دقیقا در بحبوحه اولین سالگرد امضای توافق صلح میان دولت آمریکا و گروه طالبان، زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه این کشور در روند صلح افغانستان، بار دیگر سلسله سفر‌هایی را برای آن چه دولت آمریکا، آغاز یک صلح پایدار در افغانستان و برقراری آتش‌بس دائمی خوانده، به کشور‌های منطقه شروع کرده است. آقای خلیل‌زاد نخست به کابل آمد و در نخستین دیدارش به سراغ دکتر عبدالله عبدالله رئیس شورای مصالحه ملی رفت و با وی در مورد روند صلح صحبت کرد. آقای خلیل‌‌زاد هم‌زمان با تعدادی از مقام‌های عالی‌رتبه دولت افغانستان دیدار خواهد داشت و همچنین تعدادی از سیاستمداران بیرون از قدرت را نیز ملاقات خواهد کرد. پس از آن به دوحه می‌رود و با تیم‌های مذاکره‌کننده دو طرف دیدار خواهد کرد و پس از آن به چند کشور منطقه سفر می‌کند. 

سفر آقای خلیل‌زاد درست در زمانی صورت می‌گیرد که مذاکرات ظاهرا به بن‌بست خورده است. پس از یک وقفه طولانی‌مدت بیش از یک ماه، تازه هفته گذشته تیم‌های مذاکره‌کننده با همدیگر ملاقات کردند. ولی این دیدار‌ها هم هیچ کدام نتیجه ملموسی برای روند صلح به بار نیاورد. دولت افغانستان به این باور است که طالبان هیچ انگیزه‌ای برای پیشبرد مذاکرات صلح ندارد.

تنها دلیلی که طالبان هنوز سر میز مذاکره حاضرند، حفظ ظاهر تعهد این گروه به توافق صلح است. ورنه گزارش‌هایی وجود دارد که فرماندهان طالبان در جبهه‌های جنگ، به همدیگر نوید فتح سراسر افغانستان را داده‌اند. به همین دلیل طالبان دوست ندارند تا توافق صلح از سوی آمریکا بازبینی شود. زیرا آنان به خوبی واقف‌اند که بازبینی توافق صلح، عدم التزام طالبان به این توافق را هویدا می‌کند. از همین سبب طالبان حتی تند‌ترین هشدار را به آمریکا و دولت افغانستان داده‌اند. انس حقانی از مقام‌های گروه طالبان در توییترش نوشته است که این بار طالبان با پهپاد و موشک‌های پیشرفته به جنگ خواهند رفت. گروه طالبان همچنین هشدار داده‌اند که هیچ بدیلی به جز مذاکرات صلح دوحه و تداوم توافق صلح راه حل افغانستان نیست.

اما گزارشی که دولت آمریکا به کنگره این کشور ارائه داده است، حاکی از آن است که توافق صلح طالبان را جسور‌تر کرده است و آنان مذاکرات صلح را به عنوان پوششی برای تداوم جنگ و تصرف سراسر افغانستان می‌دانند. رهبری طالبان به جنگجویانش این باور را داده است که خروج آمریکا مانند خروج روس‌ها از افغانستان باعث تضعیف دولت می‌شود و ظرفیت سقوط دولت بیشتر خواهد شد. به همین دلیل جنگجویان این گروه حتی در زمستان هم بر خلاف گذشته دست از جنگ نکشیدند. این گزارش که در رسانه‌های آمریکا به نشر رسید، همچنین می‌گوید که تنها راه حل، تجدیدنظر در مورد زمان خروج نیرو‌های ناتو از افغانستان است. به باور این گزارش در صورتی که طالبان متوجه شوند که نیرو‌های ناتو به این زودی از افغانستان خارج نمی‌شوند، باورشان در مورد پیروزی قطعی به زودی از بین رفته و انگیزه بیشتری برای نشستن صادقانه پشت میز مذاکره پیدا می‌کنند.

این مسائل باعث شده است تا باور در مورد نتیجه‌بخشی مذاکرات صلح در میان هر دو طرف جنگ ضعیف شود. طالبان با این اعتقاد که به زور سر نیزه افغانستان را دوباره خواهند گرفت و دولت افغانستان با این اعتقاد که طالبان هیچ باوری به مذاکرات ندارند، هر دو امیدشان را از مذاکرات قطع کرده‌اند.  

به همین دلیل به نظر می‌رسد که آقای خلیل‌زاد به منطقه سفر کرده است تا جلو شکست قطعی روند مذاکرات صلح را بگیرد. مسلما آقای خلیل‌زاد در سفر به کشور‌های منطقه، رهبران این کشور‌ها را مجاب خواهد کرد تا از حمایت ضمنی طالبان نیز دست بردارند. زیرا طالبان تنها زمانی به میز مذاکره بر خواهد گشت که باور خود را در مورد سقوط دولت افغانستان از طریق زور از دست داده باشد. به این ترتیب شاید این سفر آقای خلیل‌زاد آخرین سفر وی به منطقه برای حل بحران افغانستان باشد. پس از این یا طالبان و دولت با صداقت بیشتر به مذاکرات خواهند پیوست یا جنگ با شدت و حدت بیش از گذشته، بخش دیگری از این کشور را خاکستر خواهد کرد.