت تصمیمات فتح و آیین‌نامه داخلی آن متعهد نباشد را از عضویت این جنبش اخراج می‌کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

جاغوب اظهار داشت که آیین‌نامه داخلی فتح به کمیته مرکزی اجازه می‌دهد اعضای جنبش را برای انتخابات یا موسسات معرفی می‌کند و تمامی اعضای جنبش بایستی تصمیمات اتخاذ شده را رعایت کنند. اما ناصر القدوه گفت که تصمیم عزل وی باعث تأسف و اندوه به وضعیت نابسامان جنبش می‌شود که بدون رعایت و احترام آیین‌نامه داخلی، منطق سیاسی، تاریخ و سنت‌های شناخته شده دست به چنین اقدامی می‌زند. وی یک طرف بانفوذ در کمیته مرکزی که تلویحا اشاره به محمود عباس است را متهم به اتخاذ این تصمیم کرد.

البته تصمیم عزل ناصر القدوه که از سوی محمود عباس امضا شده است نشان می‌دهد که این اقدام پس از بذل همه تلاش‌ها برای متقاعد کردن ناصر القدوه به عقب‌نشینی از مواضع اعلام شده‌اش که آیین‌نامه داخلی و تصمیمات جنبش را زیر پا می‌گذارد و به وحدت و همبستگی آن صدمه می‌زند، اتخاذ شده است.

با آن‌که ناصر القدوه از عضویت جنبش فتح عزل شده است، اما تأکید دارد که وی همواره در فتح باقی خواهد ماند و در راستای حمایت و تأمین منافع جنبش و میهن از انجام هیچ تلاشی دریغ نخواهد کرد و ابراز امیدواری کرد که جنبش فتح با اقدام به اصلاح وضعیت داخلی، جایگاه فراخورش را بار دیگر به دست آورد.

ظهور شکاف در سطح رهبری جنبش فتح

در همین حال، مروان برغوثی، عضو کمیته مرکزی جنبش فتح که از حدود ۲۰ سال تا کنون در اسارت اسرائيل به سر می‌برد با اشاره به ظهور شکاف در رهبری فتح، عزل ناصر القدوه را رد کرده و خاطرنشان کرد که اقدامات عزل و اخراج، غیرقابل پذیرش بوده و هرگز به نفع جنبش فتح نیست. برغوثی معتقد است که ناصر القدوه یکی از شخصیت‌های مهم جنبش فتح است که ارزش‌های فکری و سازمانی خود را دارد و نماد کثرت‌گرایی در جنبش را نشان می‌‎دهد، از این‌رو، برخورد با وی بایستی از طریق گفت‌وگو صورت گیرد و نه از اطریق عزل و اخراج.

از سوی دیگر، محمد دحلان، رهبر اخراج شده از "فتح" نیز با در نظرداشتن این‌که تصمیم اخیر با تمام قوانین و مقررات جنبش و عرف و عادت آن مغایرت دارد، به افرادی پیوست که تصمیم عزل ناصر القدوه را رد می‌کنند. وی افزود که اقدام اخیر، گامی در راستای پراکندگی توانایی‌ها و قدرت جنبش فتح است که در طول تاریخ خود با چنین استبداد، انحصارگرایی و تخطی از سنت‌های متنوع و همه‌شمولی که توان پذیرش همه اندیشه‌ها را داشت، مواجه نشده است. محمد دحلان، محمود عباس را "کینه‌توز و نالایق" توصیف کرده و وی را متهم به تخریب سیستماتیک جنبش فتح کرد و افزود که محمود عباس یک تهدید واقعی برای منافع ملت و وحدت فلسطین است و از رهبران، کادرها و پایگاه‌های این جنبش خواست که برای مقابله با این تهدید به پا خیزند.

در مقابل، جبرئیل رجوب، دبیر کمیته مرکزی جنبش آزادی‌بخش میهنی فلسطین، ناصر القدوه را به مخالفت با این جنبش و هم‌دستی با کینه‌توزان متهم کرده و افزود که جنبش فتح با تمام افکار و اندیشه‌هایش که به عنوان محور برنامه ملی فلسطین محسوب می‌شود، مورد تهدید قرار گرفته است. وی مقوله تاریخی رهبران فتح که می‌گویند‌ "جان خود را از دست می‌دهیم اما اجازه نمی‌دهیم جنبش فتح چندپاره شود" را تکرار کرد.

رجوب درخواست ناصر القدوه مبنی بر تغییر نظام سیاسی فلسطین به دلیل ناتوانی در اصلاح و تشکیل مجمع ملی دموکراتیک را رد کرده و افزود هر فردی که تصمیمات جنبش را نقض کند، تمام امتیازاتی كه از عضویت در جنبش بدست آورده است را از دست می‌دهد.

مقررات داخلی

عبدالفتاح حمایل، یکی از اعضای شورای مشورتی فتح، معتقد است كه اخراج ناصر القدوه از جنبش فتح با آیین‌نامه داخلی که برای اتخاذ چنین تصمیمی نیاز به موافقت دو سوم اعضای مجلس شورا دارد، مغایر است. وی افزود که این اقدام، برخواسته از ذهنیت سیطره‌جویی و انحصارطلبانه‌ای محمود عباس در قبال جنبش فتح است. حمایل اظهار داشت که تصمیم عزل ناصر القدوه مانع پیوستن اعضای جنبش فتح به لیست‌های انتخاباتی جدا از لیست‌های تشکیل شده توسط کمیته مرکزی فتح نخواهد شد و این اقدام، سازمان فتح را بیشتر از پیش دچار چالش خواهد کرد.

عبدالفتاح حمایل با اشاره به این‌که در انتخابات مجلس قانون‌گذاری در سال‌های ۱۹۹۶ و ۲۰۰۶، بسیاری از رهبران جنبش فتح لیست‌های مستقلی داشتند، افزود که جنبش فتح دستخوش اندیشه‌های متفاوت و اختلافات سیاسی و فکری بسیاری شده است. وی با اشاره به این‌که محمود عباس با گروهی از نزدیکانش کنترل جنبش را در انحصار گرفته اند، گفت که اکنون این جنبش از طریق نهادهای آن اداره نمی‌شود، بلکه مدیریت آن توسط حاکمیت فردی و کنترل وی بر نهادهای جنبش فتح از طریق انتخابات داخلی طوری انجام می‌شود که مطابق با هوا و هوس افراد با نفوذ در جنبش باشد.

© IndependentArabia